In het tweede deel van recensies gewijd aan het werk van de Amerikaanse componiste Catherine Lamb besteden we aandacht aan ‘Point/Wave’, dat net als het ‘Viola Torres Project’, verscheen bij Another Timbre en aan ‘Parallaxis Forms’ dat in opdracht werd geschreven voor het Noorse Ensemble neoN, dat het samen met het door de eveneens Amerikaanse componist Phill Niblock gemaakte ‘To Two Tea Roses’ uitbracht via Hubro Music.
‘Point/Wave’ schreef Lamb op verzoek voor gitarist Cristián Alvear, die we hier horen op akoestisch gitaar. Tevens is dit het eerste stuk waarin Lamb werkt met haar secondary rainbow synthesizer, die ze ook toepast in de ‘Prisma Interius’ stukken, waarvan in de eerste recensie het vierde ter sprake kwam. Maar meer dan in dat stuk horen we in ‘Point/Wave’ wat deze toevoeging inhoudt: de resonantie vormt een extra muzikale laag en werkt ten zeerste spanning verhogend. Het geeft het op zich vrij kale spel van Alvear een extra dimensie. Zelf zegt ze, in een interview op de website van Another Timbre over het stuk: “Here in Point/Wave there is an infinite cycle of four ‘environmental chords’ which overlap with one another. The algorithm has a variable potential so that it is always a slightly differing duration of those overlaps. I called the chords threes, sevens, elevens, and thirty-ones, having to do with their respective prime emphasis. So there is always the potential to correspond with the happening chord in the guitar part, but sometimes it needs to continue to cycle before you have the sympathetic correlation in a given moment, or between the two parts is another kind of overlay. In the part of the guitar, the cycling is also potentially infinite…”
‘Parallaxis Forma’ schreef Lamb voor het Ensemble neoN en het door nyMusikk georganiseerde Only Connect Festival waar het stuk, samen met ‘To Two Tea Roses’ van Phill Niblock in première ging. Met het begrip parallax duiden we het verschijnsel aan dat iets lijkt te bewegen, doordat jou positie ten opzichte van iets verandert. Bijvoorbeeld dat je denkt dat jou trein rijdt, terwijl het de trein naast je is, of het verschijnsel – en daar wordt de term veel voor gebruikt – dat sterren lijken te bewegen, terwijl het de aarde is die beweegt. Deze uitleg is belangrijk omdat juist dat gebeurt in dit stuk van Lamb. Ook hier hebben we twee actoren: twee zangeressen en de instrumenten in het ensemble. De instrumenten volgen de stemmen, maar gedurende het stuk lijkt het regelmatig alsof het precies andersom werkt: gehoorbedrog. Verder kunnen we ook dit stuk inmiddels als typisch Lamb adresseren. Ook hier is sprake van een subtiel klankexperiment, gebeurt er relatief weinig en moeten we het dus hebben van de aandacht voor de details.
De Amerikaanse componist Phill Niblock behoeft inmiddels geen introductie meer. Toen hij in de herfst van 1968 besloot muziek te gaan maken, wist hij reeds dat dit in de vorm van drones zou worden en van dat standpunt is hij nooit afgeweken. Ook in dit ‘To Two Tea Roses’ lijkt er dus niet veel te gebeuren. Lijkt, want wie goed luistert, hoort hoe de klankkleur langzaam verandert, Niblock elementen toevoegt en weghaalt, maar vooral een verdichte, overrompelende sfeer weet te creëren. Hij droeg het stuk op aan de Italiaanse componist Walter Branchi, die als hobby het kweken van rozen heeft. In het boekje bij de Cd staat de volgende reactie van deze componist: “I read the performing instructions and I like the idea of the oscillating pitches. It reminds me of the colours of the roses that are always changing (during the life of a single flower and also during the season): this is peculiar tot tea roses only. Modern roses have more stable colours.”
Beluister hier fragmenten van ‘Point/Wave’en ‘Parallaxis Forma’:
