Bimhuis, Amsterdam – 11 oktober 2024
Voor het geval u het nog niet weet, het Bimhuis bestaat deze maand vijftig jaar. Ooit begonnen aan de Oude Schans, op initiatief van Willem Breuker, Han Bennink, Hans Dulfer en Willem van Manen als een soort van clubhuis voor jazzmusici en sinds 2005 residerend aan het IJ, als onderdeel van het Muziekgebouw. Veel activiteiten dus dit jaar, met vooral deze maand veel bijzondere concerten. In het kader daarvan kreeg pianiste Marta Warelis, wier ster rijzende is binnen de Amsterdams impro-scene, de uitnodiging voor een residentie met een band naar keuze, resulterend in een sextet, bestaand uit Ab Baars op klarinet en tenorsax, Karen Ng op klarinet en altsax, Ben LaMar Gay op trompet, Ingebrigt Håker Flaten op contrabas, Frank Rosaly op drums en tot slot Warelis zelf op piano en synthesizer. Het resultaat klonk gisterenavond.
Geen totale impro vanavond, al krijgen de musici zeker gelegenheid hun eigenheid te laten horen, maar vooral voor die gelegenheid gecomponeerd werk van Warelis. En het mag gezegd, ze heeft er duidelijk slag van. En opvallend, alhoewel met Håker Flaten en Rosaly niet echt verwonderlijk, het ritme speelt een grote rol, vaak van een sterk stuwend en meeslepend karakter. Daar is in het eerste stuk, ‘Birds’ echter niet direct sprake van, het is hier Warelis zelf die begint met abstracte clusters en verdwaalde noten, creatief en speels. De komst van bas en drums brengt echter al snel die ritmiek naar binnen, waarop het fijn variëren is door Ng en Baars, beiden op klarinet, zoals gedurende het grootste deel van het concert en LaMar Gay. Langzaam loopt de spanning op, terwijl de bedwelmende ritmiek geldt als bepalende factor. ‘There to the Bridge in the River’ kenmerkt zich dan weer door fijnzinnig klankspel, wolken hoge noten van de klarinetten en de trompet en een wonderlijke solo van LaMar Gay, abstractie vermengend met melodie en klare noten met valse lucht. In ‘Alternate Endings’ horen we Ng en Baars op alt-, respectievelijk tenorsax, met als hoogtepunt een onnavolgbare solo van die laatste, in de voor Baars zo typische, wat amechtige vorm van blazen, net niet uit de bocht vliegend. Ng’s solo is al even mooi, zij het iets minder uitbundig. De expressieve en naar het einde mooi ingetogen solo van Rosaly vormt de brug terug naar de ritmiek en ietwat weemoedige klankuitingen van de wederom op klarinet overgestapte Baars en Ng, terwijl we Håker Flaten wondermooi met de strijkstok in de weer horen.
Bijzonder is ook zeker ‘Open Throat’, waarin Warelis spannende, door mij met vogelgeluiden geassocieerde klanken aan haar kleine synthesizer ontlokt, mooi gecombineerd met de hoge klanken van de blazers. Na het voorstellen van de bandleden en uitvoerige dankbetuigingen volgt dan een ander hoogtepunt tijdens dit concert: het duo spel van Baars en Ng op klarinet in ‘The Sun Blushes Sunset’. Prachtig hoe de klanken hier met elkaar samensmelten, hoe het hoog en het laag een uiterst harmonieuze dialoog met elkaar aangaan. Het vormt de opmaat voor het experimentele ‘Lee/Avalado’, waarin vooral de expressieve solo van Warelis zelf opvalt. Dynamisch, puntig en ondanks het abstracte gehalte toch ook swingend. Afsluiten doen we na het eerste applaus met ‘Ashes to Sea’. We horen een klankspel, gemaakt door Rosaly en Warelis, hier vooral onder de klep van de piano werkend, met een schaaltje dansend op de snaren en zo een bijzonder klankpalet creërend. Håker Flaten past zich aan, met bijzondere grepen laat hij zijn contrabas zingen. Het beweegt zich andermaal richting ritme, wederom de basis vormend voor opvallend strak unisono geblazen lijnen van trompet, altsax en klarinet, klinkend als een hymne. De spanning loopt op, de blazers gaan ieder hun eigen weg en we eindigen het concert in een climax. Een indrukwekkend slot van een prachtig concert, waarin Warelis niet alleen haar kwaliteiten als musicus liet horen, maar ook die als componist. En zeker dat laatste smaakt zeker naar meer.
Het concert is hier terug te zien via Bimhuis TV:
