Gareth Davis – Met Tapage, Scanner, Aidan Baker en Merzbow (LP/DL Recensie)

Het was Harry Sparnaay die basklarinettist Gareth Davis ooit naar Nederland bracht. Inmiddels is dat al weer enige jaren geleden en bivakkeert deze man zelf aan de top van het relatief kleine wereldje van professionele basklarinettisten. We kennen hem als lid van ensemble MAZE, als solist in menig nieuw stuk, maar ook in de vrije hoek is hij actief, regelmatig in duo verband, zoals vier recente albums, verschenen bij Miasmah, Karl Records en Moving Furniture Records, illustreren.

De oudste van deze vier is het bij Moving Furniture Records verschenen ‘STATES’ dat Davis opnam met Tapage, waar de uit postrock, hardcore en breakcore afkomstige Tijs Ham achter schuilgaat. De laatste jaren is Ham actief binnen het Amsterdamse STEIM, waar ook dit ‘STATES’ ontstond. Oorspronkelijk betrof het een solostuk, waarbij Ham analoge feedback combineerde met digitale manipulaties, resulterend in een zelflerend systeem dat diepe, melodieuze geluidssculpuren genereert. De basklarinet van Davis blijkt daar perfect bij te passen en verdiept en verrijkt het werk van Tapage aanzienlijk. Donkere, spookachtige, maar tegelijkertijd zeer sfeervolle klankwolken schuiven door de kamer. Vaak in prachtige harmonie, soms met een disruptief element, de spanning verhogend. Het afsluitende ‘State O’ is daar een prachtig voorbeeld van.

Als samenwerkingspartners koos Davis niet de minsten. Of het nu gaat om Ham, om Robin Ribaud, die we beter kennen onder zijn alias Scanner, om Aiden Baker of om Merzbow, het alias van Masami Akita, allen behoren tot het beste in hun genre. Iets dat Davis’ internationale status alleen maar bevestigt. Belangrijker is echter dat de musici aan elkaar ook echt iets toevoegen. Dat is het geval bij ‘STATES’, maar zeker ook bij de twee stukken waaruit ‘Footfalls’  bestaat, het album dat Davis met Scanner opnam voor Mismah Recordings. Qua sfeer komen ‘STATES’ en ‘Footfalls’ aardig overeen, al gebruikt Scanner een andere wijze van werken om tot zijn resultaat te komen. Verschillen zijn er natuurlijk ook. Scanner hanteert hier een kleurrijker klankpalet dan Tapage en de klanken van Scanner en Davis zijn hier nog sterker met elkaar verweven. Het eerste stuk, ‘Towards the Door’, straalt daarbij een zekere weemoed uit, met name in de bijdrage van Scanner. Het geluid van de branding, dat Davis’ repetitieve patroon aan het eind begeleidt, past daar prima bij. In ‘Smokefall’ valt het weldadig ritmische patroon op dat Scanner produceert, Davis kleurt het subtiel verder in. Bijzonder in dit stuk is het element van trance, waarin we onmiskenbare folkelementen ontdekken.

Het bij Karlrecords verschenen ‘Invisible Cities II’ is een vervolg op een eerdere samenwerking, geconcretiseerd in ‘Invisible Cities I’ uit begin 2018, van Davis met de Canadese gitarist Aidan Baker. Met ‘Hidden’ gaan we uiterst ingetogen en contemplatief van start. Davis blaast een fragiele, langzaam verglijdende melodie terwijl Baker op de achtergrond een spookachtig klanklandschap bouwt. ‘Eyes’ bouwt hier op voort, maar klinkt abstracter omdat hier de melodie minder op de voorgrond treedt. Conform de titel neemt de spanning in ‘The Dead’ verder toe. Duistere klankwolken, ijle, grillige tonen die het geheel op scherp zetten. Opvallend is het repetitieve ritme, Baker, dat hier op enig moment zijn intrede doet en dat de wonderlijke melodie van Davis schraagt. De donkere klankkleuren – en let hier ook op de bas – spelen ook een belangrijke rol in ‘Continuity’. De melodie ontbreekt hier volledig en Baker en Davis creëren samen een indrukwekkende klanksculptuur. In ‘Names’ tenslotte bewegen we weer wat naar het licht. Aangenaam verglijdende wolken van klank bepalen hier de sfeer.

Merzbow en Baker brachten ook eerder samen een album uit, het eveneens bij Moving Furniture Records verschenen ‘Atsusaku’. Net als dat album liet het duo zich voor ‘Broken Landscapes’ inspireren door “The theme of mechanical compression”, aldus het persbericht, waarin verder wordt gezegd over de relatie tussen de beide albums: “explored in the first album is taken further this time, being looked at in the context of the fears of mechanisation in the environment. A torrent of noise reimagines the North Sea wind farms, the industrialisation in Southern California and the fight for the survival of animals in their overrun habitats.” Wie Merzbow kent, weet dat dit het meest heftige album is van het hier besproken kwartet en het licht waar we het vorige album mee beëindigden, is hier definitief uitgedoofd. Direct in ‘Dogger Bank’ zet het duo dan ook een sfeer neer van disruptie, angst en geweld. Alsof een gigantische stofzuiger alles verzwelgt. In ‘Yabata Frog’ is het een gruizige, niets ontziende storm die over ons heen trekt. En ook het derde stuk, ‘Inland Empire’ klinkt allesbehalve vrolijk.

Alle albums zijn te beluisteren en te koop via Bandcamp: