Concertgebouw, Amsterdam – 25 oktober 2024

Stond ik gisteren hier nog stil bij de verjaardag van Charles Ives, 20 oktober, vandaag sta ik stil bij die van Arnold Schönberg, 24 september, die herdacht wordt door het Koninklijk Concertgebouworkest, onder leiding van Ryan Wigglesworth. Het geboortejaar was hetzelfde: 1874, honderdvijftig jaar geleden dus. Beiden speelden een grote rol in de ontwikkeling van de hedendaagse gecomponeerde muziek, maar daarmee heb je de overeenkomsten dan ook wel zo’n beetje gehad. En waar Ives zo ongeveer zijn hele leven in de marges heeft moeten opereren, stond Schönberg vol in de schijnwerpers. Wat overigens geenszins wil zeggen dat iedereen dol was op de nieuwe weg die hij formeel in 1908 in sloeg, die van de atonaliteit.

(meer…)

Muziekgebouw aan ’t IJ, Amsterdam – 24 oktober 2024

Afgelopen zondag was het honderdvijftig jaar geleden dat de Amerikaanse componist Charles Ives werd geboren. Eén van de meest originele en baanbrekende componisten uit de geschiedenis van de muziek en één van de meesters die eind negentiende, begin twintigste eeuw de muzikale wereld danig op hun kop zette. In tegenstelling tot Arnold Schönberg – die ruim een maand eerder het levenslicht zag, iets wat vanavond door het Concertgebouworkest wordt herdacht – kwam de erkenning in zijn geval pas laat. In 1986, ook al weer bijna veertig jaar geleden, richt pianist John Snijders met een aantal geestverwanten het Ives Ensemble op, in eerste instantie om die parels in het kamermuziekgenre van Ives te kunnen uitvoeren, waarvan er ook vanavond zeven klinken in het Muziekgebouw aan ’t IJ.

(meer…)

Stuk, Leuven – 20 oktober 2024

Als deze derde dag van het Transit Festival één ding duidelijk maakt dan is het wel hoe groot de zeggingskracht van hedendaags gecomponeerde muziek kan zijn. Op zo’n dag als deze begrijp ik eigenlijk niet goed waarom niet gewoon iederen dol enthousiast is over dit genre. De zes componisten waarvan vandaag werk klinkt, Øyvind Torvund, Joanna Bailie, Saska Venegas, Annelies Van Parys, Ellen Jacobs en Kaija Saariaho slagen er stuk voor stuk in, ieder natuurlijk op zijn eigen wijze om de luisteraar aan zich te binden. Het overkoepelende thema daarbij is voor mij het begrip ’tijd’. Waarbij dingen horen als terugkijken en herinnering, maar ook zaken als afscheid nemen, met als meest ultieme in het geval van de dood. En valt u nog iets anders op in dit rijtje namen? Juist, vijf van de zes componisten zijn vrouwen. Dat was in de tijd toen de onlangs overleden Saariaho begon wel anders.

(meer…)

Stuk, Leuven – 19 oktober 2024

Een groot voordeel van het Transit Festival is dat je er werk hoort van Belgische componisten, dat gebeurt in Nederland immers hoogst zelden – andersom is dat overigens niet anders. Zo klinken dit weekend stukken van gevestigde namen als Luc Brewaeys, wiens muziek bij ons toch ook echt wel eens wat aandacht mag krijgen, Wim Henderickx, Frank Nuyts, Annelies van Parys en Jean-Pierre Deleuze, maar ook wat jongere componisten als Ellen Jacob en Benjamin Windelinckx krijgen hier een podium. In aansluiting op het door Matrix georganiseerde concert dat in deel 1 reeds voorbij kwam, klonken gisteren nog drie concerten met wederom de nodige bijzondere stukken, waaronder het accordeonconcert van Henderickx waar hij nog aan bezig was toen hij in 2022 onverwachts stierf.

(meer…)

Stuk, Leuven – 18 en 19 oktober 2024

Gisterenavond opende de vijfentwintigste editie van het Transit Festival, onderdeel van het Festival 20.21. Is dat laatste gericht op de muziek van de vorige eeuw, Transit staat stil bij de laatste ontwikkelingen in de hedendaagse gecomponeerde muziek en werkt daarin nauw samen met festivals als November Music en het Huddersfield Contemporary Music Festival. Ook dit jaar stelde de organisatie weer een mooi gevarieerd programma samen, reden genoeg dus om naar Leuven af te reizen. Hier een verslag van de eerste concerten.

(meer…)