De Zweedse componist Magnus Granberg lijkt de inspiratie van zijn stukken nogal eens te ontlenen aan vocale werken uit de klassieke muziek. Voor ‘Early to Late’, dat hier eerder aan bod kwam, was dit ‘O Lord, How Vain’ van Wiiliam Byrd en voor ‘Nun, es wird nicht weit mehr gehn’, dat ensemble Skogen onlangs opnam voor Another Timbre, is het een deel uit ‘Die Winterreise’ van Franz Schubert dat hem op gang bracht.
Een jaar geleden besteedde ik hier aandacht aan ‘Cumulus’, het tweede album van de nog zeer jonge componiste Sarah Neutkens, vol mooi stukken voor piano, door haar zelf gespeeld. Nu ligt de opvolger er al: ‘Pieces for Strings’. Dit zouden ook stukken voor piano kunnen zijn, die heeft immers ook snaren, maar nee, het gaat om stukken voor strijkers, uitgevoerd door het Dutch String Collective.
Het uitvoeren van een compositie is te zien als een communicatieproces. De componist uit zich middels zijn compositie, de uitvoerder reageert hierop middels zijn uitvoering. En hoe zeer de componist de uitvoerder ook probeert te sturen – en sommige componisten gaan hier bijzonder ver in – het blijft altijd een samenspel. Natuurlijk kun je met dit gegeven ook spelen, zoals componist Bruno Duplant en pianist / componist Reinier van Houdt doen bij ‘Lettres et Replis’, verschenen bij Elsewhere.
De invloed van de Franse componist Olivier Messiaen op de hedendaagse muziek is nog immer zeer groot. Hij wordt dan ook nog volop gespeeld en opgenomen. Onlangs bracht Apartment House een nieuwe opname uit van ‘Quatuor pour la fin du temps’, legde Martin Helmchen het inmense werk voor piano solo ‘Vingt regards sur l’enfant-Jésus’ vast op Cd en boog Alexander Soares zich over twee kleinere stukken: ‘La Fauvette Passerinette’ en de ‘Prélude’. Tijd voor Messiaen dus.
De componist Ysang Yun kwam hier eerder ter sprake. In januari van dit jaar besteedde ik aandacht aan het bij Pentatone verschenen ‘Sunrise Falling’ met werk voor viool en cello. Inmiddels ligt er een album met kamermuziek, verschenen bij Capriccio. Tijd dus om weer eens bij deze bijzondere componist stil te staan.
De Finse componiste Kaija Saariaho is de afgelopen jaren doorgedrongen tot de voorhoede van de hedendaagse componisten. Verwonderlijk is dat niet: als geen ander weet zij immers sfeer te vertalen in muziek, getuigen ook de drie zeer verschillende stukken die Ondine verzamelde op een recent album: ‘True Fire’, ‘Trans’ en ‘Ciel d’hiver’. De twee laatsten waren ook al te horen tijdens het Zaterdagmatinee, ‘True Fire’ moet zijn Nederlandse première nog gaan krijgen.
Alfred Schnittke behoorde tot die groep componisten die een belangrijk deel van hun carrière doorbrachten onder de Sovjet dictatuur, altijd lopend op het slappe koord. Altijd op zijn hoede voor de censuur zocht ook hij continu naar mogelijkheden om zijn eigen weg te kunnen gaan en tegelijkertijd niet te veel in de problemen te komen. Het leidde tot een magistraal oeuvre. Zijn sonates voor cello en piano werden onlangs weer eens uitgebracht. Nu door Viviane Spanoghe en Jan Michiels bij ET’CETERA Records.
Het Engelse label Another Timbre herbergt nogal wat componisten die tevens actief zijn als uitvoerder en improvisator. Eén van hen is de Amerikaanse violist / componist Morgan Evans-Weiler. In 2016 bracht hij het improvisatie album ‘Spinet and Violin’ uit met Christoph Schiller, die eveneens in bovenstaand rijtje thuishoort, nu speelt hij op ‘Lines and tracing’ met een kwintet zijn eigen stukken en buigt hij zich met Ordinary Affects over de muziek van Michael Pisaro, die eveneens zowel in de rol van componist als van improvisator actief is.
Het is natuurlijk een zeer slimme zet, als componist je eigen platenlabel beginnen. Niet overal hoeven leuren met je opnames en helemaal zelf bepalen wat je op welk moment uitbrengt. Ongetwijfeld zullen er ook nadelen aanzitten, maar componist Anthony Fiumara maakte de stap met Alaska Records en lanceerde vorig jaar twee albums met solostukken. De ene met gitarist Aart Strootman, de ander met percussionist Ramon Lormans. (meer…)
‘The Unchanging Sea’, stammend uit 2016, is een mooi voorbeeld van de samenwerking tussen twee kunstenaars, in dit geval de componist Michael Gordon en de cineast Bill Morrison. Het is het vijfde werk voor orkest en film over een periode van bijna twee decennia, sinds ‘Decasia’ uit 2001. Op deze nieuwe uitgave bij Cantaloupe Music vinden we dan ook twee versies, één met en één zonder de beelden van Morrison. De Cd bevat bovendien een uitvoering van ‘Beijing Harmony’ van een jaar later.