Miguel Carvalhais en Pedro Tudela, de mannen achter het Portugese Crónica, vormen sinds 2000 samen ook een duo: @c. De twee zijn vooral bekend door hun installaties, waarvan een paar jaar geleden ook een fraai boek, met de doeltreffende titel ‘Installations’ uitkwam. Uit mijn recensie citeer ik hier nogmaals hun opmerking over dit genre: “an installation a holistic work in the complexity of the relationships it develops with the space, the visitors and the aestetic gaze. It’s location is a starting point, it is a given, but it is not only canvas of framing because it becomes a part of the work.” Gaandeweg zijn de twee nu de muziek van deze installaties aan het uitbrengen. Hierbij dan ook aandacht voor de drie meest recente albums, die natuurlijk verschenen bij Crónica, alle drie als download: ‘Installations: octo _ _ _ _’, ‘Installations: CX LUX’ en ‘Installations: (Re)Verso/Flexo .
‘Octo _ _ _ _’ is een permanente installatie in Esposende, opgezet in 2019 en bestaat uit een ensemble van modules in de duinen, tussen de stad en het strand: “It is a pierce that coexists with a constantly changing environment, a myriad of sounds forming a soundscape to which it also contributes. The piece blends with its surroundings, seeking to integrate with the existing elements, spreading over a wide area so sounds can be perceived from a gamut of perspectives and scales”. In bijna veertig minuten horen we een gevarieerd en rustgevend klanklandschap: de wind, de zee, een geluid dat doet denken aan klokken, bellen en verder wat onbestemde overige geluiden. Klik bovenstaande link bij het album aan en u vindt een kort filmpje van deze boeiende installatie.
‘CX LUX’ was in de zomer van 2017 te zien en te beleven in Porto, als onderdeel van het Alumia programma. Als plek koos @C de Lada lift, in de wijk Ribeira. Het gaat hierbij om iets wat we in Nederland niet tegenkomen: een lift om een lager stadsdeel, in dit geval de rivierzijde van de stad, te verbinden met een hoger gelegen deel, het oude deel van de stad. Een deel dat de laatste jaren sterk veranderd is en voor de oorspronkelijke bevolking niet altijd ten goede. “While working on this piece, we spent time in a neighbourhood that had long been familiar to us but in which neither of us had lived. We met people, explored the meandering streets and researched the radical transformations experienced during the lifetimes of its inhabitants. What we learned led us to create a piece that, much as Ribeira, was continuously transforming, with a daytime sound installation at the upper-level passageway of the lift and a nighttime light installation at the tower’s façade”. Het leidde tot een installatie waarin vooral verdwenen geluiden een plaats kregen. We horen de klokken van kerken die al lang gesloten zijn en de koeienbellen van de veemarkt die vroeger lag waar nu de ingang van de lift bij de rivier is. Dus inderdaad, ook hier weer klokken in dit prachtige en ook wat weemoedige stuk van anderhalf uur! Het is met name de galm van de kerkklokken die hier opvalt, een geluid dat een zekere mystieke spanning geeft aan het stuk. En boeiend hoe op enig moment de geluiden van de kerk- en de koeienklokken in elkaar opgaan.
‘(Re)Verso/Flexo’ was een installatie, in 2018, in het klooster Santa Joanna in Aveiro, nu een museum. Gemaakt in een vijftiende-eeuwse eetkamer, sober, maar rijk gedecoreerd. “We tried to explore the room’s spiritual resonances, working from ideas such as introspection and hierarchy. The installation was developed along with the tabletops, mounting lights, loudspeakers, and mirrors that reflected sounds and light to the tabletops…The sound objects used include readings of numbers, an evocation of the seating assignments carved on the tables, and the numbers of the scriptures read during meals”. Passend bij de setting is dit een bijzonder intieme geluidssculptuur geworden, waarin we het bovenstaande zonder meer terughoren. De basis bestaat uit ondefinieerbare ruis, iets dat een zekere spanning aan het stuk geeft. Het wordt aangevuld met die enigszins vervormde stemmen. Een enigszins mysterieus aandoend geheel creëert @c hier.
Alle drie de albums zijn te beluisteren en te koop via Bandcamp:
