Stond gisteren Fie Schouten centraal, vandaag is dat Tobias Klein. Samen met die andere basklarinettist Oğuz Büyükberber bracht hij onlangs ‘Live at De Roze Tanker’ uit, met daarop een concert dat plaatsvond op 13 juni 2021, volgens mij in het kader van het DOEK Festival. Klein is echter ook steeds vaker componist, gisteren besteedde ik aandacht aan ‘Pore’ dat Schouten opnam en vandaag sta ik stil bij het als download verschenen ‘Vertical Transport’, met daarop drie stukken voor piano solo, gespeeld door Keiko Shichijo, Pauline Post en Taavi Kerikmäe. Beide albums verschenen bij Trytone.
In de eerste van drie boeiende improvisaties op ‘Live at De Roze Tanker’ klinkt ‘June, July or January? We beginnen heerlijk springerig, waarbij de twee basklarinettisten om het hardst lijken te strijden. Op boeiende wijze buitelen de klanken over elkaar heen. Verderop komen we in rustiger vaarwater, mooie langgerekte klanken, is dat ‘January’? En nog iets verder loopt dit uit op prachtige bewegingen in het lagere register, met gaandeweg een toename in dynamiek, zodat we op enig moment twee kwetterende klarinettisten aan het werk horen. De laatste frase kenmerkt zich dan weer door het op creatieve wijze spelen met de kleppen en het fenomeen ‘valse lucht’, percussief spel heeft hier de overhand. ‘Crown Shyness’ vangt aan met opwindende, tegen een melodie aanhangende patronen. En opvallend, de muziek heeft hier een wat klagelijk karakter. Diverse keren zaten we al dicht tegen het fenomeen melodie aan, maar in ‘What happens if you look up when walking backwards?’ komt het er echt van. Mooie patronen van de ene basklarinettist, terwijl de ander begeleid, wie precies welke rol speelt, blijft voor mij onduidelijk, maar mooi klinkt het zeker. Verderop laten de twee de melodie los en lopen de klanken in elkaar over tot een hecht, onlosmakelijk geheel.
‘Vertical Transport’ vangt aan met ‘Snowglobe’. Als sneeuwvlokken vallen de noten, verstilde noten. Prachtig gespeeld door Shichijo, die dit type spel als geen ander beheerst. Een subtiel klankspel ontvouwt zich, abstract, maar opwindend. Het laatste deel kent iets meer variatie en patronen die zich richting een melodie bewegen, al houdt die subtiele aanpak de overhand. In het titelstuk ‘Vertical Transport’, gespeeld door Post, zit meer contrast. We vinden zo wel bijzonder subtiele, fluisterzachte passages, als wat meer felle uitbarstingen. Verder valt op dat het eerste deel vrij abstract klinkt, terwijl op ongeveer een derde ritme een rol gaat spelen, maar dan wel op zeer ongelijkmatige wijze. Tot slot klinkt het door Kerikmäe gespeelde ‘Curved’. Een sprekend en sterk beeldend stuk. Het begint vrij ritmisch, met dynamische noten clusters, waarna verderop de introspectie de overhand krijgt. Mooi is ook die frase verderop waarin Klein vrijwel louter gebruik maakt van het hoge register.
Beide albums zijn te beluisteren en te koop via Bandcamp:
