Jos Smolders, Frans de Waard, we kwamen ze gisteren reeds tegen met hun samenwerkingsproject WaSm, vinden we ook terug op ’44 x 44 – Orphax Reworked’. samen met TVO ofwel Ruaridh Law, Fani Konstantinidou, Machinefabriek, Elif Yalvaç en Siavash Amini. In 2019 realiseerde Orphax, het alias van Sietse van Erve, musicus en eigenaar van Moving Furniture Records, ’44 x 44′. 44 fragmenten van 44 seconden, gemaakt tussen 2005 en 2018. Aansluitend vroeg hij de bovenstaande musici, zeven in totaal om op basis hiervan een nieuw stuk te maken, waar hij zelf nog een achtste aan toevoegde. Het leverde uiteindelijk een box op met vier Cd’s en meer dan vier uur muziek.
Om de overgang van Smolders naar Orphax te markeren, begin ik hier met ‘Rideaux’ op de derde Cd. Ook Smolders kiest voor een fragmentarische aanpak, een opeenvolging van meestal ritmische fragmenten. Het zijn allerhande machines die hier draaien, althans dat is de associatie die het bij mij oproept. Maar qua geluidswereld is het typisch Smolders. Het gebruik van industriële geluiden vinden we vaker in zijn werk, bijvoorbeeld in ‘Bagatellen’ dat hier pas aan bod kwam. Een voorliefde die zeker verband zal houden met zijn technische achtergrond. De Waard werkt hier onder zijn alias Modelbau en vult de tweede helft van de eerste Cd. ‘Wederkering’ is een subtiel stuk, een boeiend klanklandschap van ruis, noise en aanverwante geluiden, een hoogtepunt is die cirkelzaag die De Waard vergeten is uit te zetten.
Law vult de eerste helft van de eerste Cd met ‘A Tarot for Sietse van Erve, Part 1’. Het is een nog subtielere geluidssculptuur dan die van De Waard. Een stroom van gruizige klanken die slechts langzaam van kleur verandert. De tweede Cd bevat de bijdrage van Fani Konstantinidou, van wie we hier eerder het eveneens bij Moving Furniture Records verschenen ‘Winter Trilogy / The Big Fall’ bespraken, en de bijdrage van Machinefabriek, het alias van Rutger Zuydervelt, een musicus die we op deze blog met grote regelmaat tegenkomen. Konstantinidou’s ‘Mimesis’ valt aanvankelijk ook onder de meer ingetogen stukken. Een langgerekte, gruizige drone zet de toon, die verderop een steeds pregnanter karakter krijgt en dan weer afzwakt. Maar het stuk valt op en dan met name door de coherente opbouw en de duidelijke spanningsboog. Zuydervelt gooit het over een andere boeg, die van de knisperende ruis, snelle ritmische patronen, korte fragmenten die in elkaar overlopen, elkaar afwisselen.
Naast het stuk van Smolders vinden we op de derde Cd de bijdrage van Elif Yalvac, voor mij een nieuwe naam. Deze Turkse gitariste en producer is inmiddels zo’n jaar of vijf actief en levert op dit 44 x 44 een bijzonder interessante bijdrage met ‘Toxic Cloud’. De titel klinkt verontrustend en dat geldt ook zonder meer voor de muziek. Het vormt verreweg de meest duistere bijdrage van deze set.
De vierde Cd begint met het stuk van Stavashi Amini, ‘Unfold|Fluster’, een al even boeiend klanklandschap vol noise, draaiende apparaten, herrie makende machines en wat deze uit Iran afkomstige geluidskunstenaar nog meer in huis heeft. Maar wat vooral opvalt is de bijzonder subtiele klanknevel halverwege dit stuk en het contrast met de noise storm die erop volgt. En dan klinkt tot slot de bijdrage van Orphax zelf, simpelweg ’32:16′ gedoopt, naar de lengte van het stuk. Ook Van Erve kiest voor een lang uitgesponnen stuk, verreweg het grootste deel bestaat uit een subtiele drone, waar pas naar het einde toe echt variatie in komt.
Zowel Orphax’ originele ’44 x 44′ als deze box met bewerkingen is in zijn geheel te beluisteren via Bandcamp en daar ook te koop:
