Vandaag nog een paar blazers die solo gingen, toevallig ook nog eens allemaal vrouwen. Allereerst twee trompettistes die een solo album opnamen. De uit Noorwegen afkomstige Hilde Marie Holsen realiseerde ‘Ediacare’ voor haar eigen label Pelun en de Canadese trompettiste en componiste Nicole Rampersaud bracht ‘Saudade’ uit bij Ansible Editions. Verder hier aandacht voor twee Franse bespeelsters van de doedelzak: Lise Barkas en Lisa Käuffert. Van hen verscheen ‘Lo Becat’ bij het Belgische Morc Records.
Het ruim een half uur durende ‘Ediacare’ bevat slechts drie stukken: ‘Ediacare’, ‘Kambruun’ en ‘Ordovicum’. Holsen hierover: “The titles represent different geological time periods – Ediacaran, Cambrian, Ordovician – that followed each other, and they relate to how different organisms appear and die out with changes in climate and different continents forming and breaking apart”. We beginnen met het titelstuk, ‘Ediacare’. Een piepend, snerpende klank, wat vriendelijk gesputter en ondersteunende elektronica brengen ons hier in de stemming voor wat al snel een ingenieus en boeiend klanklandschap blijkt te zijn. Dan klinkt ineens de trompet: een uiterst fragiele, maar tegelijkertijd heel heldere melodie doorklieft dit landschap. Langzaam neemt de dynamiek toe, een dynamiek die aanwezig blijft als de trompetsolo stopt en we louter nog in dat klanklandschap, ongetwijfeld mede geïnspireerd door de Noorse natuur, mogen verblijven. Het klankspectrum in ‘Kambrum’ is van begin af aan spannend en opwindend. De trompet breekt er ook hier na enige minuten duidelijk doorheen, maar nu abstracter en met een vrij hoge klank. In het derde stuk, ‘Ordovicum’ klinkt de trompet weer vrij melodieus, te midden van een aanvankelijk knisperend, maar gaandeweg steeds indringender klinkend noise landschap.
Rampersaud maakt in de elf vrij korte stukken waar ‘Saudade’ uit bestaat, eveneens veelvuldig gebruik van elektronica om haar klankwereld vorm te geven. Zo wordt haar vrij abstracte spel in het eerste deel van de opener ‘A Tourist in My Youth’ omgeven door noise-achtige klanken. Aansluitend horen we haar in het tweede deel energiek ploppen en sputteren. In het vrij dynamische ‘Then Again’ is het aansluitend net of we twee trompettisten horen, iets dat ook geval is in het enthousiast ontsporende ‘…And Then’. Boeiend is ook hoe ze in ‘Concurrent Panoramas’ die diverse klanken en patronen tot een boeiend geheel aaneen smeedt. Met name het derde deel is vanwege de grote mate van abstractie bijzonder. In ‘Erasure’ is het net of we met percussie te maken hebben, in plaats van met een trompet, geen idee wat Rampersaud hier uitspookt, maar boeiend is het zonder meer. ‘Deprogram_Reprogram’ heeft voor mij humor in de wijze waarop deze trompettiste hier haar klankwereld, vol verrassingen vorm geeft.
Doedelzakken associëren we vaak met volksmuziek, al is het instrument zo nu en dan ook present binnen de experimentele muziek, zoals in dit ‘Lo Becat’, één lange compositie van bijna een half uur, louter opgesplitst in twee delen vanwege de vorm waarin het is uitgebracht: een LP. Als geen ander instrument kun je met een doedelzak een drone creëren, iets wat nog beter lukt met twee doedelzakken. En dat is precies waar Barkas en Käuffert hier voor kiezen. De ene creëert de duistere onderlaag, de ander speelt een betoverend melodisch patroon ter aanvulling. Na enige minuten blijken die twee lijnen steeds verder naar elkaar toe te bewegen, eerst uitmondend in een boeiend vraag- en antwoordspel en verderop in een volledig geïntegreerd klankspel, waarbij niet meer uit te maken is wie nu welk ritmisch patroon speelt. Tegen het einde van de tweede helft keren we terug naar de drone, nu gespeeld door twee doedelzakken, de klanken nauwkeurig met elkaar vermengd.
Alle albums zijn te beluisteren via Bandcamp en daar ook te koop: