De Munt, Brussel – 11 juni 2019

Muzikaal is ‘Het Sprookje van Tsaar Saltan’, dat deze maand het seizoen in De Munt afsluit, in alle opzichten een waar genot. Nikolaj Rimski-Korsakov was tijdens zijn leven reeds beroemd om zijn vaardigheid in het orkestreren en uit dit werkstuk uit 1900 blijkt weer eens hoe bedreven hij hierin was. Als dan ook nog eens een orkest als het Symfonieorkest van de Munt zich erover buigt, samen met het koor dat invulling geeft aan de vele koorscènes en iemand als Alain Altinoglu de leiding krijgt, kan dat gedeelte niet meer stuk. Maar dan het verhaal. Dit Russische sprookje kan echt niet meer, dit is al te zoetsappig en melig. Een bij voorbaat verloren zaak, tenzij een regisseur met het gewicht van Dmitri Tcherniakov zich ermee bemoeit.

(meer…)

Westergasfabriek, Amsterdam (Holland Fesival) – 10 juni 2019

Als u dit leest, hebben de laatste noten van ‘Aus LICHT’ geklonken. Zonder enige twijfel het grootste project van het Holland Festival ooit. De cijfers doen ons duizelen: ongeveer 15 uur muziek, 4 jaar voorbereiding, 400 artiesten, 200 blazers, van meer dan 50 nationaliteiten en 412 kostuums. En dan hebben we het nog niet gehad over de kwaliteit, die is namelijk over de gehele linie bijzonder hoog. Zeker als we bedenken dat het hier voor een belangrijk deel masterstudenten aan het Koninklijk Conservatorium betreft, de instelling waar het oorspronkelijke idee ontstond. Hier is een nieuwe standaard voor Stockhausens meesterwerk gezet die hopelijk elders in de wereld navolging gaat krijgen.

(meer…)

Westergasfabriek, Amsterdam (Holland Fesival) – 9 juni 2019

De opvoering van deze royale selectie uit de zeven opera’s van Karlheinz Stockhausen, samengevoegd onder de titel ‘Aus LICHT’, zonder daarbij de namen van de dagen te noemen, betekende een opgave aan regisseur Pierre Audi. Eén kenmerk van Stockhausens wijze van werken is namelijk dat hij zeer veel tot in de kleinste details voorschrijft. Zaken als houding, gebaren, dansjes en kleding zijn maar al te vaak een gegeven, ook voor Audi. Je moet dan van goede huizen komen, om hier nog iets aan toe te voegen. Samen met de locatie, de decors, de belichting – beiden van Urs Schönebaum, de kostuums, Wojciech Dziedzic en de geluidsregie, Kathinka Pasveer als muzikaal directeur wordt hier een prestatie van formaat geleverd die niet snel herhaald zal worden.

(meer…)

Westergasfabriek, Amsterdam (Holland Fesival) – 8 juni 2019

LICHT (Die Sieben Tage der Woche) is niet alleen Karlheinz Stockhausens magnum opus, het is verreweg het grootste, langste, meest overdonderende muziekwerk uit de westerse geschiedenis. De zeven opera’s, ontstaan tussen 1977 en 2003, staan ieder voor een dag in de week en duren gezamenlijk zo’n 29 uur. Nog nooit is de cyclus, verspreid over 7 avonden, achter elkaar uitgevoerd. En wellicht zal dit ook wel nooit geschieden, is dat eenvoudig weg ook niet mogelijk. Een dwarsdoorsnede maken van dit immense werk, wat het Holland Festival dit jaar doet, waarbij het geheel wordt teruggebracht tot ongeveer de helft, verdeeld over drie dagen, is dan ook lang geen gekke beslissing.

(meer…)

Muziekgebouw aan ’t IJ, Amsterdam (Holland Fesival) – 6 juni 2019

In 1924,het jaar van zijn dood schreef de componist Giacomo Puccini zijn opera ‘Turandot’. Het noodlot trof hem echter eerder dan dat hij deze opera over een Chinese prinses die het weigerde om te trouwen kon voltooien.  Regisseuse  Miranda Lakerveld, altijd geïnteresseerd in niet westerse verhalen, ontdekte nog niet zo lang geleden echter dat Turandot oorspronkelijk helemaal geen Chinese prinses was, maar leefde in Turan, Centraal Azië. Haar geschiedenis wordt verteld in het Perzische gedicht ‘Haft Peykar’ van Nizami Gajavi uit de twaalfde eeuw. Bovendien is de figuur van de prinses in dit verhaal veel gelaagder en genuanceerder dan bij Puccini. Het inspireerde Lakerveld tot een nieuw project: ‘Turan Dokht’, dochter van Turan.

(meer…)

Theater Amsterdam, Amsterdam (Holland Fesival) – 30 mei 2019

Het Holland Festival is begonnen. En wel met het in alle opzichten imposante ‘The Head  & The Load’ van de Zuid-Afrikaanse regisseur en beeldend kunstenaar William Kentridge. Samen met danser en choreograaf Faustin Linyekula, afkomtig uit Congo, is hij dit jaar Associate Artist. Dat betekent dat Afrikaanse kunst een stevige stempel op deze editie van het Holland Festival drukt. Een moedig, maar ook zeer terecht statement in deze tijden van groeiende xenofobie. Vier keer is deze voorstelling maar liefst te zien in Theater Amsterdam.

(meer…)

De Doelen, Rotterdam – 24 mei 2019

Twee opera’s op één avond: ‘In The Penal Colony’ van Philip Glass en een samenvoeging van Odysseus’ Women’ en ‘Anaïs Nin’ van Louis Andriessen, doen vragen reizen over de rol van de regisseur en de invloed die hij of zij – en in dit geval zij – heeft op het kunstwerk. Zitten er grenzen aan wat een regisseur kan en mag? En zo ja, waar liggen die dan? (meer…)

De Doelen, Rotterdam – 22 mei 2019

Het is 1974 als regisseur Robert Wilson en componist Philip Glass besluiten samen een opera te gaan maken rond een iconisch figuur uit de recente geschiedenis. Dat wordt uiteindelijk Albert Einstein en in 1976 gaat ‘Einstein on the Beach’, Glass’ eerste opera in première. Dit jaar buigen het Vlaamse Ictus Ensemble en Collegium Vocale Gent zich, in samenwerking met de Amerikaanse Suzanne Vega, over dit drieënhalf uur durende muziekdrama. En ja, Operadagen Rotterdam was zo verstandig het project naar Rotterdam te halen voor een volledig volgepakte grote zaal van De Doelen.

(meer…)

TR Schouwburg, Rotterdam – 19 mei 2019

Onlangs sprak ik hier over het begrip opera in relatie tot hedendaagse producties die onder de naam opera, of muziektheater aan ons worden voorgesteld. Het was naar aanleiding van een aantal voorstellingen die deel uitmaakten van het Vlaamse festival Opera21. Inmiddels zijn in Rotterdam de Operadagen Rotterdam bezig en valt wederom de grote diversiteit op. ‘Toujours et Près de Moi’ en ‘The Cave’ zijn beiden voorbeelden van een andere opvatting van het begrip ‘opera’

(meer…)

Het door diverse Antwerpse podia georganiseerde Opera21 is één van de festivals die zich richten op hedendaags muziektheater. Opera dus, volgens de naam. Iets wat het festival deelt met een soortgelijk, maar grootser opgezet festival als de Operadagen Rotterdam. Gisteren zag ik op één dag drie producties in De Singel: ‘Myriam’ van Dyane Donck en Els Mondelaers die samen NYX vormen, ‘I C O N’ van Frederik Neyrinck en ‘De Vallei (een apocalyps)’ van Eric Sleichim. Een mooi moment om eens stil te staan bij het fenomeen opera.

(meer…)