Hoe definieer je de muziek van de Amerikaanse componist Conrad Winslow? En dan specifiek zijn uit 2004 stammende ‘The Perfect Nothing Catalog’, dat samen met een drietal andere stukken zijn debuut vormt bij Innova Records. Dit stuk beluisteren is een boeiende, maar evengoed vervreemdende ervaring door het zeer fragmentarische karakter. Het stuk, bestaand uit zes delen, klinkt nog het meest als een puzzel waarvan we wel de stukjes hebben, maar die nog niet is gelegd.

Dat stuk ‘The Perfect Nothing Catalog’ verwijst met zijn 50 miniaturen allereerst naar een toneelstuk van Caryl Churchill. Zij schreef in 2012 ‘Love & Information’, waarin weliswaar een thematische lijn zit, maar wat verder bestaat uit een serie losse, op zichzelf staande scenes. Een andere inspiratie was het werk van de beeldend kunstenaar Frank Traynor. En dan meer specifiek zijn ‘The perfect nothing catalog‘ waarmee deze kunstenaar ons beeld over wat waardevol is en wat niet volledig op zijn kop zet. In zijn versie van ‘The Perfect Nothing Catalog’ doet Winslow in wezen iets soortgelijks. Een deel van de compositie bestaat uit muziek, vaak stevig beïnvloed door de Amerikaanse volksmuziek – heeft dat iets te maken met het feit dat Winslow’s wortels in Alaska liggen? Een ander deel door elektronische geluiden, veldopnames, zeg maar non muziek. En dat verhoudt zich op zeer grillige wijze tot elkaar, zoals de hierboven genoemde puzzelstukjes zich tot elkaar verhouden. ‘Devices’ begint met een aaneenschakeling van niet bij elkaar horende geluiden, voordat we de fluitiste horen, weer gekke geluiden, het ensemble die een soort van ritmisch melodisch patroon speelt, dat tegelijkertijd aan alle kanten wordt ondergraven en gedwarsboomd. “Dat gaat hem dus niet worden”, denkt u nu wellicht. En toch valt het mee. Wat hij van Caryl Churchill heeft opgepikt is dat er wel sprake moet zijn van een overkoepelende structuur. En echt uit te leggen is het niet, maar die structuur is er. In al die chaos zit een logica. Net als in die puzzel, zoals de stukjes nu op tafel liggen passen ze niet, maar je weet dat er een manier is waarop ze wel passen. De kunst is om naar analogie van het werk van Traynor de schoonheid te horen in dit stuk waar maar al te gemakkelijk het stempel ‘geen muziek’ op te plakken is.

Dat dat lukt is voor een groot deel ook dankzij het Cadillac Moon Ensemble dat hier het onmogelijke voor elkaar krijgt. Violiste Karen Kim, fluitiste Roberta Michel, celliste Aminda Asher en percussionist Sean Statser leggen zich al jaren toe op nieuwe muziek en werken intensief samen met jonge componisten als Winslow en dat betaalt zich hier dubbel en dwars uit.

In ‘Elipsing Rules’ en ‘Benediction’ doet Winslow iets soortgelijks als in ‘The Perfect Nothing Catalog’. In het eerste stuk horen we Statser op vibrafoon. De ritmische patronen die hij speelt, hebben een terloops karakter en worden bovendien verstoord door gesprekken en achtergrondruis. Alsof er publiek staat dat zijn mond niet kan houden. En toch, ook hier heeft het zijn charme. Iets wat er normaal gesproken niet mag zijn, bewust toepassen in je compositie, je moet het durven. In ‘Benediction’ horen we repeterend pianospel dat stelselmatig wordt gedwarsboomd en steeds verder in de marge wordt gedrukt. Door andere terloops klinkende aanslagen en door elektronische geluiden. En toch blijft de spirituele dimensie in dit stuk op een bepaalde wijze hoorbaar. ‘Abinding Shapes’ is wellicht nog de meest traditionele compositie van deze set. Winslow zelf over dit stuk: “Ever since I learned about simple sound waves, I have felt an irra­tional affec­tion for those atomic shapes from which all sorts of complex electronic sounds are made. I wrote Abiding Shapes as a little pageant about these ubiquitous forms, with movements for sawtooth, sine, and square waves. I embroidered tiny dynamic ramps, triangles, sines, and squares (loud-to-silent, soft-loud-soft, etc.) into bigger ones to illustrate these shapes at every level.” Een compositie die het ensemble op het lijf is geschreven. De vier leden creëren hier een zeer kleurrijk klankcollage.

Beluister hier ‘Elipsis Rules’ en ‘Abiding Shapes’: