Weer eens aandacht voor de Finse componist Sebastian Fagerlund, die hier voor het laatst in 2018 voorbij kwam met het bij BIS verschenen ‘Stonework / Drifts / Transit’. Inmiddels liggen er bij dezelfde platenmaatschappij al weer twee nieuwe albums. De eerste bevat het celloconcert ‘Nomade’ en het orkestwerk ‘Water Atlas’, dat samen met Stoneworks en ‘Drifts’ een trilogie vormt, beiden uitgevoerd door het Finnish Radio Symphony Orchestra, onder leiding van Hannu Lintu en met Nicolas Altstaedt als solist in ‘Nomade’. De tweede Cd bevat, onder de titel ‘Oceano’, zes composities voor kamerbezetting.
‘Nomade’ uit 2018 was een opdrachtwerk van het Hamburg NDR Philharmonie Orchestra en het Finnish Radio Symphony Orchestra en werd door Fagerlund opgedragen aan Atlstaedt. De titel suggereert beweging, een zoektocht. Tevens zit er in het woord ambivalentie, het zijn van een nomade is immers niet altijd (geheel) vrijwillig. Het is die spanning die Fagerlund bijzonder goed weet te verklanken. Zo zit er in het zeer ritmische tweede deel, ‘Agitato, molto ritmico’ en het stevige derde deel ‘Vivace capriccioso’ duidelijk iets ongemakkelijks. En het lijkt of de componist ons daar in het vierde deel, ‘Lento contemplativo’ over wil laten nadenken, zijn bijzonder subtiele klankwereld nodigt ons daar in ieder geval toe uit.
‘Water Atlas’ ging in première tijdens het Zaterdagmatinee van 21 april 2018 en verschijnt hiermee dus nu, als derde deel van de trilogie op Cd. Een trilogie die de elementen als thema heeft, ‘Stonework’ en ‘Water Atlas’ spreken wat dat betreft voor zich en met ‘Drift’ duidt Fagerlund de wind aan. Het woord ‘Atlas’ in dit laatste werk duidt ook op de invloed die de mens uitoefent op de natuur. meer specifiek het water, de zee. Het leidt bij Fagerlund tot een zeer afwisselend klankbeeld, soms ingetogen, verfijnd, op andere momenten onstuimig en hectisch. Maar altijd beeldend, verhalend en met een sterke drive.
‘Oceano’ bevat kamermuziekwerken gecomponeerd tussen 2007 en 2013, te beginnen met het strijktrio, allen leden van het strijkkwartet Meta4, waar de Cd zijn naam aan ontleend. We horen hier de beweging van de branding, weergegeven middels zeer subtiele strijkersnoten. Verderop brengt Fagerlund andere invloeden in, bijvoorbeeld die van volksmuziek. Opvallend is het zeer dynamische tweede deel, waar je meent meer te horen dan drie strijkers. Vrolijk onstuimig klinkt het ook in ‘Fuel’, zes miniaturen voor klarinet, cello en piano, prachtig hoe Fagerlund deze drie instrumenten hier met elkaar laat interacteren. En prachtig gespeeld door Tomas Djupsjöbacka van Meta4, klarinettist Christoffer Sundqvist en pianist Paavali Jumppanen. In het prachtig uitgebalanceerde ‘Transient Light’ horen we daarnaast hoornist Hervé Joulain. Bijzonder is ook de sonate voor klarinet en piano, speciaal geschreven voor Sundqvist. De combinatie klarinet – piano komen we niet zo heel vaak tegen en als je dit werk beluistert, bevreemdt dat wel wat. Deze bezetting leidt in dit enerverende werk namelijk tot prachtige combinaties. In het ‘Scherzic’, voor altviool en cello, een al evenmin veel voorkomende combinatie en het eerste strijkkwartet, ‘Verso l’interno’ vinden we eveneens die uitersten in muzikale dynamiek. Vergelijk alleen al het vierde en het vijfde deel van het strijkkwartet met elkaar. Zo verstild als het vierde deel klinkt, zo dynamisch en ritmisch het vierde.
