Tien Nederlandse, of inmiddels Nederlands te noemen componisten. Alle tien met een volledig aan hun muziek gewijde Cd. Ik bespreek ze, heerlijk pragmatisch, in alfabetische volgorde, verdeeld over vijf verslagen. En dus staan in deze recensie het in eigen beheer uitgegeven ‘re;make’ van Remy Alexander en het bij Navona Records verschenen ‘Source Ground’ van Hans Bakker centraal. En verzorgt Kluster5 de uitvoering van het uit vijftien delen bestaande ‘re;make’ op ‘Source Ground’ vinden we een veel grotere mate van diversiteit, lopend van solo piano tot symfonie orkest.

Er valt veel te zeggen over de muziek van Alexander, maar niet dat ze saai is of voorspelbaar. Als ik ‘re;make’ zie als een eenheid en ik zie eigenlijk niet echt een reden om dat niet te doen, dan valt vooral op dat het eigenlijk helemaal niet als een eenheid aanvoelt. Violiste Isa Goldschmeding begint in ‘Sing’, waarin dus wordt gezongen middels de viool. Een verstild, bijna romantisch deel. Wat ik aansluitend hoor in ‘re:gone’ vind ik dan allesbehalve voor de hand liggend, wat hier klinkt is geluidskunst, bestaande uit een combinatie van akoestisch en elektrisch. Ook ‘Labour Choir’ klinkt primair experimenteel, getuigend van een grote fascinatie voor ongewone geluiden. In ‘Un/have’ is het podium voor de solo spelende saxofonist Daan van Koppen, een stuk waarin het ritme overheerst en dat ook duidelijke jazz invloeden kent.

Ook ‘Onomatopoeia’ is een solo, nu voor pianist Tim Sabel. Qua sfeer benadert dit ‘Sing’. Ritme speelt weer een rol in het boeiende ‘re;choir’, dat op sommige momenten wel wat aan minimal music doet denken. In ‘re;have’ raakt de muziek in een versnelling en horen we de invloed van in de dance music gebruikelijke ritmes, Alexander blijkt een kind van zijn tijd. Een groter contrast dan met ‘Beach Days’, het deel dat er na komt, is moeilijk denkbaar, verstilde melancholie klinkt hier. Bijzonder is ook ‘re;sing’ waarin wederom ritme, nu alleen op een lager toerental, een grote rol speelt. In ‘Ostensibly Gone’ is het gitarist Martin van Hees die we solo horen, muziek waarin Alexander andermaal de verstilling zoekt. In de volgende stukken speelt abstracte elektronica weer een grote rol.

De muziek van Bakker is totaal anders, traditioneler ook. Al bij ‘Fanfare Ananke voor orkest’, gespeeld door het London Symphony Orchestra horen we klanken die voor hedendaagse componisten decennia lang verboden terrein waren. Bakker trekt zich daar echter weinig van aan en componeert hartstochtelijk romantisch, bijzondere effecten geenszins schuwend. Ook in de stukken voor piano, mooi gespeeld door Rangel Silaev, overheerst de dynamiek, maar ook de eerbied voor de traditie. Bakker zelf is organist en dat hoor je terug aan de hoogtepunten van dit album: ‘de drie stukken voor orgel’, gespeeld door Frans Jan Wijma en het ‘Toccata voor orgel’, gespeeld door Maarten Wilmink. Boeiende stukken, waarin dynamiek en verstilling elkaar op mooie wijze afwisselen. Bakker schreef ook een drietal stukken waarin we de lame sonore horen. Via een zoektocht op internet ontdekte ik dat het hier om een soort van zingende zaag gaat. Annette Scholten is een bekende musicus op dit zeer ongewone instrument en zij is dan ook te horen in het uit twee delen bestaande ‘Dare Voce’, voor lame sonore solo en in ‘Spark’ voor een trio bestaande uit lame sonore, altviool en piano. Een bijzonder instrument dat veel weg heeft van de menselijke stem, iets dat vooral prachtig tot uiting komt in het solo stuk.

‘re;make’ is te beluisteren via Bandcamp en daar ook te koop:

En beluister hier ‘Toccatino voor piano’, ‘Source Ground’, het eerste van ‘Drie Stukken voor orgel’ en het eerste deel van ‘Dare Voce’: