Toetsenist Jérémie Ternoy, gitarist Ivann Cruz en drummer Peter Orins vormen samen TOC. Al zo’n vijftien jaar. Om dat te vieren verscheen vorig jaar bij Circum Disc ‘Did It Again’, een uitklapbare map met maar liefst vier(!) Cd’s, met live opnames van een concert uit de begintijd, februari 2008 en drie concerten van meer recente datum, oktober 2021. Een bijzonder interessante set en een mooie wijze van gedenken.

De eerste drie Cd’s bevatten de concerten gegeven in oktober 2021, waarbij opvalt dat het in alle gevallen gaat om één lange improvisatie met een duidelijke spanningsboog. Op 2 Oktober stond het trio op het Poolse Spontaneous Music Festival, in de Dragon Social Club in Poznan. Het stuk kreeg dan ook de titel ‘Dragon’ mee. Wat we direct meekrijgen is dat dit allesbehalve klinkt als een ‘normaal’ jazz trio. We horen elektronisch voortgebrachte geluiden die veel aan veldopnames doen denken, voorzichtig gesputter en gaandeweg een boeiend ritmisch patroon. Terwijl de muziek verderop zowel invloeden uit de experimentele elektronica als uit de post rock verraadt. Met name waar de muziek in een stroomversnelling geraakt en we worden verrast door de stevige, overrompelende structuur en de bijpassende hectiek. Na ruim twintig minuten keert de rust terug in de vorm van een donkere klanknevel waarin we vaag een ritme herkennen, maar wel een nevel die zo nu en dan wordt afgewisseld met bizarre interrupties, tot ook hier het ritme geleidelijk weer de overhand krijgt en we wederom meegesleept worden.

Vier dagen later stonden ze in Lumen, Boedapest en dus heet deze schijf ‘Lumen’. Het stuk begint spannend met sfeervolle klanknevels en verrassende geluiden. Waan je in een donker bos, waar van alles kan gebeuren. En ook hier duurt het niet lang voordat het ritme de overhand krijgt en de muziek in een stroomversnelling belandt. En bijzonder hoe er verderop gebruik gemaakt van stemvervorming, wat het geheel een sterk elektronisch karakter verleent. En een verschil met ‘Dragon’, als het verderop, voorbij de twintigste minuut wat rustiger wordt, is dat de ritmische onderstroom onverminderd sterk blijft. Kortom ook hier weet dit trio weer een overrompelend klanklandschap te creëren op de grens van geïmproviseerde muziek, rock en experimentele elektronica.

Op 10 oktober speelden de drie een thuiswedstrijd, tijdens het festival La Malterie in Lille, overigens waar ook de opnames in 2008 zijn gemaakt. Een zeer verstild begin, een langgerekte klankwolk en een geluid dat nog het meest wegheeft van een klaterend beekje. Verderop komt er wat meer variatie in dit klanklandschap maar het blijft lang vrij abstract. Pas voorbij de tiende minuut kruipt het ritme er zeer geleidelijk in, maar dan is het al rap niet meer te stuiten. En zo rond de vijfentwintigste minuut spant gitarist Cruz de snaren, feilloos weet hij de weg naar de rock te vinden, zijn kompanen meeslepend. Het is nu voorlopig gebeurd met de rust. Pas tegen het einde, we zijn dan ruim een half uur bezig, neemt het tempo wat af.

De opnames uit 208 verschenen reeds in 2009 op Cd onder de titel ‘Le Gorille’ en in tegenstelling tot deze opnames uit 2021 treffen we hier drie stukken aan: ‘Le Nez’, ‘Le Torse’ en ‘La Machoire’. Het grootste verschil met de drie andere Cd’s is dat hier de spanningsboog natuurlijk veel korter is. Zo begint het iets meer dan zeventien minuten ‘Le Nez’ uiterst ingetogen, waarna Ternoy de melodie vormgeeft en Orins het ritme. Cruz gaat hier aansluitend dwars doorheen, de zaak op scherp zettend. Een heftiger fase breekt aan, die echter zoals gezegd veel korter duurt en uitmondt in een vrij kort relatief rustig einde. Het loopt naadloos over in ‘La Torse’ dat aanvangt met een serie space-achtige geluiden. Het verdere verloop is al even vreemdsoortig en verstorend. Paniek in de fabriek met verstrekkende gevolgen. En wat een rust aan het begin van ‘La Machoire’, met name na het voorgaande. Tot de onderstroom steeds sterker aanzwelt, verontrustende vormen aanneemt, al komt het niet meer tot een ontlading.

Delen van dit album zijn te beluisteren via Bandcamp. Het album is hier ook te koop.