Bij Phonogram Unit verschenen vorige maand eveneens twee trio albums van de saxofonist José Lencastre, maar nu louter in digitale vorm. In ‘Understanding Life’ horen we hem wederom – net als gisteren in de albums van het Lemadi Trio en Transition Unit – in de bezetting saxofoon – gitaar – piano, maar nu met pianiste Margaux Oswald en gitarist João Carreiro en in ‘Riffs’ horen we hem met bassist Hernâni Faustino en drummer Andrew Lisle, die we overigens zopas nog tegenkwamen in de band van pianiste Martina Verhoeven.
Inspiratie voor ‘Understanding Life’ haalde het trio bij de Engelse filosoof Alan Watts, ook actief als schrijver, spreker, anglicaans priester, hoogleraar en beoefenaar van de vergelijkende godsdienstwetenschappen. Vanuit dit laatste vakgebied heeft Watts bovendien veel betekend in het bekend maken van boeddhisme en taoïsme in het westen. De inspiratie blijkt onder andere uit de titels van de acht stukken, allemaal ook titels van Watts’ boeken. Niet dat je nu veel mist als je dit allemaal niet weet, aan die stukken hoor je het allemaal niet direct af. Al klinkt Lencastre’s spel in de korte opener ‘This is It’, op ritmisch spel van Oswald, zeker als een statement. ‘Inward Realm’ is aanvankelijk voor Oswald, duidelijk werkend met preparaties en Carreiro, tot Lencastre er met getormenteerde klanken doorheen breekt. En opvallend: dat bijna zenuwachtige patroon van Oswald zo tegen de helft van dit stuk. Bijzonder is ook die krachtige, vrij duistere pianosolo in het titelstuk ‘Understanding Life’, mooi recht doend aan de titel en boeiend zoals deze door Lencastre verderop als basis gebruikt wordt voor een innemende, diepgravende melodie. Naadloos loopt het over in het opwindende ‘Problem of Control’, met opwindende bijdrages van deze saxofonist. In het vrij introverte ‘The Wisdom of Insecurity’ verrast Lencastre met langgerekte, ietwat nasale lijnen, bescheiden begeleid door Oswald. Eindigen doen we dit album met het wederom zeer onstuimige ‘Aid of Acid’.
‘Riffs’ bevat de eerste opnames van dit trio, gemaakt tijdens een live optreden in mei 2023. Ook hier is weer sprake van vrije improvisatie, vandaar ‘Riffs 1’ van bijna een half uur en ‘Riffs 2’ van net geen tien minuten. We beginnen dynamisch, waarna, met dank aan Lisle en Faustino, al snel de ritmiek erin kruipt. Zij leggen een prima bodem waarop Lencastre het ene na het andere patroon blaast. Een vrij abstracte set, maar vol energie. En prachtig die solo van Faustino zo rond de zevende muziek, een bassist met een enorm ritmegevoel, de moeite waard is ook dat duet met Lencastre, inmiddels is hij overgestapt op de strijkstok, even verderop. Boeiend hoe de klanken van die twee instrumenten in deze ietwat melancholieke frase in elkaar grijpen. De ritmiek loopt weer op, via een mooie solo van Lisle, maar nu klinkt Lencastre wat melodieuzer dan eerst. En dan is het wederom tijd voor Faustino, een spannend klanklandschap creërend. Uiterst subtiel sluit Lencastre aan, met fluisterzachte klanken. Een mooi intermezzo voor onherroepelijk de spanning natuurlijk weer oploopt, culminerend in een krachtige, maar ook mooi ritmische solo van Lisle. Ook in ‘Riffs 2′ valt het krachtige, ritmische spel van Faustino en Lisle op, samen leggen ze een krachtig fundament voor Lencastre’s boeiende patronen.
Beide albums zijn te beluisteren via Bandcamp en daar ook te koop: