Orphax, ofwel Sietse van Erve, kwam hier gisteren reeds voorbij met ’44 x 44 – Orphax Reworked’, een uit vier Cd’s bestaande box waarop een zevental collega’s van Van Erve met zijn gedachtegoed aan de slag gingen. Vandaag bespreken we hier drie solo albums van de man zelf. Eerder dit jaar verscheen de LP ‘En De Stilstaande Tijd’ bij Van Erve’s Moving Furniture Records, waar begin volgend jaar ook de Cd ‘Less is More’ verschijnt. ‘Live at Cinetol, Amsterdam 9​-​12​-​2020’ verscheen als download in eigen beheer.

Van Erve heeft iets met het fenomeen tijd. Hij noemde zijn bijdrage aan ’44 x 44 – Orphax Reworked’ niet voor niets ’32:16′. En eerdere albums droegen titels als: ‘Time Waves’, ‘2.20’ en ‘Live Circles’. Het zal van doen hebben met zijn achtergrond als geoloog. Daar komt ook de foto op de hoes vandaan, een ansichtkaart met een foto van een Spaans dorp, gemaakt in de vroege jaren ’60 van de vorige eeuw. Van Erve kocht het tijdens een studiereis in Spanje in 2001: “The tranquillity of the village with its small houses, typical church and the sand road present a certain feeling of freedom which up to this day grabs me.” En het is dat gevoel dat hij met succes weet te vangen in de twee delen waar dit stuk uit bestaat. Als basis diende de piano opnames van ‘Piano Music’, de klanken volledig uit elkaar getrokken tot één lange drone, een nevel van klank. Geen beweging in te krijgen, alsof de tijd stilstaat. Aan het begin van het tweede stuk schudt Orphax ons even wakker, een korte frase waarin de drone beduidend pregnanter klinkt, het blijkt een intermezzo want even later worden we weer overstroomt door de gelijkmatige klanken van het eerste deel en weet deze musicus ons weer in slaap te sussen.

Het is dat Mark Smith, een collega werkend onder het alias The Sunshine Lounge opnames maakte van de tweede set van het concert dat Orphax gaf op die avond in december vorig jaar in Cinetol, Amsterdam anders hadden we ‘Live at Cinetol, Amsterdam 9​-​12​-​2020’ nooit gehad. Orphax kreeg de opnames, verzorgde de mastering en neemt ons nu mee terug naar die avond. Ook hier krijgen we een drone, maar dan iets kleurrijker en voorzien van een meeslepende puls, een hartslag. Maar verder is het bovenstaande ook op deze opnames van toepassing, ook hier speelt Orphax met het begrip tijd. Het stuk duurt eindeloos, maar is tegelijkertijd ook zo weer voorbij.

‘Less is More’, dat volgende maand verschijnt, is ook een live-set. Orphax gaf in augustus van dit jaar een concert tijdens de minimal art tentoonstelling ‘Less is More’, georganiseerd door Polderlicht in Factor-IJ, Amsterdam. De complete opnames zijn nog niet beschikbaar, maar een ruim zeven minuten durende voorbeschouwing geeft een aardige eerste inkijk. Met name omdat Orphax nogal consistent is in zijn muzikale uitingen. Want ook hier zie ik de klankwolken weer aan mij voorbij trekken, ook hier lijkt de tijd weer stil te staan. Tegelijkertijd laat deze korte vooruitblik al horen dat er in deze set meer gebeurt dan op de twee andere albums. De drone bezit hier een zekere gelaagdheid, ik verheug me nu al op de complete opnames.

‘En De Stilstaande Tijd’ en ‘Live at Cinetol, Amsterdam 9​-​12​-​2020’ zijn in hun geheel te beluisteren via Bandcamp. Van ‘Less is More’ is een preview te beluisteren. Alle albums zijn via Bandcamp te koop.