Door het concert in Oud Klooster, Brecht kom ik vanzelf op accordeoniste Emilie Škrijelj, die zich ook in de elektronica heeft bekwaamd en slagwerker Tom Malmendier. Korte tijd na elkaar verschenen er twee albums bij hun eigen label Eux Saem. Samen met dichter en rapper Mike Ladd namen ze ‘The Kort’dakian Crisis’ op en met saxofonist Elio Amberg, eveneens te horen op elektronica, vormen ze Youbitcold, waarvan het gelijknamige debuut deze maand als download uitkwam.
‘The Kort’dakian Crisis’ bevat een complete set, verzorgd tijdens het Méteo Music Festival in Mulhouse in augustus vorig jaar. Allereerst valt de gruizige noise op van Škrijelj, terwijl Malmendier aan de achterkant de gaten dicht. Nu niet bepaald een muzikaal landschap dat ik associeer met rap. Maar werken doet het zeker, de spannende, vaak unheimische klanken passen prima bij het science fiction verhaal dat Ladd vertelt over de Kort’dakian, een volk dat zijn planeet, de maan Othun, moet beschermen tegen een aanval door de Xeno. Een half jaar later werd het werkelijkheid, alleen heten de Kort’dakian nu Oekraïners en de Xeno zijn ingeruild voor Russen. Zou Ladd het voorvoelt hebben? Hoe dan ook, kijken we in dit licht naar dit album en de improvisaties van Škrijelj en Malmendier bij dit verhaal, dan valt vooral op hoe goed dit trio de sfeer van dreiging, ontreddering en angst in klank weet te vangen. En Ladd is een fantastische verteller die op prachtige wijze nuances in zijn verhaal weet aan te brengen, dialogen weergeeft en de ene keer bijna fluistert om het aansluitend uit te schreeuwen. En iedere keer weer slagen de twee musici erin om hier naadloos op aan te sluiten en de spanning zo verder te verhogen. Werkelijk meesterlijk gedaan.
Kort door de bocht, ‘Youbitcold’ is een bak herrie. Muziek waar de gemiddelde luisteraar zo zijn twijfels over heeft. Opener ‘Jammed’ zorgt ervoor dat deze mens de wenkbrauwen frontst: “Wat moet dit voorstellen? Dit is geen muziek”. Nee, noise en dan maar direct van het heftige soort. Of zo ongeveer alle machines in deze fabriekshal tegelijkertijd op hol zijn geslagen, nu dan weet u het wel. En toch zit er structuur in, te ontdekken voor diegenen die de moed kunnen opbrengen verder te luisteren. Je kunt het zelfs ritmisch noemen wat hier gebeurt, het ritme van de onderstroom.
Probeer anders eerst ‘Into the Sockel’, ook noise, gruizige noise, maar op een wat lager tempo. Een slepende en spannende ritmiek. En verderop wordt het weliswaar ruiger, maar daar staan mooie bijdrages van Malmendier en Amberg tegenover. En ‘Pica Chirp’ is al helemaal voor de liefhebbers, manische free-jazz, vermengt met oorverdovende noise, tot slot horen we hier Amberg, die met zijn tenorsax de zaak nog even flink op scherp zet. En dan krijgen we ‘A Cute Whiz’ nog, waarin we weer terugkeren naar die fabriekshal en ‘Teeming Voices’, waarin we op een bouwplaats zijn beland. Eindeloos creatief dit Youbitcold.
Beide albums zijn te beluisteren via Bandcamp en daar ook te koop
