Als we het over experimentele elektronica hebben mag Rutger Zuydervelt – musicus, componist en grafisch ontwerper, regelmatig werkend onder zijn alias Machinefabriek natuurlijk niet ontbreken. Hij kwam hier onlangs al voorbij vanwege zijn samenwerking met Bruno Duplant, maar er is meer, veel meer. Er liggen nog wat samenwerkingsprojecten met andere musici, de nodige stukken voor films, installaties en performances, een richting waarin Zuydervelt steeds actiever wordt en twee soloalbums met muziek die nergens bij horen. Laat ik daar vandaag maar eens mee starten. Het gratis te downloaden ‘Wrevel’ is een volgend deel in een serie waar Zuydervelt begin vorig jaar mee begon, bestaande uit ‘Tuimelval’, ‘Hinkelstap’, ‘Haast’, ‘Kadans’ en ‘Malheur’. Allemaal voor ieder willekeurig bedrag te downloaden via Bandcamp. Verder aandacht voor ‘Omval’ dat al even geïnspireerd klinkt. Alle albums verschenen in eigen beheer.
Die serie albums, waar ‘Wrevel’ het laatste wapenfeit van is, hebben het ritme met elkaar gemeen. We beginnen met ‘Ditter’, waar dit zeker voor geldt, al is dit vrij trage ritme niet direct heel erg dansbaar, meer slepend klinkt het. Het bijzonder korte ‘Bam’ zit in dezelfde richting en is al even ongrijpbaar. En ook bij ‘Tapper’ zie ik iemand voor me die weliswaar danst, maar dan in slow motion. ‘Hoot’, dat zou nog in een club kunnen klinken, zo net na een stevig up tempo nummer, wellicht om een beetje uit te blazen. Vlak daarna zit het smeuïge en toch ook wat dwarse ‘Tus’, een stuk dat voor mij wel wat langer had mogen duren. Dansen gaat hier echter niet echt op en op ‘Kletter’ en het titelstuk ‘Wrevel’ al helemaal niet. Daarvoor ligt het tempo hier veel te laag, wel mooi spannende stukken, beiden met een fraaie klankwereld. ‘Toppen’ zit tussen deze twee stukken in en klinkt van allen het meest dynamisch, de liefhebbers weten hier wel raad mee.
In mei 2024 trad Zuydervelt op met Berlinde Deman, bespeelster van de tuba en diens voorloper, de serpent. Een optreden dat Zuydervelt zodanig inspireerde dat hij thuis alle instrumenten die hij bij zich had voor dit concert weer opstelde en begon te werken aan ‘Omval’. Een stuk van ruim een half uur dat hij binnen een week voltooide. Wie precies wil weten wat hij hier allemaal voor apparatuur voor gebruikte verwijs ik graag naar de Bandcamp pagina van dit album, daar somt hij het allemaal op. De wat bevreemdende klanken komen in eerste instantie in golven, ook een soort van ritmiek dus, maar dan in een veel lager tempo dan op ‘Wrevel’, maar gaandeweg ontwikkelt de muziek zich meer tot een klanknevel, waaruit dat ritme verdwijnt. Zo rond de zesde minuut loopt de spanning op, krijgt de muziek een onrustbarend en spannend karakter. En weer iets verderop doen die golven weer hun intrede, de muziek klinkt inmiddels redelijk duister. Na een minuut of twaalf integreert Zuydervelt stemopnames in de deinende ritmiek en keert hij aansluitend weer richting de introspectie, als de mist boven een winters landschap, zo klinkt het hier. Het is duidelijk een constante in dit stuk, want zo rond de twintigste minuut, krijgen we weer die cadans, nu ligt het tempo alleen hoger, een meeslepende ritmiek, om aansluitend weer na enige minuten voor korte tijd terug te keren naar de introspectieve klanknevels. En dan doorlopen we het procedé tot slot nog één keer, om tot slot met vrij fragiele klanken te eindigen.
Beide albums zijn te beluisteren en te koop via Bandcamp:
