Emmanuelle Waeckerlé’s ‘Ode (owed) to O’ behoort zonder meer tot de meest bijzondere albums die tot nu toe op deze blog passeerden. De basis voor dit album ligt bij de erotische klassieker ‘Histoire d’O’, Een roman uit 1954 van de Franse Anne Cécile Desclos, die voor die gelegenheid het pseudoniem Pauline Réage koos. Waeckerlé bewerkte deze roman in 2015 tot het boek ‘Reading (Story of) O’ en nu tot een dubbel Cd, verschenen bij Edition Wandelweiser.
Maar eerst nog even terug naar het Franse origineel. Desclos begon haar project in de privésfeer als onderdeel van de liefdesbrieven die ze schreef aan Jean Paulhan. Eén en ander leidde tot een klassieker binnen de SM literatuur. O wordt door haar vriend René meegenomen naar een buitenverblijf om daar wekenlang vrijwillig allerlei sadistische kwellingen te ondergaan. Ze wordt geboeid, geblinddoekt, door meerdere mannen genomen en met een zweep afgeranseld, alles uit liefde voor hem. Het is maar waar je zin in hebt. Waeckerlé boeide het in ieder geval voldoende om met dit verhaal aan de slag te gaan.
Ze publiceerde in 2015 ‘Reading (Story of) O’ waarin ze naast de originele tekst in het Frans en een Engelse vertaling een drietal nieuwe teksten toevoegde: ‘(Reading) O’, ‘(Story of) A’ en ‘(Story of) E’ en een soort van leeswijzer bij het origineel. Vandaar het ‘reading’ in de titel. Op het dit jaar verschenen dubbelalbum ‘Ode (owed) to O’ past ze het geheel toe. Ze leest in ‘(story of)’ zinnen uit ‘Histoire d’O’ en in ‘(Looking for)’ woorden uit ‘Reading (Story of) O’. Met name ‘(Looking for)’ is intrigerend omdat ze hier bij het voorlezen gezelschap krijgt van een aantal andere interpretatoren waaronder Antoine Beuger en Alisa Cheung. Het lezen van de woorden in een poëtische, totaal niet erotische stijl werkt op den duur zelfs hypnotiserend, mede dankzij de zeer subtiele veldopnames van Andre O. Möller waar Waeckerlé het geheel mee heeft verweven.
Wie de moeite neemt om ‘Waeckerlé’s website eens door te nemen, zal het opvallen dat deze kunstenares in alle opzichten gefascineerd is door teksten, woorden en klanken. Het blijkt ook op bijzondere wijze uit ‘O(nly)’ dat het grootste deel van de tweede Cd vult. Een viertal stemmen leest hier de O en een enkele Y uit ‘Histoire d’O’ en ook niet meer dan dat. Soms kort uitgesproken, soms lang aangehouden, in diverse toonhoogten – mede dankzij mannen- en vrouwenstemmen en afgewisseld met fluitspel (Antoine Beuger) en de muziek van een melodica (Samuel Vriezen). Muziek die volledig meegaat in het ritme van het uitspreken van de O. Voor ‘O(hh)’ koos Waeckerlé die fragmenten uit ‘Histoire d’O’ waarin O in de positie van subject aanwezig is. Uit deze fragmenten selecteerde ze vervolgens de woorden met een o-klank. De tekst wordt voorgedragen door Möller en Waeckerlé zelf en afgewisseld met hoorbare ademhaling.
Waeckerlé’s doel omschrijft ze zelf het beste: “Picking words attached to her, then caressing her with our breath, just enough to taste her, sometimes distracted, held back even by the flavour of other words, our self-consciousness temporarily abolished by the vertigo of another’s language. Each one of us had to find a way among the multiple reading paths created by eye and mind wandering the pages from one O to another, navigating between erotic literature, conceptual writing and verbal score.”
In de vier stukken op dit album laat deze kunstenares ons horen hoe dat eruit kan zien. Beslist fascinerend.
