De Finse componist Sebastian Hilli won in 2018 de Gaudeamus Award en kwam op deze blog dus ook ruimschoots aan bod. Wat dat betreft is het bij Kairos Music verschenen ‘Confluence / Divergence’ een mooie gelegenheid om zijn muziek weer eens tot ons te nemen. Vooral interessant omdat twee van de drie stukken op dat album ook te horen waren tijdens dat festival in 2018 (waarvan overigens op YouTube de beelden nog zijn terug te zien).
Over de muziek zei de jury in 2018 onder meer: “Sebastian Hilli heeft een uitgesproken persoonlijke esthetiek welke ten grondslag ligt aan al zijn muziek. Hij beschikt over de juiste technische kennis en verbeeldingskracht om dat te realiseren wat hij wil creëren. Zijn muziek combineert gewaagde structuren met een grote verscheidenheid aan subtiele akoestische details.” En ja, dit hoor je onverkort terug in deze bijzondere stukken en laat ik dan beginnen met die twee stukken die ook in Utrecht klonken: ‘Confluence / Divergence’ voor gitaar en ensemble en ‘Paraphrase II – ‘Giant Steps and Eden Acid’ voor kamerensemble. Om met die eerste maar te beginnen. Gitarist Petri Kumela voerde het stuk uit in Utrecht en is ook te horen op dit album, alleen nu niet met Insomnio maar met het vier leden van het Uusinta Ensemble, onder leiding van József Hárs, dat alle stukken op dit album speelt. En ondanks dat dit kleine ensemble, naast de gitaar, slechts bestaat uit een fluit, slagwerk, een harp en een cello kun je dit toch bestempelen als een gitaarconcert. Naar aanleiding van het concert viel mij verder het ‘ietwat terloops klinkende klankspectrum” op, iets wat ik nu zelfs nog wel wat scherper wil stellen: naast de indeling in de drie delen, snel – langzaam – snel, zit er verder opvallend weinig structuur in dit stuk en valt vooral de enorme creativiteit op, met als hoogtepunt het ritmische eerste deel. Het geldt ook voor ‘Paraphrase II – Giant Steps and Eden Acid’. Maar hier voegt Hilli nog een ander element toe door zowel leentje buur te spelen bij John Coltrane’s ‘Giant Steps’ als bij de Acid House.
Het uit negen delen bestaande ‘Elogio de la Sombra’, voor strijkkwartet, is nieuw voor mij. Hilli baseerde dit stuk op negen gedichten van Jorge Luis Borges, waarbij hij nauwkeurig de woorden omzette in de taal van de muziek en zo de gedichten letterlijk verklankte. Dat ‘Amancer’, of zonsopkomst, heel zacht begint en dat we klanken horen die ons aan vogels doen denken, is dan ook heel toepasselijk. Bijzonder is ook ‘Los Espejos’ dat handelt over iemand die zich niet alleen voelt in een kamer omdat hij in de spiegel kan kijken. Dit ietwat surrealistische gegeven krijgt bij Hilli een aparte lading. ‘Elogio de la sombra’ vormt als vijfde gedicht het hart van het stuk. Borges, die gedurende zijn leven langzaam blind werd, prijst in dit gedicht de duisternis.
Het album is te beluisteren op Spotify: