November Music – Deel 3

Diverse locaties, Den Bosch – 12 november 2023

Van links naar rechts: Hamin Honari, Hank Roberts en Gordon Grdina. Foto: onbekend

Vorige week zaterdag kwam er ineens voor mij een voorlopig einde aan de 2023 editie van November Music: mijn vrouw werd opgenomen in het ziekenhuis. Gisteren kon ik gelukkig nog net op de tijd de draad weer oppakken voor de laatste dag, nadat hier in huis de rust weer enigszins was wedergekeerd. Gitarist en oud bespeler Gordon Grdina, waarvan ik al de nodige Cd’s besprak, stond al een tijdje op mijn verlanglijstje om live te horen, een wens die gisteren werd vervuld met een optreden van zijn kwintet The Marrow, met naast Grdina Mark Feldman op viool, Hank Roberts op cello, Ernst Glerum op contrabas en Hamin Honari op percussie. Verder woonde ik het laatste optreden van celliste Maya Fridman bij, die dit jaar artist in residence was op het festival. Samen met Garth Knox op viola d’amore, Soheil Shayesteh op kamancheh, live elektronica en Jacobus Thiele op percussie speelde ze een aantal stukken uit het aan Knox uitbesteedde deel van John Zorn’s ‘Book of Angels’, naast een paar eigen composities. Twee bijzondere concerten die mij, door zowel de Arabische als Joodse muziek die hier doorklonk, weer eens de helende kracht van muziek deden beseffen. Zo kan het ook.

(meer…)

Lees verderNovember Music – Deel 3

ZYFT – Triangle Moments / The Skypainters – Elusive Moments (CD Recensie)

Meer Nederlandse jazz vandaag en wederom snaren, alleen nu niet van de piano, maar van de gitaar en de strijkers. “ZYFT is een blijvertje”, zo mailde gitarist Henk Zwerver mij. Gelukkig maar, ‘Triangle Moments’ is het tweede album van dit in 2016 ontstane trio dat verder bestaat uit altvioliste Maya Felixbrodt en basklarinettist Ziv Taubenfeld. Het album verscheen bij Creative Sources Recordings. Verder sta ik hier stil bij het debuut van het in Groningen residerende The Skypainters: ‘Elusive Moments’ verscheen bij ZenneZ Records. Multi-instrumentalist, maar vooral gitarist Kirill Dumchenko is de leider van dit kwintet dat verder bestaat uit altvioliste Andreia Florindo, toetsenist Tonke Suithoff, bassist Gabriele Bertossi en drummer Petr Agapov.

(meer…)

Lees verderZYFT – Triangle Moments / The Skypainters – Elusive Moments (CD Recensie)

Kenturah’s Kitchen – Capricious Dance / OAK – Eight / Erik Verwey Trio & Hermine Deurloo – About a Home (CD Recensie)

De Nederlandse jazz komt er op deze blog de laatste tijd wat bekaaid vanaf. Volledig onterecht, want er verschijnt genoeg moois. Nederland heeft dan ook al decennia lang een traditie hoog te houden en de diverse conservatoria spuien ieder jaar weer een nieuwe lichting goede musici uit, overigens ook steeeds vaker afkomstig uit andere delen van de wereld. Maar als ze maar lang genoeg blijven hangen en velen doen dat, worden ze vanzelf eigen. Ik maak een inhaalslag, te beginnen met drie pianisten: Ed Baatsen, Sjoerd van Eijck en Erik Verwey. Baaatsen bracht met zijn trio Kenturah’s Kitchen in eigen beheer ‘Capricious Dance’ uit, Van Eijck maakte met zijn kwartet OAK ‘Eight’ voor Zennez en Verwey realiseerde met zijn trio, aangevuld met mondharmonica speelster Hermine Deurloo ‘About a Home’ voor Integral.

(meer…)

Lees verderKenturah’s Kitchen – Capricious Dance / OAK – Eight / Erik Verwey Trio & Hermine Deurloo – About a Home (CD Recensie)

Vox Clamantis – Music by Henrik Ødegaard / Veljo Tormis – Reminiscentiae (CD Recensie)

Ik vervolg mijn serie gewijd aan ECM Records met twee recente koor Cd’s in de ECM New Series. Vox Clamantis nam, onder leiding van Jaan-Eik Tulve, onder de titel ‘Music by Henrik Ødegaard’ een drietal stukken op van de Noorse componist Henrik Ødegaard: ‘Jesu, dulcis memoria’, O fili et filae’ en ‘Meditations over St. Mary Magdalene’s Feast in Nidaros’ en combineerde dat met drie korte Gregoriaanse gezangen en het Estonian Philharmonic Chamber Choir nam een vijftal koorwerken op van de Estse componist Veljo Tormis: ‘Tornikell minu külas’, ‘Mure murrab meele’, ‘Kurvameelsed laulud’, Hamleti laul, nr. 1′ en ‘Helletused’ en combineerde dat met zijn orkestwerk ‘Reminiscentiae’, waarin we het Tallinn Chamber Orchestra horen. Beiden staaan onder leiding van Tõnu Kaljuste.

(meer…)

Lees verderVox Clamantis – Music by Henrik Ødegaard / Veljo Tormis – Reminiscentiae (CD Recensie)

November Music 2023 – Deel 2 (Concert Recensie)

Verkadefabriek, Den Bosch (November Music) – 3 en 24 november 2023

John Zorn. Foto’s: Caitlin Ochs for The New York Times.

John  Zorn heeft inmiddels meer dan iets met Den Bosch. In 1999 al opende hij De Toonzaal en afgelopen vrijdag en zaterdag bezocht hij November Music voor de derde keer in zes jaar. Eerder was hij er in 2017 en 2018. Natuurlijk niet alleen, maar met een gevolg aan musici die soms al decennia met hem samenwerken. Wat altijd opvalt bij zo’n marathon – en dat was met twaalf concerten in twee dagen ook nu weer het geval – is de hoge standaard die Zorn hanteert. Voor hemzelf, maar zeker ook voor de musici waar hij mee samenwerkt. Hij overlaadt ze met complimenten, maar voor het zo ver is, moeten ze wel eerst laten zien en vooral horen dat ze het waard zijn. Zorn zoekt dan ook nauwkeurig uit wie hij welk deel van zijn inmiddels ontzagwekkende en nog altijd uitdijende oeuvre laat spelen en in welke combinaties. En dan is het ongetwijfeld eindeloos oefenen en Zorn zijn commentaar aanhoren en opvolgen, zo stel ik mij voor. Maar als luisteraar weet je aansluitend niet wat je hoort en ziet, iedere keer weer denk je daarbij: ah, zo kan het dus ook! En vergelijkingen met andere concerten vallen daarbij niet altijd gunstig uit voor al die andere bands die het wat minder nauw nemen qua timing, samenspel en zuiverheid.

(meer…)

Lees verderNovember Music 2023 – Deel 2 (Concert Recensie)

Nils Økland & Sigbjørn Apeland – Glimmer / Sinikka Langeland – Wind and Sun / Elina Duni – A Time To Remember (CD Recensie)

Manfred Eicher, de man achter ECM, mag dan een Duitser zijn, sinds jaar en dag verschijnen er opvallend veel albums van Scandinavische musici op zijn label. Zo troffen we er gisteren twee aan in het Pools-Noorse kwartet van Maciej Obara en staan we vandaag stil bij nieuw werk van Nils Økland en Sigbjørn Apeland, ‘Glimmer‘ en van Sinikka Langeland, ‘Wind and Sun’, waarop we verder een ware sterbezetting horen: Matthias Eick op trompet, Trygve Seim op tenor- en sopraansax, Mats Eilertsen op contrabas en Thomas Strønen op drums. Tot slot aandacht voor de Albanese zangeres Elina Duni die met ‘A Time To Remember’ haar derde album voor dit label uitbracht en te horen is met gitarist Rob Luft, Matthieu Michel op bugel en Fred Thomas op zowel piano als drums. Volksmuziek speelt op alle drie de albums een grote rol. Allereerst bij Økland, te horen op viool en Hardanger fiddel en Apeland, op harmonium, maar ook bij Langeland, te horen op de kantele, de Joodse harp en natuurlijk met vocalen en tot slot ook bij Duni die naast eigen composities ook een aantal traditionele stukken opnam. (meer…)

Lees verderNils Økland & Sigbjørn Apeland – Glimmer / Sinikka Langeland – Wind and Sun / Elina Duni – A Time To Remember (CD Recensie)

Wolfgang Muthspiel – Dance of the Elders / Maciej Obara Quartet – Frozen Silence (CD Recensie)

Vandaag en morgen wat recente ECM Cd’s, zoals vaker bij dit label balancerend tussen jazz, hedendaags gecomponeerd en fok. Allereerst hier het tweede album, ‘Dance of the Elders’ van het trio dat gitarist Wolfgang Muthspiel vormt met bassist Scott Colley en drummer Brian Blade. Hun debuut ‘Angular Blues’ gooide in 2020 hoge ogen en ook dit nieuwe album is zonder meer de moeite waard. De Poolse altsaxofonist Maciej Obara is hier ten lande wat minder bekend, al timmert ook hij al meer dan een decenium aan de weg. Ongeveer net zo lang heeft hij een kwartet, waarvan onlangs het vierde album ‘Frozen Silence’ verscheen. Er waren in het begin wat wisselingen maar inmiddels blijken pianist Dominik Wania, basssist Ole Morten Vågan en drummer Gard Nilssen trouwe kompanen.

(meer…)

Lees verderWolfgang Muthspiel – Dance of the Elders / Maciej Obara Quartet – Frozen Silence (CD Recensie)

November Music 2023 – Deel 1 (Concert Recensie)

Jheronimus Bosch Art Center, Den Bosch – 1 november 2023

Totaalbeeld concert. Foto’s: Jostijn Ligtvoet Fotografie

Gisterenavond begon November Music, zoals ieder jaar met een nieuw requiem, het ‘Bosch Requiem’. Dit jaar mocht Aart Strootman hem componeren. ‘Laatste Woorden’ kreeg hij mee als titel, naar het gedicht van de op 22 april vorig jaar overleden Jan Rot. Rot was al ziek toen Strootman hem vroeg, wat bij de componist tot de nodige dilemma’s leidde, maar ging zonder omhalen akkoord met de vraag, met één voorwaarde zo herinnert Strootman zich: “hij wilde pas beginnen met schrijven van de tekst op het moment dat er voor hem geen enkel uitzicht meer zou zijn, als de dood hem letterlijk op de hielen zat”. En zo geschiedde. Enige tijd later, de tekst die Rot schreef kwam duidelijk binnen bij de componist, begon Strootman met componeren en instrumenten bouwen, dat gaat bij deze man vrijwel altijd samen. En dus beschikken we nu over nieuwe buisklokken, een just intonation harmonic canon, een soort van kistje met snaren gespannen over de deksel en een nieuwe twaalf-snarige elektrische barokgitaar, waarop we Strootman zelf horen. Verder horen we gewoon slagwerk, eveneens bespeeld door het Mallet Collective, de acht cellisten van het Cello Octet Amsterdam, Fred Jakobsson op basgitaar en de vocalistes Fanny Alofs en Rianne Wilbers.

(meer…)

Lees verderNovember Music 2023 – Deel 1 (Concert Recensie)

Erich Wolfgang Korngold – Das Wunder der Heliane (Concert Recensie)

Chassé Theater, Breda (Nederlandse Reisopera) – 30 oktober 2023

Heliane (Annemarie Kremer) en Der Fremde (Tilmann Unger). Foto’s: Marco Borggreve.

Met ‘Das Wunder der Heliane’, dat in 1927 zijn première beleefde, schreef de Duitse componist Erich Wolfgang Korngold zijn vierde opera in ongeveer tien jaar tijd. Hij zag het zelf als zijn belangrijkste, deze opera gebaseerd op het mysteriespel ‘Die Heilige’ van de dichter Hans Kaltneker. Een visie die het publiek in de jaren na de première zeker niet zou delen. Zijn derde opera, ‘Die Tote Stadt’ zou veel bekender worden en ‘Das Wunder der Heliane’ raakte, niet geheel ten onrechte, in de vergetelheid. De Deutsche Oper bracht hem in 2018 echter weer op de planken, een uitvoering die verkrijgbaar is op DVD en deze dagen verzorgt de Nederlandse Reisopera, nadat de regisseur Jakob Peters-Messer die versie in Berlijn zag, bijna een eeuw na dato de Nederlandse première van de scenische uitvoering. In het kort kan ik niet anders dan alle lof toezwaaien voor zowel de regie, de muziek – groots uitgevoerd door het Noord Nederlands Orkest, onder leiding van Jac van Steen – en de vocalisten, met voorop een adembenemend zingende Annemarie Kremer.

(meer…)

Lees verderErich Wolfgang Korngold – Das Wunder der Heliane (Concert Recensie)

Richard Wagner – Das Rheingold (Concert Recensie)

De Munt, Brussel – 29 oktober 2023

Wotan (Gábor Bretz) en Ficka (Marie-Nicole Lemieux) bij hun eerste opkomst. Foto’s: Monika Rittershaus.

Na ‘Lohengrin’ (2018), ‘Tristan und Isolde’ (2019) en ‘Parsifal’ (2022), uitvoeringen die allemaal ook op deze blog aan bod kwamen, is Alain Altinoglu, sinds 2016 muziekdirecteur en chef-dirigent van De Munt, nu toe aan een over twee seizoenen verspreidde complete ‘Der Ring des Nibelungen’, het meesterwerk van Richard Wagner. Natuurlijk te beginnen met ‘Das Rheingold’. De gehele cyclus staat onder regie van de Italiaanse regisseur en beelden kunstenaar Romeo Castellucci die op een aantal punten zeker weet te verrassen, al kent zijn regie ook een aantal opvallend zwakke momenten. Maar zijn insteek en benadering van dit eerste deel is zeker de moeite waard en doet ons uitzien naar het vervolg. Altinoglu en Wagner bleek al eerder prima samen te gaan, deze dirigent heeft duidelijk affiniteit met diens muzikale wereld, iets dat ook gisterenavond bleek in deze versie van ‘Das Rheingold’. Zuiver en helder spel, met veel gevoel en de broodnodige dramatiek gebracht. Iets waar dit voortreffelijke orkest natuurlijk ook een grote rol in speelde. En de vocalisten zijn over de gehele linie meer dan voldoende, met enkele uitschieters.

(meer…)

Lees verderRichard Wagner – Das Rheingold (Concert Recensie)