Geblässehalle, Duisburg (Ruhrtriennale) – 20 augustus 2021
Michel Portal, 86 inmiddels, logenstrafte op Jazz Middelheim het beeld dat we vaak hebben van ouderen. In het gezelschap van musici die qua leeftijd zijn kinderen en kleinkinderen hadden kunnen zijn, speelde hij de sterren uit de hemel. Peter Brötzmann, in maart van dit jaar 80 geworden, past ook nog altijd in dit rijtje. Sterker nog, het type muziek dat hij vrijdagavond in de serie Machinehausmusik, onderdeel van de Ruhrtriennale met Full Blast liet horen, is voor menige jongere te extreem. Een betere naam dan ‘Full Blast’ is voor dit trio, met naast Brötzmann bassist Marino Pliakas en drummer Michael Wertmüller, dan ook nauwelijks denkbaar.
Brötzmann horen we afwisselend op de altsax, de tenorsax en de taragot, een instrument uit de Balkan dat qua vorm veel weg heeft van een klarinet, maar qua klank meer op een sopraansax lijkt; Pliakas bespeelt een fretloze elektrische bas en Wertmüller een zeer goed versterkt klassiek drumstel. De laatste twee zetten met name de toon met sterk verdichte, vaak zeer repititieve klankwolken, waarvoor met name Pliakas tekent en stevige onweerswolken, Wertmüller. Daartussen beweegt Brötzmann zich, opvallend melodieus voor zijn doen. Neem zijn solo op de taragot waarmee hij solo het tweede stuk opent, prachtig uitgebalanceerde, loepzuivere klanken zweven door de Gebläsehalle, de akoestiek van dit industriële gebouw, verricht hier weer wonderen. Pliakas en Wertmüller voegen zich er één voor één bij en voeren samen na enige minuten het tempo op, Brötzmann stapt over op de tenorsax om meer power te kunnen leveren en tegen het einde wanen we ons in een orkaan.
Ook het derde stuk begint rustig, als een innemende ballade, licht gruizig spel van Brötzmann op altsax en ook hier stapt het trio al snel over op andere sferen. Mooi hier is het sterk ritmische spel van Wertmüller op de floortom, een geluid, mede door de prachtige versterking, als van rollende donder. Prachtig is ook die passage verderop waarin we Brötzmann horen op de alt, geleidelijk werkt hij hier toe naar een steeds grotere mate van abstractie en hoge, piepende noten. Na iets meer dan 45 minuten is het standaardprogramma klaar. Maar een bijzonder enthousiast publiek neemt hier geen genoegen mee en weet de drie heren twee keer te laten terugkomen. Opvallend hierbij is dat dit tegelijkertijd de twee meest experimentele bijdrages zijn. Klonk Brötzmann, zoals gezegd, vrijwel de gehele set opvallend melodieus, nu laat hij dat volledig los. Vooral de tweede keer valt daarbij op, op een tegen blues aanleunend ritme van Piakas en Wertmüller kleurt hij weer eens prachtig buiten de lijntjes. Tja, je bent zo oud als je je voelt en Brötzmann is nog steeds die jonge rebel.
Bekijk hier opnames van Full Blast uit 2016, opgenomen in Santiago, Chili: