Twee nieuwe Cd’s van trio’s waarin de Franse drummer Peter Orins een grote rol speelt, ze verschenen niet voor niets bij zijn eigen Circum-Disc. Op ‘The Theory of Constraints’ horen we hem met pianist Jérémie Ternoy en gitarist Ivann Cruz; op ‘Hoo-Ha’ verkeert hij in het gezelschap van pianiste Christine Wodrasckza en altsaxofoniste Paulina Owczarek. Het trio heet toepasselijk WOO.
De Italiaanse percussionist Filippo Abrate is de centrale figuur op deze twee albums: ‘Astra: Live in Milano’ van het verder uit rietblazer Alessandro Luppi, pianist Giovanni Falascone en mede percussionist Thomas Canna bestaande Ü en ‘Pura Luce’ van het Mupe Ensemble, waarin we naast Abrate en Canna de trompettisten Francesco Assini en Samuele Lauro aantreffen, naast tenorsaxofonist Francesco Salmaso en bassist Marco Bellafiore. Beide albums verschenen bij Abare’s eigen Mupe Records.
Vandaag nogmaals de saxofoon binnen de gecomponeerde muziek, nu veelal in combinatie met de piano. Saxofonist Jeff Siegfried nam, deels samen met pianist en componist Sean Friar muziek op van Joan Arnau Pàmies, Nicholas Cline, Cala Flagello en Friar zelf; Dan Goble en Russell Hirshfield kozen voor stukken van James David, Jennifer Higdon, Joan Tower, David Biedenbender en delen van stukken van Philip Glass en John Adams. ‘Shades’ verscheen bij Ravello Records, ‘Second Flight’ bij Navona Records, beide zijn imprints van Parma Recordings.
Ook vandaag staat gecomponeerde muziek voor saxofoon op het programma. Allereerst muziek die de Japanse componist Toshio Hosokawa voor dit instrument schreef, al dan niet in combinatie met andere instrumenten. Op het bij Kairos verschenen ‘Light and Darkness’ horen we Masanori Oishi op diverse saxofoons, aangevuld met een aantal collega musici. Verder horen we Heidi Ratke op ‘Convergence’ in een serie werken voor solo saxofoon van diverse componisten. Het album verscheen bij Navarro Records, een imprint van Parma Recordings. Tot slot nam Cecily Terhune, regelmatig samen met collega saxofonist Carly Hood ‘Boon Bestowed‘ op voor een andere imprint: Ravello Records.
Zoals beloofd hier nog twee keer het saxofoonkwartet. Het Amerikaanse TTF Saxophone Quartet nam onder de titel ‘Dances and Declamations’ een gevarieerd album op voor Ravello Records met werken van één levende componist, Clarence Barber en van drie componisten die inmiddels zijn overleden: Lawson Lunde, Edward Everett Gates en Richard Lane en vulde dat aan met renaissance composities in een arrangement van Paul Cohen, initiatiefnemer en lid van dit kwartet. Van een geheel andere orde is het door Kairos uitgebrachte ‘Khôra’, een cyclus voor saxofoonkwartet van de Spaanse componist José M. Sánchez-Verdú en gespeeld door het SIGMA Project, aangevuld met Iñaki Alberdi op een microtonale accordeon.
De saxofoon was een laatkomer in de klassieke muziek en pas de laatste decennia is het componeren voor deze instrumentenfamilie pas goed op gang gekomen. Steeds vaker rollen er dan ook Cd’s in de brievenbus waarin één of meerdere saxofoons een rol spelen. Populair daarin lijkt het Saxofoonkwartet, meestal bestaande uit de sopraan-, alt-, tenor-, en baritonsax, al komen we ook andere combinaties tegen. Vandaag komen recente albums aan bod van het in Nederland gevestigde Maat Saxophone Quartet, bij 7 Mountain Records verscheen ‘No One Is too Small’ en het Canadese Saxophilia Saxophone Quartet met het bij Redshift uitgekomen ‘Metamorphosis’. Morgen volgen albums van het TTF Saxophone Quartet en het SIGMA Project.
In januari van dit jaar overleed Phill Niblock, één van de meest spraakmakende componisten binnen het minimalisme. Hij was er vanaf het begin bij, componeerde zijn eerste stuk in 1968 en drukte de afgelopen decennia absoluut een stempel op de ontwikkeling van deze stroming, mede als inspirator voor veel musici actief in de wereld van de experimentele elektronica. Twee recente Cd’s geven een beter beeld van de man zijn werk. Op het bij Unsounds verschenen ‘Looking for Daniel’ vinden we naast het door een bijzonder uitgebreid Ensemble Modelo62 uitgevoerde titelstuk het door Biliana Voutchkova uitgevoerde ‘Biliana’ voor viool en stem. Verder verscheen bij Karlrecords ‘Zoud Delta 2’ in twee versies, een werkwijze die we bij Niblock vaker tegenkomen. Beide versies worden uitgevoerd door vocaliste Anna Clementi en gitarist Thomas Stern, die beiden tevens mede vorm gaven aan het stuk, iets dat we ook vaker bij Niblock tegenkomen.
Vandaag aandacht voor een serie werken voor viool en piano, van vrijwel alleen maar Oekraïense componisten. Op Valentin Silvestrov na zijn ze voor ons allemaal zo goed als onbekend, iets wat hun werk echter niet minder de moeite waard maakt. Twee Cd’s hebben de componist Myroslav Skoryk gemeen. Myroslava Khomik voert, samen met James Lent op het bij Navona Records verschenen ‘Protest’ diens eerste vioolsonate uit; Solomiya Ivakhiv koos, met pianist Steven Beck, op het bij Naxos verschenen ‘Ukrainian Masters’ voor zijn tweede sonate. Verder vinden we stukken van Yevhen Stankovych, Viktor Kosenko en Sergie Bortkiewicz. Verder spelen Khomik en Lent de ‘Partita voor viool en piano’ van de Poolse componist Witold Lutosławski.
De Russische componist en pianist Nikolai Medtner, hij leefde van 1880 tot 1951, heeft in Nederland niet de bekendheid van zijn beroemde tijdgenoten Nikolai Rimsky-Korsakov, Sergei Rachmaninov, Sergei Prokofjev en Alexander Skriabin, maar zijn muziek is evenzeer de moeite waard. Een conclusie die we wel kunnen trekken na het beluisteren van de tot nu toe vier Cd’s met zijn liederen voor stem en piano die mezzosopraan Ekaterina Levental en pianist Frank Peters de afgelopen jaren uitbrachten bij Brilliant Classics, een vijfde moet nog volgen. Ze liggen hier al enige tijd te schreeuwen om aandacht, een belofte die ik nu dan maar eens inlos.
Plus Etage, Baarle Nassau – 11 mei 2024
Het strijkkwartet verbinden we vrijwel altijd automatisch met de klassieke muziek. Talrijke formaties, wereldwijd, spelen stukken voor die bezetting van meestal dode componisten en soms een enkele levende. En dat al eeuwen lang. Er zijn uitzonderingen, het Poolse Atom String Quartet en ons eigen Zapp4, bijvoorbeeld, maar ook het relatief jonge North Sea String Quartet dat op hun laatste, bij 7 Mountain Records verschenen album ‘Splunge’ ernstige vormen van grensoverschrijdend gedrag vertoont. Allereerst door geen muziek van anderen te spelen, maar van de vier leden zelf en ten tweede door in alle denkbare stijlen te spelen, waaronder heel soms klassiek. Het album is net uit en het tweede concert op een tour vond plaats in de Plus Etage, Baarle-Nassau.