Het is natuurlijk een zeer slimme zet, als componist je eigen platenlabel beginnen. Niet overal hoeven leuren met je opnames en helemaal zelf bepalen wat je op welk moment uitbrengt. Ongetwijfeld zullen er ook nadelen aanzitten, maar componist Anthony Fiumara maakte de stap met Alaska Records en lanceerde vorig jaar twee albums met solostukken. De ene met gitarist Aart Strootman, de ander met percussionist Ramon Lormans.
‘Grids’ heet het album van Strootman en bevat vier stukken voor sologitaar die allen iets mathematisch hebben. Soms heel letterlijk. Aan de oudste compositie en tevens de langste, ‘Bells’ uit 2006, ligt een uitgebreid mathematisch concept ten grondslag, iets dat resulteert in een zeer strak stuk, noem het gerust één grote legpuzzel, waarin alles tot in detail klopt, tenminste als het zo gespeeld wordt als Strootman het hier doet. Het knappe van dit stuk is dat je op een gegeven moment het gevoel krijgt dat er twee gitaristen aan het werk zijn in plaats van één, zo lopen de ritmische structuren uiteen.
‘Dust’ uit 2010 heeft een veel minder mathematische structuur en het begrip ‘grid’ heeft volgens Fiumara dan ook meer betrekking op het ritme. Inspiratie haalde hij uit de uitbarsting van de IJslandse vulkaan Eyjafjallajökull in dat jaar. En inderdaad, met een beetje fantasie hoor je de aswolk overdrijven. Dat Strootman zich thuis voelt bij deze muziek hoeft niet te verbazen. Fiumara’s muziek vertoont sterke overeenkomsten met minimal music, een stijl waar Strootman een liefhebber van is. Die minimalistische structuur past Fiumara ook toe in ‘For Aart Strootman’, waar eveneens een mathematisch model aan ten grondslag ligt. In ‘Feathered River’ ligt het tempo lager, kalm stromend op een warme zomerdag.
Op ‘An Index of Wood’ vinden we het gelijknamige stuk voor solo marimba van Fiumara, naast stukken van Nik Bärtsch, Aart Strootman en een remix van het vierde deel van ‘An Index of Wood’ door Soap&Skin, ofwel Anja Plaschg. Neem de titel van Fiumara’s stuk gerust letterlijk, want een index wilde hij maken: van de tonen van de marimba. ‘Singing and Disembodied’ begint daarbij uiterst subtiel, met klanken die je soms eerder aan een basklarinet doen denken dan aan een marimba. In ‘Edgy and Oddly Flowing’ horen we voor het eerst die typerende, warme, licht resonerende klank van het instrument. Meer melodisch, dan ritmisch en veel minder gestructureerd dan in de gitaarstukken. Dat gestructureerde zit meer in ‘Steady in a Continuous Flow’, de titel spreekt voor zich. ‘Light and Lilting’ is qua karakter vergelijkbaar met het hierboven genoemde Feathered River’ voor gitaar. Ook hier heb je de associatie met langzaam stromend, kabbelend. ‘Steady and Driving’, Fiumara houdt van duidelijke titels’, klinkt dan weer veel strakker, repeterend. Maar goed, welke vorm Fiumara ook kiest, Lormans draait er zijn hand niet voor om en laat ook hier weer horen tot de één van de beste marimba bespelers van ons land te horen.
Bijzonder is ook ‘Shattered Canon #1′ dat Strootman schreef voor vier marimba’s en dat hier door Lormans solo wordt uitgevoerd: drie partijen digitaal, één live. Er ligt een duidelijke structuur, die van een canon, aan ten grondslag maar Strootman speelt overduidelijk met de mogelijkheden, zie ook het ‘shattered’ in de titel. Het resultaat is een boeiend stuk waarin de diversiteit van de marimba op prachtige wijze aan bod komt.
Beluister hier ‘Bells’ en ‘Feathered River’ van ‘Grids’:
Beluister hier ‘Singing and Disembodied’ en ‘Steady in a Continuous Flow’ van ‘An Index of Wood’: