De Link, Tilburg – 13 december 2016
Ah, weer één van die fameuze duoconcerten bij De Link. Altijd interessant om meerdere uitvoerders van hedendaags gecomponeerde muziek aan het werk te zien én te horen. Deze keer is het podium voor celliste Jacqueline Hamelink met ‘Raptim Transit’ van Aart Strootman en voor Trio Nebula met twee stukken van de voor mij onbekende componisten Rasmus Zwicki en Svend Hvidfelt Nielsen.
Concertgebouw, Amsterdam (Zaterdagmatinee) – 10 december 2016
Het is en blijft natuurlijk een prachtig verhaal, het Kerstverhaal. Met alle wonderen die erbij horen, of je er nu wel of niet in geloofd. Het is dan ook al Eeuwenlang een belangrijke inspiratiebron voor kunstenaars, zoals voor de componist John Adams die precies dat verhaal nam als basis voor zijn uit 2000 stammende opera ‘El Niño’. En dat tijdens het zaterdagmatinee van 10 december op schitterende wijze wordt hernomen. Feestelijk, want dit concert markeert het vijfenvijftig jarig bestaan van het matinee op zaterdag, toen nog de vrije zaterdag. Want ja, wat we nu normaal vinden was ooit bijzonder.
Dit is wat je noemt een droomconcert. Een gerenommeerd ensemble, het Nieuw Ensemble onder leiding van Ed Spanjaard, dat werk van twee belangrijke hedendaagse componisten herneemt. Geen premières want beide componisten zijn helaas niet meer in leven, maar oudere stukken. Van elk drie, zodat je een goed beeld kunt krijgen van zowel de Italiaanse componist Franco Donatoni, als van de Amerikaanse componist Elliott Carter. Twee iconen van de vorige eeuw. Hun stukken worden door henzelf ingeleid middels fragmenten uit ooit opgenomen vraaggesprekken. Zijn ze er toch nog een beetje bij.
Diverse locaties, Den Haag – 3 december 2016
Een feestelijke editie van Dag in de Branding, alweer de 42ste. Want niemand minder dan Martijn Padding krijgt de enige Nederlandse oeuvre prijs voor componisten uitgereikt, de Johan Wagenaar prijs. En aangezien Padding een Haagse componist is en als hoofd van de afdeling compositie één van de drijvende krachten achter het Koninklijk Conservatorium in Den Haag, profiteert het Haagse muziekleven hier volop van mee. Genoeg reden voor Dag in de Branding om niet alleen Padding zelf in het zonnetje te zetten, maar ook een avond lang te wijden aan het werk van zijn leerlingen.
Muziekgebouw, Eindhoven – 18 november 2016
Het jaarlijkse TROMP Percussion Festival in Eindhoven pakt dit jaar groots uit met de opening. Met ‘Music for 18 Musicians’ van Steve Reich programmeert het festival één van de belangrijkste stukken uit de minimal music en dus een hedendaagse klassieker. Met vereende krachten kwijten de leden van Asko|Schönberg, Slagwerk Den Haag en Wishful Singing zich van deze allesbehalve gemakkelijke taak. Een extraatje vormen de dansers op een choreografie van Sylvain Groud.
Zondag 13 november, de slotdag van November Music. Weliswaar duurde het festival langer dan ooit, vanaf deze editie 10 dagen, maar nu is het dan toch alweer voorbij. Een terugblik hier dus op de laatste concerten. Allereerst een paar momenten uit de Kunstmuziekroute in de middag gevolgd door een verslag van het concert door Amsterdam Sinfonietta aan het begin van de avond.
Een ensemble gedurende langere tijd volgen heeft als groot voordeel dat je meegroeit met de musici, meegroeit met het repertoire en kunt zien hoe één en ander zich ontwikkelt. Zit er progressie in? Wordt het beter, uitdagender? Of komt er na verloop van tijd de klad in, wordt het sleets? Het Arditti Quartet bestaat reeds sinds 1974 en slaagt er nog steeds in om actueel en fris te klinken. Dit strijkkwartet behoort dan ook reeds sinds decennia tot de wereldtop. Maar goed, dat is maar weinigen gegeven. Ensemble VONK bestaat pas sinds begin vorig jaar en gaat zich de komende jaren nog bewijzen. Wat we tot nu toe gezien en gehoord hebben, stemt echter bijzonder hoopvol.
Op de achtste dag van November Music bereikt het spiritualiteitsgehalte van het festival zijn hoogtepunt. Na het nieuwe requiem van Detlev Glanert vorige week vrijdag, ’72 Angels’ van Lera Auerbach gisteren, horen we vanavond het requiem van die andere grote Duitse componist Wolfgang Rihm, met de titel ‘Et Lux’ en brengt Capella Amsterdam stukken uit een sleutelwerk van Arvo Pärt, ‘Kanon Pokajanen’ op de planken. En dat alles op 11 november, de dag dat andere Bosschenaren zich overgeven aan de prelude tot het Carnaval. Maar eerst horen we in de middag nog Holland Baroque met onder andere een nieuw stuk van de inmiddels 86 jarige Theo Loevendie.
De zevende dag alweer van November Music. Met een wel zeer divers programma, waarin keuzes moeten worden gemaakt. Dat zal de komende dagen alleen maar vaker gaan voorkomen. Lastige keuzes ook. Gelukkig zagen we het fantastische ‘Professor Bad Trip’ van de Italiaanse componist Fausto Romitelli in de uitvoering van Ensemble Klang XL reeds tijdens de 40ste editie van Dag in de Branding en kunnen we nu dus naar de première van ’72 Angels’ van Lera Auerbach. Aansluitend brengt Stargaze een totaal ander programma, wellicht zo wat het tegenovergestelde. Maar goed op een festival kan alles.
Verkadefabriek, ‘s-Hertogenbosch – 6 november 2016
De Griekse filosoof Plato had het niet zo op experimentele muziek. Hij was van mening dat het gebruik van een aantal toonladders beter vermeden kon worden, want onrust zou veroorzaken bij de luisteraar en wie weet wat daarvan kan komen. Uitzondering maakte hij voor de Dorische en Phrygische toonladders. Het is maar goed voor Plato dat hij al lang dood is. Deze tijd met zijn veelvoud aan muzikale stijlen zou alleen maar bloeddrukverhogend werken.