De muziek van Magnus Granberg komt hier met enige regelmaat voorbij, meestal dankzij Another Timbre. De laatste keer was twee jaar geleden, naar aanleiding van ‘Let Pass My Weary Guiltless Ghost’. Het door Granberg zelf opgerichtte Skogen voerde het stuk uit, het ensemble dat we ook nu weer horen in het wederom bij Another Timbre verschenen ‘How Lonely Sits the City?’ Bij Thanatosis Produktion verscheen echter ook een nieuw album met muziek van Granberg, ‘Night Will Fade and Fall Apart’. Een opdrachtwerk van dit label voor het nieuwe Tya Ensemble.
De basis van van ‘How Lonely Sits the City’ ligt in een vraag die Granberg in september 2019 kreeg van cellist Leo Svensson Sander, harpiste Stina Hellberg Agback en violiste Eva Lindal of Granberg wilde participeren in een project over de vraag hoe kunst eruit zou kunnen zien in tijden van crises. Let wel, dat was in september 2019. Een half jaar later werd de kunstsector getroffen door een crises die ze nooit hadden kunnen voorzien. Iets dat Granberg tot de titel bracht, ”How lonely sits the city that was full of people!” is een zinssnede uit het Bijbelboek Klaagliederen, iets dat Granberg bracht bij de muziek van Thomas Tallis en William Byrd, Renaissance componisten die de Klaagliederen reeds op muziek hadden gezet. Eerder was al besloten om ’Quatuor pour la fin de temps’ van Olivier Messiaen als uitgangspunt te nemen en samen vormde dit de basis voor dit nieuwe stuk, oorspronkelijk geschreven voor een kwartet en later bewerkt voor Skogen.
De muziek van Granberg, het kwam op deze blog ook al eens ter sprake, is vaak redelijk melancholisch van aard. Het komt ook voorbij in een interview op de website van Another Timbre. Granberg: “And in a way I guess that’s very much how music might work as well: at best it makes you forget about yourself and helps you become part of larger, more encompassing and selfless experience, in consequence relieving you of a sense of loss and melancholy. And the act of playing and the playfulness involved in the collective music making is essentially a very joyful experience, I think”. En wellicht overbodig om te zeggen dat in de afgelopen twee jaar dat gevoel alleen maar versterkt is. Maar het komt in dit bijzondere stuk op een mooie wijze tot uiting: de heldere klanken van de harp en de geprepareerde piano, bespeeld door Granberg zelf, contrasteren mooi bij de vaak groezelige, aan veldgeluiden refererende klanken van de violen en de percussie.
‘Night Will Fade and Fall Apart’ raakt op bijzondere wijze aan het verleden van Granberg als improviserend musicus. Het stuk bestaat uit zeven genoteerde delen, maar bevat ook een handleiding hoe die delen ingezet kunnen worden. Daarnaast kunnen de diverse bijdrages van instrumentalisten ook solo worden uitgevoerd, waarbij ook nu de musici weer redelijk veel vrijheid hebben. Deze uitgave van Thanatosis Produktion bevat dan ook naast een uitvoering door het ensemble, een uitvoering door alleen vibrafoon en piano en solo’s voor viool, cello, gitaar en percussie. En op de vraag of ook dit stuk een zekere mate van melancholie uitstraalt, verwijs ik graag naar de foto op de hoes. Wie wordt hier niet enigszins mistroostig van? Een ander element dat mij altijd weer opvalt in de muziek van Granberg is de aandacht voor klank en harmonie, maar het volledig ontbreken van melodie en ritme. Het geeft de muziek iets terloops en zal ook zeker samenhangen met zijn achtergrond als improvisator.
Van de solostukken valt vooral de vrij korte voor percussie op, duistere slagen worden hier afgewisseld met gruizige bewegingen. Bijzonder zijn ook de bijzonder melancholisch, gruizig klinkende solo’s voor viool en cello. Tot slot klinkt die prachtig uitgebalanceerde versie voor piano en vibrafoon, waardoor de structuur van dit stuk nog beter doordringt.
Beide albums zijn te beluisteren via Bandcamp en daar ook te koop:
