Diverse locaties, Den Haag –  2 en 3 april 2016

Ook de tweede en derde dag van het Rewire Festival leveren weer veel moois. Met acts die tegen de jazz aanschurken: Hilde Marie Holsen, Matana Roberts en het sextet van Norberto en João Lobo; ambient als basis hebben: Lussuria en Bas van Hulzen; dwepen met het klassieke idioom: Poppy Ackroyd of zich door de dance laten beïnvloeden: Ricardo Donoso en Beatrice Dillon. Kortom voor ieder wat wils en verrassingen te over.

Waarbij ook nu weer geldt dat acts niet vast te pinnen zijn op één stijl. Het feit dat de Noorse Hilde Marie Holsen trompet speelt en actief is binnen de jazz wil dan ook niet zeggen dat we hier een standaard jazzoptreden krijgen. Ze start op sferische wijze met op zich redelijk eenvoudig melodisch materiaal, waarvan we al snel bemerken dat ze basismateriaal aan het opnemen is om later als loop terug te laten komen. De sferische lijnen van de trompet vermengt ze subtiel met de elektronica tot een boeiend geheel. Haar kracht ligt erin dat ze het niet bij sferisch laat. Op sommige momenten zet ze alles op zijn kop en klinkt het alsof we in een spannende thriller zijn beland, zo een intense show met een bijna mystieke sfeer creërend. Het label ‘intens’ kunnen we ook plakken op het solo optreden van de Amerikaanse Matana Roberts, die reeds snel na de start geteisterd wordt door de beamer die niet meer werkt waardoor haar visuals letterlijk uit beeld verdwijnen. Ze raakt er duidelijk door van slag. Roberts is een verhalen verteller, zo blijkt ook duidelijk uit haar ‘Coin Coin’ project waarvan onlangs deel drie bij Constellation Records uitkwam. En ook in dit soloproject speelt haar stem een grote rol. In combinatie met de elektronica en de partijen op altsax levert het een bijna mythisch geheel op met een sterk dramatische inslag. Tegelijkertijd klinkt haar act echter onaf en regelmatig onderneemt ze acties die haar zorgvuldig opgebouwde spanningsboog voortijdig doorbreekt. Het komt het geheel beslist niet ten goede en als luisteraar blijf je met een deels onbestemd gevoel zitten. Is dit nu de bedoeling van Roberts? Of loopt het niet helemaal zoals het moet? En heeft het wellicht iets te maken met het feit dat haar show niet volledig verloopt zoals zij die heeft gepland?
Een andere act die zijn wortels heeft in de jazz maar daar zeker niet in blijft hangen is het sextet van de gebroeders Lobo. Op zondag maken zij drie kwartier Prins 27 onveilig. Gitarist en bassist Norberto en slagwerker João hebben een bijzondere groep multi instrumentalisten bij elkaar gehaald voor een eclectisch concert waarin een veelvoud aan muzikale stijlen voorbij komt. De eerder genoemde jazz wordt hier vermengt met volksmuziek, postrock en hedendaags gecomponeerd en levert op hoogtepunten een zinderende kookpot vol stevig gekruide klanken.

Beluister hier fragementen van het album ‘Oba Loba’ van het Lobo Sextet:

De muziek van Poppy Ackroyd is al even intens, maar dan wel op een totaal andere manier. Akroyd is een klassiek geschoold pianiste / violiste en heeft een hang naar het poëtisch romantische idioom. Onbeschaamd harmonisch zijn haar liedjes, hier geen dissonanten. Het grijpt allemaal op prachtige wijze in elkaar en dat dat hard werken is, straalt ze dan ook uit. Ze bespeelt de beide instrumenten, neemt de muziek ter plekke op en mixt het vervolgens met eerder opgenomen instrumenten en veldgeluiden. Het zijn intense verhalen die ze vertelt met bijpassende melancholische beelden waarbij ze de grens van het vals sentiment soms gevaarlijk dicht nadert. Maar ze ontroert en weet het publiek in de ban te houden. De zaal luistert ademloos.

Rewire kent ook een groot aantal pure elektronica acts, variërend van de meer naar ambient neigende artiesten tot die artiesten die de ritmische kant opzoeken. Lussuria, het alias van Jim Mroz heeft duidelijk veel van de eerste categorie. Zijn set begint dan ook met een eindeloze drone, een mistbank die maar niet op wil trekken, maar zijn muziek heeft ook iets dreigends, getuige de imposante en overweldigende basdreunen die hij produceert en op het moment dat hij de versnelling zoekt en de ambient achter zich laat krijgt het geheel een hypnotiserend karakter en sleept hij de luisteraar mee de diepte in. De in China woonachtige Nederlander Bas van Huizen slaagt daar op vergelijkbare wijze in. Alleen Van Huizen is nog onberekenbaarder en onstuimiger. Regelmatig laat hij de spanning oplopen tot grote hoogte en in inktzwarte explosies ontladen.

Beluister hier het nieuwe album van Bas van Huizen, ‘Waanzintraan’:

Hoogtepunten op deze twee dagen zijn zonder twijfel twee acts die op een bepaalde manier dicht bij elkaar liggen. Het duo optreden van Michel Banabila en Oene van Geel op zaterdag en het solo optreden van Felicia Atkinson op zondag hebben met elkaar gemeen dat de verrassing het belangrijkste kenmerk is. Klassieke bindmiddelen als harmonie, melodie en ritme ontbreken vrijwel en ogenschijnlijk lijken beide optredens dan ook als los zand aan elkaar te hangen. Schijn bedriegt hier echter. De samenhang is er wel maar dan op een abstracter niveau.

Banabila en Van Geel zetten hier hun samenwerking, die reeds twee Cd’s heeft opgeleverd – Music for Viola and Electronics I en II, voort met een nieuw deel. Banabila zet direct de toon met een collectie ondefinieerbare bliebjes en plopjes, waarna – tegen een achtergrond van ruis, Van Geel’s altviool klinkt, stemmig en expressief tegelijk. De galm van de Lutherse kerk doet de rest. Banabila ondersteunt het pizzicato spel met oriëntaals aandoende resonerende klankgolven, zo een andere wereld naar binnen brengend. Van Geel versterkt deze bijzondere sfeer door zijn vocale kunsten in te zetten, waarbij Banabila het één en ander vakkundig aan elkaar plakt en tot een stemmig geheel smeedt. En gaat het er aanvankelijk hierbij nog rustig aan toe, na verloop van tijd loopt de spanning op tot een zinderende, eindeloze stroom noten in een stomende solo van Van Geel. Waarna de rust terugkeert en de sfeer wordt bepaald door hemelse klanken, subtiel en doordacht. Deze set klinkt abstracter en minder melodieus dan het werk dat beiden ons eerder toonden en voegt een nieuwe dimensie toe aan de samenwerking. Benieuwd hoe één en ander straks gaat klinken op Music for Viola and Electronics III. Zoals gezegd heeft het werk van Banabila en Van Geel wel wat gemeen met dat van Felicia Atkinson. Ook haar muziek heeft, zeker op het eerste gehoor, iets terloops en fragmentarisch. Atkinson werkt veel met veldopnames. Regelmatig klinkt het nog het meest of iemand muziek aan het maken is terwijl het raam openstaat en er buiten van alles gebeurt. We horen mensen praten, een hond blaffen, gerinkel van servies en nog heel veel meer. En daartussen muziek, fragmenten, soms melodieën, die echter even snel komen als verdwijnen. Alsof iemand op de radio aan het zoeken is naar de goede zender. Dat klinkt allemaal vrij willekeurig. Maar het knappe van Atkinson is dat het, ondanks dat, klopt, logisch samenvalt en boeit.

Beluister hier ‘A Readymade Ceromony’, het meest recente album van Felicia Atkinson: