Ondanks de beperkingen die Covid-19 met zich meebracht kan pianiste Satoko Fujii terugkijken op een geslaagd jaar. Ze won eerder dit jaar de Instant Award Improvised Music 2020 en er verscheen een overvloed aan nieuwe albums, waarvan een belangrijk deel opgenomen met haar partner, de trompettist Natsuki Tamura. We bespreken er hier drie: ‘Koneko’ van Gato Libre, uitgekomen bij Libra Records en ‘Pentas’ en ‘Mantle’ verschenen bij NotTwo Records. Morgen volgen er dan nog twee: Sand Storm en Prickly Pear Cactus, eveneens verschenen bij Libra Records.
Op ‘Pentas’, een opvallend lyrisch en toegankelijk album, horen we Fujii en Tamura samen, laten we die als eerste nemen. Het album begint met ‘Not Together’, een wat vreemd hink-stap-sprong ritme ontvouwt zich hier, waarbij piano en trompet elkaar op boeiende wijze aanvullen. Wat volgt is het innemende titelstuk, waaruit zo mooi blijkt waar al die jaren samenspelen toe heeft geleid: dit past naadloos in elkaar, zelden hoor je twee instrumenten elkaar zo perfect aanvullen. Dan volgt een solo van Fujii waaruit blijkt hoe welverdiend die prijs is die ze eerder dit jaar won. Krachtig en zeer beeldend spel, balancerend tussen jazz en hedendaags gecomponeerde muziek. Heel bijzonder is ook ‘Itsumo, Itsumo’, een stuk van Tamura. Fel ritmisch spel van Fujii en dito van Tamura, de laatste daarbij een prachtige wah-wah klank middels zijn demper producerend. Maar het mooist vind ik ‘Stillness’ en ‘Rising’. In de eerste flankeren spaarzame, duistere aanslagen zeer intens, elegisch spel van Tamura, waarna een prachtig uitgebalanceerde solo van Fujii volgt, hier klinkt geen noot te veel. In de tweede is het met name Tamura die weet te raken met een huilende trompet.
Voor ‘Mantle’ vroeg het duo drummer Ramon Lopez. Voor Fujij geen onbekende, maar als trio werkten ze niet eerder samen. In september 2019 kwam het er van en dit album namen ze op na een gezamenlijke tour door Japan. Naast lyrische en intieme momenten – ‘Metaphors’, ‘Shadows’ en ‘Autumn Sky’ zijn boeiende voorbeelden, waarbij die eerste met name opvalt vanwege die geweldige solo van Tamura – kent dit album ook fellere momenten. En soms horen we beiden, prachtig aaneengesmeed. Zo begint ‘From Spring to Summer’ met een krachtig intro van Lopez, gevolgd door intiem samenspel van Fujii en Tamura. Gaandeweg loopt de spanning op, aangevuurd door Lopez’ slagen, waardoor we wederom redelijk hectisch eindigen. Over Lopez gesproken, de drumsolo waar ‘Encounter’ mee aanvangt is niet te versmaden en vormt de opmaat tot een explosieve cocktail. Ook in ‘Straw Cat’ valt het krachtige slagwerk op, naast bijzonder onstuimig pianospel en dwarse trompetpassages.
Gato Libre bestaat sinds 2003, eerst als kwartet en sinds 2015 als trio, met tromboniste Yasuko Kaneko. ‘Koneko’ is het tweede album. Bijzonder van dit trio is verder dat Fujii hier niet te horen is op piano, maar op accordeon. Opener ‘Kaineko’ maakt al duidelijk dat dit album een wat ander karakter heeft dan de twee voorgaande. De basis wordt gevormd door sterke, tegen folk aanleunende melodieën, vaak opvallend harmonieus gespeeld. Trompet en trombone trekken verrassend eensgezind op, de accordeon voegt zich er naadloos bij. Het klankpalet is daarbij opvallend verfijnd en zeer gedetailleerd. Optimaal wordt er daarbij gebruik gemaakt van het specifieke timbre van de instrumenten. Zo horen we in ‘Yamaneko’ de accordeon op de achtergrond wolken van geluid produceren terwijl de twee blazers om beurten hun uitgebalanceerde, maar kleurrijke solo’s spelen. De keuze voor juist deze drie instrumenten, de nadruk op hechte, sterk door de folk beïnvloede melodieën en het verhoudingsgewijs lage tempo zorgen er ook voor dat deze muziek enigszins weemoedig stemt. De zeldzame uitspattingen, zoals in ‘Kaineko’, het titelstuk ‘Koneko’ en ‘Bakeneko’ doen ons even de wenkbrauwen fronsen, maar zijn uiteindelijk niet van wezenlijke invloed op de hierboven geschetste sfeer.
‘Koneko’ van Gato Libre is te beluisteren en te koop via Bandcamp:
