Teun Verbruggen is geen onbekende op deze blog. Dat kan ook eigenlijk niet anders. Deze drummer is immers in de afgelopen decennia uitgegroeid tot één van de meest interessante musici van de zuidelijke Nederlanden. Vandaag daarom aandacht voor drie projecten, van de vele waar de man deel van uit maakt, variërend van duo’s tot bigbands. Allereerst is daar Warped Dreamer, de groep die hij vormt met Arve Henriksen, Jozef Dumoulin en Stian Westerhus. Dit kwartet bestaat al wat langer en Consouling Sounds bracht onlangs opnames, gemaakt in 2016 in het Amsterdamse Bimhuis, op de markt. Verder hier aandacht voor twee albums die verschenen op Verbruggens eigen Rat Label. Een nieuw trio dat Verbruggen vormt met twee jonge gitaristen, Vitja Pauwels en Cesar De Sutter-Pinoy bracht ‘Cram Ration’ uit en met Serge Lazarevitch en Ben Sluijs maakte Verbruggen ‘Still Three, Still Free’.
Ook Warped Dreamer kwam hier eerder voorbij. In 2015 naar aanleiding van een concert in het helaas ter zielen gegane Jazzcase en in 2016 met een concert in De Singer in Rijkevorsel, dat overigens nog steeds bestaat. Aan het eind van het verslag in 2016 constateerde ik dat de heren “ongegeneerd shoppen in de supermarkt van muziekstijlen. Ambient, experimentele elektronica, rock, jazz, folk, Afrikaanse en Aziatische muziek, noise, werkelijk alles komt voorbij. Samengesmolten tot een broeierig en sferisch geheel met – dat moet ook worden opgemerkt – duistere en soms macaber destructieve trekjes.” Met deze zin in het achterhoofd, op naar het Bimhuis. We horen allerreerst Henriksen met die voor hem zo kenmerkende omfloerste, ietwat gruizige trompetklank, opkomend uit een mist van klanken, Verbruggen rommelt wat op de achtergrond, tot zich dit verdicht tot een continue stroom. Funky noten nemen het over in ‘Golden Geek Award’. Felle roffels van Verbruggen, felle passages van Dumoulin en Westerhus en zo nu en dan een goed geplaatst, staccato geblazen intermezzo van Henriksen. En wat krijgt je als je het licht uitdoet? Duisternis. En probeer dan maar eens over dat podium te lopen, vol met snoeren, stekkerdozen, apparatuur en wat al niet meer. Je hoort dan ook de vreemdste geluiden op ‘Lights Out – Darkness’. Een ietwat bizar muzikaal universum, veel weghebbend van een werkplaats. En Henriksen in zijn zelf verzonnen taal. Het is deze wereld van speelse chaos die het kwartet doortrekt in ‘Umgaba’. En dan treedt ineens in ‘Camphor Bush’, het laatste stuk, de rust weer in. Sterker nog, verderop komen we in bijna meditatieve sferen, mede door Henriksens vocale kwaliteiten.
De muziek op ‘Cram Ration’, allereerst in ‘Mevrouw Post van Gisteren’, wat een titel, is vergelijkbaar met die van Warped Dreamer in stukken als het hierboven genoemde ‘Ligts Out – Darkness’ en ‘Umgaba’. Alleen klinken de gitaren van Pauwels en De Sutter-Pinoy nog een paar graden heftiger dan die van Westerhus. Hier worden free-jazz, noise en metal op aantrekkelijke wijze met elkaar vermengt. Hoewel dat “aantrekkelijk” natuurlijk wel afhangt van de muzikale smaak. Dit is geen muziek voor tere zielen, of luisteraars die op zoek zijn naar een mooie melodie. Deze jongens houden zich daar verre van. En ‘Bidzil’ mag dan ingetogen aanvangen, het is bijna ambient te noemen wat hier gebeurt, de spanning is om te snijden. Dat de twee gitaristen, ruimhartig ondersteund door Verbrugen, halverwege een imposante muur van geluid optrekken, verbaast dan ook geenszins, welkom bij sloopbedrijf Verbruggen! De rust in ‘Lye’ is weldadig, alsof je op een rustige middag door het bos loopt. Her en der doemen wat onbestemde geluiden op uit de rust, van enige spanning is in deze fase geen sprake. Nee, dat blijft niet zo, maar dat had u ook niet verwacht. Het zet zich door in het sterke ‘Sf>Si’, waarin free-jazz en rock elkaar wederom ontmoeten.
In 2015 bracht Verbruggen samen met gitarist Serge Lazarevitch en bassist Nicolas Thys ‘Free Three’ uit. ‘Still Three, Still Free’ kan gezien worden als een soort vervolg daarop. Nu nodigden Verbruggen en Lazarevitch echter saxofonist en fluitist Ben Sluijs uit, in plaats van Thys. En een beter bewijs van Verbruggens veelzijdigheid is moeilijk denkbaar, want leg dit album naast die andere twee en je weet niet wat je hoort. Beluister de vrij korte opener, ‘Georgy on My Mind’, Lazarevitch kwinkslag met een klassieker met zijn verstilde, bijzonder harmonische klanken; het welluidende ‘Opinion’ met die prachtige bijdrage van Sluijs, of dat duet tussen deze twee in ‘Empty Space’ en u weet genoeg. Nu weten we inmiddels wel dat dit muziek is die past bij Lazarevitch en Sluijs, die toch wat stijlvaster opereren dan Verbruggen. Lazarevitch staat als gitarist met beide benen in de jazztraditie, al laat hij in het net iets meer dan één minuut durende ‘Matter’ horen ook te kunnen scheuren en Sluijs is toch vooral bekend vanwege zijn bijzonder lyrische klank. Twee elementen die hier dus volop aan bod komen. Allereerst in een aantal eigen stukken, maar ook in paar bloedmooie covers: ‘Evidence’ van Thelonious Monk, met een prachtige solo van Lazarevitch, ‘Law Years’ van Ornette Coleman, met Sluijs natuurlijk op altsax en ‘Drum Music’ van Paul Motian.
Van de drie albums is ‘Still Three, Still Free’ te beluisteren via Bandcamp. Alle albums zijn daar te koop: