Enige tijd gelden besprak ik hier ‘Canto Ostinato’ van Simeon ten Holt, gespeeld door het Matangi Quartet. Nu ligt in mijn speler een andere proeve van bekwaamheid van dit kwartet. Een Cd van Solaire Records met daarop het eerste strijkkwartet van de Duitse componist Markus Reuter, met als titel ‘Heartland’. In niets lijken deze twee kwartetten op elkaar, het enige dat ze gemeen hebben is die bezetting.

Reuter legde een bijzondere weg af voor hij aan dit strijkkwartet, geschreven in 2018, toekwam. Oorspronkelijk studeerde hij klassiek gitaar, mandoline en piano, naast muziektheorie. Waarna hij besloot te gaan studeren bij Robert Fripp en verzeild raakte in de wereld van de vermaarde avant-garde rockband King Crimson. In 2010 keerde hij echter weer terug naar de klassieke muziek want zoals hij zelf zegt in een interview met Tobias Fischer, afgedrukt in het uitgebreide boekje bij de Cd: “I’ve always regarded myself first and foremost as a composer. As a creator of sound worlds In comparison I never placed too much importance on performing my own music.” Dat wil niet zeggen dat het een gemakkelijke stap was. Die voorbereidende jaren als uitvoerend musicus waren volgens Reuter nodig om “being able to commit these music worlds to paper.” En natuurlijk kleurt die afgelegde weg de muziek van deze componist en specifiek dit uit acht delen bestaande strijkkwartet.

Een sterke melodie, gepeeld door de cello kenmerkt het openingsdeel ‘Boon’, naast ritmisch, enigszins heftig spel van de overige drie strijkers. Het verschil met het uiterst contemplatieve ‘X has taken a shine to you’ is bijzonder groot. Met uiterste precisie brengen de strijkers hier de bijna doorschijnende noten. In ‘Netcong 63’ doet de melodie weer zijn intrede en ook hier valt het ritmische aspect op.

Tussen de stukken één tot drie en vier tot zes is op de achterzijde van de Cd een witregel gevoegd, hetzelfde geldt voor de overgang van het zesde stuk naar het zevende. Dienovereenkomst belanden we met het vierde stuk, ‘Dwell on a Star’ in een andere sfeer. Ietwat somber, met een dramatische ondertoon. Wel een melodie, maar minder opgewekt. Die lijn trekt Reuter door in ‘The Tragic Universe’, niet verwonderlijk met zo’n titel. Opvallend in dit deel is verder de balans die de componist hier weet te vinden tussen abstractie en structuur, prachtig vormgegeven door dit kwartet. In het relatief lange ‘Zauberberg’ overheerst het ritme, middels een indringend repetitief patroon.

Met het zevende deel, ‘Heartland Bleeds’ keren we enigszins terug naar het eerste deel. Ook dit deel is sterk ritmisch, met een sterke onderstroom, wat dit tot een meeslepend deel maakt. Tot slot klinkt ‘The Magic Universe’, vol zacht en subtiel verglijdende klanken. Een innemend en verstild einde.

Bekijk hier een video over dit strijkkwartet: