In november 2019 berichtte ik hier over de live uitvoering van Maxim Shalygins ‘Todos los Fuegos el Fuego, als onderdeel van November Music. Mijn voornaamste kritiek op dit stuk, naast al het moois, was dat ik het te lang vond. Inmiddels is het stuk ook op Cd verkrijgbaar, uitgegeven door het onvolprezen TRPTK. Een goede manier om eens te kijken of we, comfortabel gezeten in de fauteuil, tot dezelfde eindconclusie komen.
Zoals u inmiddels weet, uit het verslag van het concert, baseerde Shalygin zich in dit achtdelige stuk voor saxofoonoktet, we horen hier het Amstel Quartet en het Keuris Quartet, op de wonderlijke verhalen van Julio Cortázar, waar zowel de titel vandaan komt als de keuzes voor saxofoons. Shalygin: “The saxophone is chosen for a reason, since, for all his knowledge and passion for music, jazz claimed most of Cortázar’s attention. Jazz, and accordingly the sound of the saxophone, was his muse and a constant presence in many of his most well-known fiction.” De lengte node de platenmaatschappij tot een dubbelabum, vier delen per schijf.
Het album begint ronduit prachtig met de magische klanken van ‘I.C.E. (Internal Cumbustion Engine)’. De lang aangehouden klanken van de diverse typen saxofoons mengen zich hier tot robuuste wolken van klank. Zeer melodieus en lyrisch klinkt het dromerige ‘Death of a Mososaurus’, waarin Shalygin een geheel andere sfeer naar binnen brengt. Dit deel leent zich bovendien uitstekend om de hoge kwaliteit van deze acht saxofonisten te bewonderen. Gaandeweg brengt Shalygin hier een bijna houterige ritmiek naar binnen, het heeft wel iets van circusmuziek. In ‘Spring, Breaking’ sluit Shalygin aan bij aan de minimal music. Trage, slechts langzaam veranderende ritmische patronen vlieden als wolken voorbij. Muziek waar de saxofoon zich uitstekend voor leent. In ‘Ashes in Birth’ trekt de componist deze lijn door, maar nu heftiger. Bijzonder is ook de rol die de beide baritonsaxen spelen, klinkend als wild grommende dieren.
‘Raising Waves’ geeft uitstekend aan wat we krijgen. Zeer zacht en beheerst klinken de eerste golven van geluid. Langzaam zwelt het aan. Ook ‘Crabcade (Watefall in Cancrizans)’ klinkt zeer intiem en ingetogen, terwijl de sfeer ietwat melancholiek aandoet. Gaandeweg brengt Shalygin in dit stuk meer dynamiek, in de vorm van klank die veel weg heeft van die van een orgel, het tekent de veelzijdigheid van de saxofoon. In ‘Stairway to Decay’ klinkt de ene helft van de saxen melodieus en de andere helft stotterend en sputterend, als een machine die nodig aan revisie toe is. Tot slot klinken de acht saxen innig met elkaar verstrengeld in ‘Endless Mordent’, een melodie waarin de volksmuziek duidelijk doorklinkt,
Nu ik het stuk op Cd heb gehoord, moet ik mijn eerdere mening enigszins bijstellen. Nog steeds vind ik sommige van de acht delen iets te lang, maar dat valt nu toch minder op dan tijdens het concert. Verder valt nu nog sterker de grote variatie tussen de delen onderling op, iets dat beslist voor dit stuk pleit. En Shalygin weet als geen ander de sfeer van die mysterieus surrealistische verhalen van Cortázar te verklanken. Shalygin voelt zich duidelijk verwant aan deze schrijver.
Het album is onder andere te beluisteren via Spotify:
