Saariaho Festival – Deel 3 (Concert Recensie)

Muziekgebouw aan ’t IJ, Amsterdam – 16 maart 2025

Anssi Karttunen eerder deze week tijdens een masterclass. Foto: Foppe Schut.

Op de laatste avond van het door het Muziekgebouw aan ’t IJ georganiseerde Saariaho Festival klonken wederom twee grote werken van haar: ‘Quatre Instants, voor sopraan en ensemble’ en haar celloconcert ‘Notes on Light’. Het was wederom Ernest Martínez Izquierdo die Asko|Schönberg leidde, met de sopraan Karen Vourc’h  en Anssi Karttunen op cello. Verder klonken stukken van Mioko Yokoyama, die bevriend is met de dochter van Saariaho en zo ook de componisten leerde kennen en van Vasco Mendonça, die geldt als haar laatste leerling en met haar bevriend was. Hier vervult een mezzosopraan de hoofdrol: Barbara Kozelj.

(meer…)

Lees verderSaariaho Festival – Deel 3 (Concert Recensie)

Saariaho Festival – Deel 2 (Concert Recensie)

Muziekgebouw aan ’t IJ, Amsterdam – 15 maart 2025

Kaija Saariaho. Foto: Priska Ketterer

Een carrière als componist was voor de in 1952 geboren componiste Kaija Saariho lang geen vanzelfsprekendheid. In de uit 2023 stammende film ‘Echoes of the Universe’ van Ritta Rask horen we haar vertellen over haar studietijd aan het conservatorium in Helsinki, waar een aantal docenten haar zelfs geen les wilden geven, louter omdat ze een vrouw was. Ze zou immers snel gaan trouwen en dan zou er van componeren toch niets meer terecht komen! Een andere reden dat muziek niet direct voor de hand lag, was dat ze ook beslist talent had voor de beeldende kunsten. Maar de liefde voor muziek was net even wat sterker. De derde dag van het aan haar gewijde festival in het Muziekgebouw aan ’t IJ maakt wederom duidelijk dat dit een uitstekende keuze was. Na orkestwerken en strijkkwartetten, was het podium gisteren voor meer  kamermuziek in kleine bezetting en voor een viertal koorwerken. Voor het eerste programma droeg het onvolprezen uit Vlaanderen afkomstige Het Collectief zorg, samen met sopraan Liesbeth Devos, voor het tweede hoorden we het Helsinki Chamber Choir, onder leiding van Nils Schweckendiek. Daarmee stond gisteren dus ook de menselijke stem centraal.

(meer…)

Lees verderSaariaho Festival – Deel 2 (Concert Recensie)

Saariaho Festival – Deel 1 (Concert Recensie)

Muziekgebouw aan ’t IJ, Amsterdam – 13 en 14 maart 2025

Asko|Schönberg met Verneri Pohjola en Ernest Martínez Izquierdo. Foto’s: Foppe Schut.

Sinds afgelopen donderdag, durend tot en met morgen brengt het Amsterdamse Muziekgebouw aan ’t IJ een uitgebreid eerbetoon aan de in 2023 op zeventig jarige leeftijd overleden Finse componiste Kaija Saariaho. Tijdens haar leven had deze bijzondere componiste al niet te klagen over aandacht in ons land, ook op deze blog kwam ze regelmatig voorbij, maar Saariaho gold dan ook zonder meer als één van de belangrijkste componisten van de afgelopen decennia. Dit festival maakt weer mooi duidelijk hoe terecht die roem is. Donderdagavond hoorden we Asko|Schönberg, in twee stukken in een beduidend grotere bezetting dan we normaal van ze gewend zijn, onder leiding van Ernest Martínez Izquierdo en met violist Joseph Puglia en trompettist Verneri Pohjola als solisten, vrijdag was het podium voor het strijkkwartet Meta4.

(meer…)

Lees verderSaariaho Festival – Deel 1 (Concert Recensie)

Lei Wang in Barbers Vioolconcert (Concert Recensie)

Theater aan de Parade, s’-Hertogenbosch – 16 februari 2025

Foto’s: Facebook

Gezworen vijanden waren ze, de twee landen waar de componisten vandaan kwamen waarvan Philzuid, onder leiding van gastdirigent Andrew Litton, afgelopen zondag werk  op de standaard had staan. Benjamin Barber was een Amerikaan, Dmitri Sjostakovitsj een Rus. Barber schreef zijn vioolconcert, prachtig uitgevoerd door Lei Wang, tevens de concertmeester van dit orkest, in 1939, nog net voor de Tweede Wereldoorlog, Sjostakovitsj zijn negende symfonie net erna. In die oorlog trokken de twee landen weliswaar samen op, maar van harte ging dat niet. De Sovjet Unie was een wrede dictatuur, de Verenigde Staten een baken van hoop en vrijheid. We horen het terug in die beide stukken, al is het verschil minder groot dan had gekund. Verder op het programma: de ouverture van Gioachino Rossini’s opera ‘Wilhelm Tell’, maar aangezien die uit 1829 stamt en dus buiten de scope van deze blog valt, komt die hier verder niet aan bod.

(meer…)

Lees verderLei Wang in Barbers Vioolconcert (Concert Recensie)

Richard Wagner – Götterdämmerung (Concert Recensie)

De Munt, Brussel – 15 februari 2025

Ingela Brimberg als Brünhilde. Foto’s: Monika Rittershaus

Operatheater De Munt in Brussel is inmiddels toe aan het vierde en laatste deel van Richard Wagners tetralogie ‘Der Ring des Nibelungen’. In het met bijna vijf uur langste deel, ‘Götterdämmerung’ komt het verhaal tot een climax, een climax die helemaal niemand van de hoofdrolspelers overleeft. Maar Wagner zou Wagner niet zijn, als hij niet tot de laatste minuut zou weten te boeien. Overigens ook nu weer mede dankzij de zinderende uitvoering door het Symfonieorkest van de Munt, onder leiding van de steeds meer in zijn rol van Wagnerdirigent groeiende Alain Altinoglu, een keur aan fantastische vocalisten, het uitstekende koor en een prachtig sobere maar zeer doeltreffende regie van Pierre Audi. Het wegvallen van Romeo Castellucci, die ‘Das Rheingold’ en ‘Die Walküre’ voor zijn rekening nam, bleek al bij ‘Siegfried’ goed uit te pakken, iets dat nu nog veel sterker geldt, zeker gezien het feit dat ‘Siegfried’ en ‘Götterdämmerung’ een hechte eenheid vormen.

(meer…)

Lees verderRichard Wagner – Götterdämmerung (Concert Recensie)

Echonance Festival – Deel 2 (Concert Recensie)

Orgelpark, Amsterdam – 8 februari 2025

Het Orgelpark

In de zoektocht naar klank, iets dat geldt voor een groot deel van de componisten die te horen zijn tijdens de derde editie van het Echonance Festival, dit weekend in het Amsterdamse Orgelpark, schiet het gangbare westerse toonstelsel nogal eens te kort. Veel componisten wenden zich dan ook tot varianten daarop en verkennen ook graag de ruimte tussen de noten, Dat veel van deze muziek dan ook wordt gespeeld door blazers, strijkers en orgels behoeft dan ook niet te verwonderen, hiermee kun je immers de klankkleur veel beter beïnvloeden dan met diverse vormen van percussie en de piano. De stukken die op zaterdag klinken van Gilius van Bergeijk en vooral dat van Peter Ablinger wijken dan ook behoorlijk af van de rest van het programma.

(meer…)

Lees verderEchonance Festival – Deel 2 (Concert Recensie)

Echonance Festival – Deel 1 (Concert Recensie)

Orgelpark, Amsterdam – 7 en 8 februari 2025

Voor de derde keer organiseert Stichting Solaris, in samenwerking met het Orgelpark in Amsterdam, dit jaar het Echonance Festival. Vorig jaar maakte ik het voor het eerst mee, een gebeurtenis die zonder meer smaakte naar meer, wat mij dit jaar bewoog om wederom naar deze prachtige locatie af te reizen, voor in totaal zeven concerten, verspreid over drie dagen. Het draait bij dit festival geheel om het minimalisme binnen de muziek, een stroming die in de jaren ’60 van de vorige eeuw opkwam, voortbordurend op het baanbrekende werk van Arnold Schönberg eerder die eeuw. Dit festival laat goed zien hoe dit erfgoed tot aan de dag van vandaag steeds weer nieuwe componisten en musici inspireert.

(meer…)

Lees verderEchonance Festival – Deel 1 (Concert Recensie)

Sanne Rambags – The Frieze of Life (Concert / Download Recensie)

Paradox, Tilburg – 5 februari 2025

Sanne Rambags en Joost Lijbaart tijdens de première van ‘Frieze of Life’ in 2018.

Vocaliste Sanne Rambags is één van die musici die op deze blog met een zekere frequentie voorbij komt, al was de laatste keer al weer drie jaar geleden, bij het verschijnen van het album ‘Sonna’. In 2018 kreeg zij een compositie opdracht van November Music, waarvoor ze een negental schilderijen van de Noorse kunstenaar Edvard Munch als uitgangspunt nam. Deze collectie, waarvoor Munch menselijke aspecten als liefde, angst, dood en jaloezie als basis nam, noemde hij ‘Frieze of Life’: A Poem about Life, Love and Death’ en exposeerde hij voor het eerst in Berlijn, in 1902. Rambags maakte even zoveel stukken waarin ze op haar manier reflecteert op die schilderijen, soms haar stem inzettend als louter klank – wat ik toch altijd nog het meest boeiende vind – soms ook werkend met teksten, regelmatig gebaseerd op dagboekfragmenten van Munch. Na die première verdween deze cyclus in de la om er pas vorig jaar weer uit te komen. Met violiste Roosmarijn Tuenter, pianist Jeroen van Vliet en percussionist Joost Lijbaart legde ze de compositie vast en bracht deze eind vorig jaar uit als download bij haar eigen label, Sonna Records. Gisterenavond startte een korte tour bij Paradox in Tilbug, voor Rambags een tweede huiskamer.

(meer…)

Lees verderSanne Rambags – The Frieze of Life (Concert / Download Recensie)

Tomeka Reid Quartet (Concert Recensie)

Paradox, Tilburg – 1 februari 2025

Tomeka Reid. Foto’s: Jef Vandebroek.

Het kwartet van Tomeka Reid is bijzonder vanwege de bezetting van cello, Reid zelf; gitaar, Mary Halvorson; contrabas, Jason Roebke en drums Tomas Fujiwara, maar zeker ook vanwege de muzikale verrichtingen van deze musici, die allen inmiddels tot de meest bekende behoren in dit genre van de jazz. Drie albums verschenen er tot nu toe, het titelloze debuut uit 2015, ‘Old New’ uit 2018 en ‘3+3’ dat vorig jaar uitkwam. Gisterenavond stonden ze in het Tilburgse Pardadox, vanavond staan ze in het Amsterdamse Bimhuis. Overigens als enige concerten in Nederland en België. En wat me het meest opviel tijdens het concert in Paradox zijn twee dingen: het enorme ritmegevoel van dit kwartet en het prachtige samenspel tussen Reid en Halvorson.

(meer…)

Lees verderTomeka Reid Quartet (Concert Recensie)

Richard Strauss – Ariadne auf Naxos (Concert Recensie)

Parktheater, Eindhoven (Nederlandse Reisopera) – 30 januari 2025

Ariandne en Bacchus (Annemarie Kremer en Daniel Frank). Foto’s: Marco Borggreve.

Niets zo veranderlijk als een mens en zeker als er liefde in het spel is, dat is de centrale boodschap van ‘Ariadne auf Naxos’ van het duo Richard Strauss en Hugo van Hofmannsthal, dat de komende anderhalve maand door de Nederlandse Reisopera op diverse podia gebracht wordt in een uitstekende regie van Sofia Jupither. Met Phion, orkest van Gelderland & Overijssel in de orkestbak en Jac van Steen op de bok, die eerder hoge ogen gooide met ‘das Wunder der Heliane’ van Erich Wolfgang Korngold, dat ook door mij werd bejubeld, zet het ensemble andermaal een prima prestatie neer. Een opera over emoties dus en dat vaak onbegrijpelijke gedrag van ons. En dat terwijl we dat eigenlijk helemaal niet willen! Zeker niet in onze tijden, waarin we denken dat alles maakbaar is en we alles doen om succesvol te zijn, ons leven op orde te krijgen en te houden, of in ieder geval via social media de buitenwereld de illusie te bieden dat alles onder controle is. En dan komt dat fameuze duo Strauss – Van Hofmannsthal en gooit een flinke lading zand in de machine.

(meer…)

Lees verderRichard Strauss – Ariadne auf Naxos (Concert Recensie)