Ooit ontmoette ik een man die alles kocht van ECM Records en de albums op bijzonder zorgvuldige wijze tot zich nam. Gezien het tempo waarmee het label Cd’s uitbrengt, liep hij inmiddels met luisteren fors achter, maar stoppen met aankopen deed hij niet. Het mag een vreemd verhaal lijken, maar het past wel bij dit label dat zo vermaard is vanwege een bepaalde vorm van jazz (dat het ook veel gecomponeerde muziek uitbrengt, is voor veel mensen minder bekend). Het label wordt dan ook zowel de hemel in geprezen als verguisd. Recente albums, er komen er hier de komende tijd een aantal voorbij, laten goed horen waar die roem op gebaseerd is. Vandaag ‘Last Decade’ van pianist Benjamin Lackner en ‘Affirmation’ van bassist Arild Andersen.
Verstild, soms wat weemoedig, soms met een spirituele inslag, vaak melodieus, het zijn zo wat van die etiketten die je op de muziek van dit label kunt plakken. In ieder geval op ‘Last Decade’. Allereerst vanwege die prachtig, wat omfloerste klank van trompettist Mathias Eick, die zijn eigen albums bij ECM uitbrengt, maar ook deel uitmaakt van het kwartet van Lackner. Lackner zelf past met zijn dromerige melodieën eveneens uitstekend in dit klankspectrum. Bassist Jérôme Regard en drummer Manu Katché completeren op mooie wijze het klankbeeld. Maar laten we er eens een stuk uitpakken: ‘Camino Cielo’. Eick blaast hier een prachtige, dromerige melodie, terwijl we Lackner ondersteuning horen bieden, evenals Regard, wat verder op de achtergrond. Het zou zo maar kitsch kunnen zijn, maar dat is het geenszins. Iets wat nog mooier duidelijk wordt in die innemende solo van Regard iets verderop. Diep inlevend en alleszins geschikt om emoties op te roepen, maar onmiskenbaar verkerend aan de goede kant van de scheidslijn. Hetzelfde geldt voor Lackner’s solo iets verderop. Al even subtiel en breekbaar is de melodie die Eick blaast in het titelstuk ‘Last Decade’. Ik ken weinig trompettisten die dit zo goed kunnen als juist hij. Typisch voor Katché is het slagwerk in ‘Remember This’: bijzonder bescheiden, maar duidelijk aanwezig.
De bezetting van de Arild Andersen Group verschilt maar weinig van die van Lackner. Ook hier vinden we piano, Helge Lien, contrabas, Andersen zelf en drums, Håkon Mjåset Johansen. Alleen is het hier een saxofonist, we horen Marius Neset op de tenor, die het kwartet compleet maakt. De muziek verschilt ook niet wezenlijk, het is tenslotte ECM Records. Mooie repetitieve patronen blaast Neset in ‘One’, het eerste van de vier stukken waar ‘Affirmation, Part 1′ uit bestaat. En Lien’s pianospel is al even subtiel en fijnzinnig als dat van Lackner. Maar dit album is wel wat spannender en is meer gericht op ritme, dan op melodie. Prachtig is dan ook het ritmische patroon waarin we Andersen zelf solo horen in ‘Two’, iets dat ook geldt voor die ritmische interactie tussen Johansen en Neset in ‘Four’. En qua subtiliteit haalt weinig het bij ‘Five’, het spel op de bekkens van Johansen, de afgepaste loopjes van Lien en de gerichte grepen van Andersen, het is allemaal precies goed. Overigens maakt ‘Six’ mooi duidelijk dat de muziek op dit label lang niet altijd melodieus is, hier viert de abstractie hoogtij. ‘Short Story’, het laatste stuk van het album, valt overigens juist weer wel op door de melodie, prachtig vormgegeven door Neset.
