Het werk van de Slowaakse, maar in de Verenigde Staten wonende componist Juraj Kojš is lastig in een paar woorden te vangen, maar de zes stukken die te vinden zijn op het halverwege vorig jaar verschenen ‘Imagine’ en het onlangs uitgebrachte ‘Orchid Music’ weten mij zeker te boeien, juist vanwege die diversiteit. Beide albums verschenen bij Neuma Records.
Het zal allemaal te maken hebben met wat Kojš zelf zegt op zijn website over de disciplines waarmee hij zich bezig houdt: “the fields of music, sound art, poetry, mixed media, multimedia, theater and technologies as a maker and performer”, en daarnaast geeft hij ook nog les. Al die disciplines komen terug in die stukken. Zo begint ‘Face Forward. Hawaii’ in het eerste deel, ‘At the Sunrise’ opvallend klassiek met een dialoog van klarinet (Eric Umble) en piano (Adam Marks). Kojš zelf horen we, samen met Marks, in ‘Through the Gentle Rain’, bestaande uit een combinatie van veldgeluiden en elektronische percussie, weg opvallend klassiek. Vogels horen we in ‘Roosters’ en een klarinet die klinkt als vogels in ‘Rainforest Birds’. Verklanking van de natuur komt ook prachtig tot stand in ‘Among the Coqui Frogs’, met mooie bijdrage van Umble en Marks.
Kojš’ voorliefde voor geluidskunst blijkt ook mooi uit het door het Switch-Ensemble uitgevoerde ‘Under the Blanket of Your Lullabies’. Weldadig microtonale klanken worden hier afgewisseld met krachtige en spannende uithalen van de percussionist en waar elektronica lijkt te klinken, hebben we toch echt van doen met akoestische instrumenten. En bijzonder is het vreemd staccato klinkende zesde deel, in slaap vallen is er met deze muziek niet bij, dat lukt beter bij de prachtig fragiele fluitsolo in het achtste deel. ‘Where You Are’ is een soort van mini opera, uitgevoerd door Splinter Reeds, met Kojš als verteller, inspiratie haalde hij bij Sergej Prokofjev’s ‘Peter en de Wolf’.
‘Florida Native Orchid DNA Sonified’ vult voor een belangrijk deel het album ‘Orchid Music’. Associaties die Kojš heeft bij deze bloemen staan hier centraal: “The DNA was mapped to sound sources such as custom-designed synthesizers and drum machines, as well as samples of typewriter, woodblock, nuts and seeds, clay pots, water dripping, flute samples by Margaret Lancaster, Javanese gamelan and voices. These source materials, however, passed through the composer’s transformational hands, rendering a fantastical palette of abstract electronic music sonorities”. Het levert in dit tiendelige stuk een breed palet op van spannende elektronische klanken. In ‘The Orchid Quartet’ geeft Kojš informatie over de orchideeën. We horen de bijnamen, de groeiwijzen, de ideale omstandigheden, aangevuld met elektronische klanken. Een werkwijze waaruit andermaal de componist zijn fascinatie met poëzie blijkt. Ook het laatste stuk staat in het teken van deze bloemen. In ‘Florida Orchid DNA Synthesizer and Sequencer Improvisation’ horen we ritmische noise klanken, het doet me wel wat denken aan het werk van Tristan Perich, dat vorig weekend nog klonk tijdens November Music.
Beide albums zijn te beluisteren en te koop via Bandcamp:
