Paradox, Tilburg – 29 maart 2024

De Griekse filosoof Aristoteles gebruikte als eerste de term ‘kátharsis (κάθαρσις)’. Door de toeschouwer tijdens een tragedie in het theater bloot te stellen aan extreme emoties, ondergaat deze een zuivering van diezelfde gevoelens bij zichzelf. Zoiets dergelijks had gitarist en componist Michiel Stekelenburg in gedachten voor zijn nieuwe, bij Challenge Records verschenen album, toepasselijk ‘Catharsis’ geheten. Naar eigen zeggen is Stekelenburg een gevoelig mens, voor een man wat al té gevoelig, zo kreeg hij jarenlang ingewreven. Een man moet immers stoer en sterk zijn en vooral zijn gevoelens niet tonen. Een jarenlange worsteling leidde er uiteindelijk toe dat wat hij aanvankelijk als zwakte zag, nu ziet als zijn kracht en de brandstof voor zijn werk als componist en musicus. De stukken op dit boeiende album gaan dan ook over dit proces. Afgelopen vrijdag stond hij met deze muziek in het Tilburgse Paradox, wat betekent dat hier zowel de live ervaring als de Cd voorbij komt.

Er zit verschil tussen die twee, allereerst voor wat betreft de bezetting van het septet waarmee Stekelenburg vorm geeft aan zijn ideëen. Saxofonist Jesse Schilderink en trompettist Tom Ridderbeekx zijn in beiden gevallen aanwezig, maar trombonist Sam Thomas is te horen op de Cd, terwijl in Tilburg Odei Al-Magut zijn opwachting maakt, hetzelfde geldt voor Thomas Pol die in Tilburg door Jeroen Vierdag wordt vervangen. Verder horen we pianist Sjoerd van Eijck en drummer Jasper van Hulten. Wat Stekelenburg hier brengt is gecomponeerde jazz, met hooguit wat ruimte voor de musici in de solo’s. Waarbij de invloed van rock, blues en soul duidelijk merkbaar is, er is dan ook een zekere verwantschap met het werk van Miles Davis, de man die als één van de eerste deze genres met elkaar vermengde. Strakke composities, vaak opvallend melodieus en met een duidelijke, meeslepende groove. Kortom: wij verveelden ons daar in Tilburg geenszins!

Concert en Cd beginnen met ‘As One’, ofwel met een repetitief blazerspatroon van Schilderink, Ridderbeekx en  Al-Magut, respectievelijk Thomas. De ritme-sectie voegt zich erbij en het strakke patroon ontvouwt zich, doorbroken door de solo van Stekelenburg, een solo waarin die sensibiliteit in iedere noot doorklinkt. De aankondiging van ‘Heartwork’ versta ik tijdens het concert als ‘Hard Work’. Nu kan ‘Heartwork’ natuurlijk ook hard werken zijn, maar de titel die Stekelenburg koos voor dit stuk past toch beter. Het ritme is strak en vrij pittig, maar het is toch vooral de innemende melodie die hier het meest opvalt, naast die gevoelige solo’s van Van Eijck en Stekelenburg zelf. Tijdens het concert gooit Stekelenburg vanaf het derde stuk de volgorde om, in plaats van het titelstuk ‘Catharsis’, dat pas klinkt tegen het einde van het concert, klinken eerst ‘Flow’ en ‘Tempest’. Naar mijn mening een soort tegenpolen van elkaar, zeg maar het gezicht dat naar links kijkt op de hoesfoto, versus die naar rechts kijkt. ‘Flow’ klinkt dan ook uiterst fijnzinnig, met als hoogtepunt een prachtige solo op bugel van Ridderbeeckx, terwijl in ‘Tempest’ alle remmen los gaan en we richting de rock bewegen.

‘Morning Song’ begint met een aantrekkelijke melodie, gespeeld door Stekelenburg, gevolgd door de blazers. Het is zo’n melodie waarbij je zin krijgt om erop uit te trekken, de zon tegemoet. En dan klinken tijdens het concert, in de tweede set achter elkaar ‘Chasing Shadows’ en het titelstuk ‘Catharsis’. Beide stevige up tempo stukken, met een flinke dosis rock en soul en een straffe ritmiek. Mooi op de Cd, maar natuurlijk helemaal live.

Het album is te beluisteren via Bandcamp en daar ook te koop: