Het werk van de Oostenrijkse componist Bernhard Lang is goed vertegenwoordigd bij het eveneens uit dat land afkomstige Kairos Records. Terecht want Lang is een bijzonder interessante componist, die een geheel eigen positie inneemt binnen de hedendaagse gecomponeerde muziek. Het begin vorig jaar verschenen ‘Flute & Bass’, waarop we Manuel Zurria en Dario Calderone horen in twee solostukken en één stuk voor deze bijzondere combinatie, kwam hier nog niet aan bod, terwijl er al weer een nieuw album ligt met ‘Works for piano’, gespeeld door Wolfram Oettl.
Maar eerst ‘Flute & Bass’ dat aanvangt met ‘Flute’, in de vorm van ‘Monadologie XVI “Solfreggio”, waarin hedendaags gecomponeerd en free-jazz een relatie lijken aan te gaan. Het is dat we weten dat dit stuk is gecomponeerd, anders had het zo door kunnen gaan voor vrije improvisatie. Zurria speelt dit ongetwijfeld razend moeilijke stuk krachtig en met veel flair. Voor ‘DW25…more loops for U.’ neemt Calderone het stokje over. Dat ‘DW’ staat voor ‘Differenz/Wiederholung’, wat Lang weer ontleent aan Giles Deleuzes’ ‘Différence et répétition’. En ja herhaling speelt in dit stuk een grote rol, evenals het ritme. Knap overigens hoe Calderone hier al die onderdelen met elkaar weet te integreren. Op mij maakt vooral het eerste deel de indruk van een langzame volksdans, waarin patronen en herhaling natuurlijk eveneens een grote rol speelt. ‘DW22 “Winterlicht”, waarin we fluit, meer specifieker de basfluit en de contrabas gezamenlijk horen, behoort eveneens tot deze serie werken. Het is een bijzondere klankwereld, vol donkere kleuren, die Lang hier creëert, waarbij vooral de langzame en slepende ‘Zweiter Satz’ opvalt.
Lang mag ook graag spelen met de muziek uit het verleden. Zo is zijn pianostuk ‘Monadologie V: Seven Last Words of Hasan’ een bewerking van Joseph Haydns beroemde stuk ‘Die Sieben letzten Worte unseres Erlösers am Kreuze (Hob. XX/1B)’. Haydn schreef het stuk voor orkest, maar maakte een jaar later ook versies voor strijkkwartet en solo piano. Overigens nam Lang die versie voor strijkkwartet ook onder handen, onder de titel ‘Monadologie IX: The Anatomy of Disaster’. Wat Lang creëerde is dus Haydn en tegelijkertijd ook weer niet, of zoals Christine Dysers het in het boekje bij de Cd zo mooi stelt: “The result is a union of opposites: a paradoxical situation in which the material is at the same time both past and present, both original and copy, both Haydn’s and Lang’s, yet at the same time, neither one nor the other”. Lang studeerde zowel klassiek piano als jazz piano en werkte ook geruime tijd als jazzpianist, onder andere in het Erich Zann Septet. Invloeden van die tijd horen we in de ‘3 Intermezzi’ die Lang schreef in de jaren 2015/’16. Letterlijk tussen twee grote werken in, vandaar die titel. In alle drie de stukken is het basismateriaal slechts enkele noten groot, maar wordt het door de componist eindeloos opgerekt, herhaald en van alle kanten bekeken.
Beide albums zijn te beluisteren via Spotify:
