Pianist Marco Bussi en gitarist Pietro Frigato zijn voor mij geen bekende namen. De twee Italianen opereren in hun eigen land in de marge, laat staan dat ze bij ons zullen doordringen. Ze maken dan ook ‘moeilijke’ muziek, lees hardcore improvisatie. Onder andere met het Ensemble Collettivo Crisis, dat zowel bestaat als duo als in de vorm van een kwartet, in dat geval verder bestaand uit gitarist Pietro Frigato en percussionist Davide Rossato. Bij het eveneens Italiaanse Setola di Maiole verschenen live opnames van het kwartet, gemaakt tijdens het The Art Of Improvisation Festival in Hamburg, juni 2019. Een bijzonder album, uitgebracht door een al even bijzonder label.
En omdat Setola di Maiole hier nog niet vaak aan bod kwam, al bespraken we hier onlangs ‘Strange Memories’ van Guillaume Gargaud, een korte introductie. Setola di Maiale is niet zo maar een label, maar een label met een missie, getuige ook het paginalange manifest op de website. De volgende zin zegt genoeg: “Setola di Maiale is a radical label of independent musicians, improvisers and composers. It was set up in January 1993 by musicians Stefano Giust and, in the early, Paolo De Piaggi, with the clear intent to highlight creative music. The main purpose of Setola di Maiale is to compensate a widespread need in the community of adventurous musicians, i.e. to give body and continuity to creative musics, providing a further opportunity that can document, at least in part, the path of a non-commercial musical project.” Daar past dit Ensemble Collettivo Crisis naadloos in. Naar eigen zeggen onderzoekt dit kwartet “the unconscious formal paths and structures of free improvisation, and explores the concept of borders in music: sound/noise/silence, perception/non perception.”
In negen, titellloze stukken krijgt dit hier gestalte. De snaren overheersen met twee gitaren en een piano die vrijwel continue via de binnenkant wordt bespeeld, al speelt ook het slagwerk een belangrijke rol op dit album, Rossato is zo nu en dan behoorlijk aanwezig. En verder is dit een bijzonder spannend album, te meer daar dit kwartet, zoals ze zelf ook aangeven, nogal eens de zaak behoorlijk op scherp zet, het is tenslotte crisis en dat vraagt om concrete acties. De gitaristen draaien daartoe graag het volumeknopje van de versterker regelmatig flink open, met een tegen metal en noise aanleunend resultaat. Qua sfeer past dit album dan ook soms meer bij (post)rock dan bij jazz, ook al gaat het om vrije improvisatie, wat niet wil zeggen dat er geen rustigere stukken bij zitten, het zevende bijvoorbeeld, met prachtig gecreëerde subtiele noise op gitaar. Maar het blijft een album voor de wat anarchistische geesten onder ons.
Zie voor meer muziek van dit collectief de Bandcamppagina van het Cataclisma Improvisation Festival.