Westergasfabriek, Amsterdam (Holland Fesival) – 8 juni 2019

LICHT (Die Sieben Tage der Woche) is niet alleen Karlheinz Stockhausens magnum opus, het is verreweg het grootste, langste, meest overdonderende muziekwerk uit de westerse geschiedenis. De zeven opera’s, ontstaan tussen 1977 en 2003, staan ieder voor een dag in de week en duren gezamenlijk zo’n 29 uur. Nog nooit is de cyclus, verspreid over 7 avonden, achter elkaar uitgevoerd. En wellicht zal dit ook wel nooit geschieden, is dat eenvoudig weg ook niet mogelijk. Een dwarsdoorsnede maken van dit immense werk, wat het Holland Festival dit jaar doet, waarbij het geheel wordt teruggebracht tot ongeveer de helft, verdeeld over drie dagen, is dan ook lang geen gekke beslissing.

(meer…)

Muziekgebouw aan ’t IJ, Amsterdam (Holland Fesival) – 6 juni 2019

In 1924,het jaar van zijn dood schreef de componist Giacomo Puccini zijn opera ‘Turandot’. Het noodlot trof hem echter eerder dan dat hij deze opera over een Chinese prinses die het weigerde om te trouwen kon voltooien.  Regisseuse  Miranda Lakerveld, altijd geïnteresseerd in niet westerse verhalen, ontdekte nog niet zo lang geleden echter dat Turandot oorspronkelijk helemaal geen Chinese prinses was, maar leefde in Turan, Centraal Azië. Haar geschiedenis wordt verteld in het Perzische gedicht ‘Haft Peykar’ van Nizami Gajavi uit de twaalfde eeuw. Bovendien is de figuur van de prinses in dit verhaal veel gelaagder en genuanceerder dan bij Puccini. Het inspireerde Lakerveld tot een nieuw project: ‘Turan Dokht’, dochter van Turan.

(meer…)

Theater Amsterdam, Amsterdam (Holland Fesival) – 30 mei 2019

Het Holland Festival is begonnen. En wel met het in alle opzichten imposante ‘The Head  & The Load’ van de Zuid-Afrikaanse regisseur en beeldend kunstenaar William Kentridge. Samen met danser en choreograaf Faustin Linyekula, afkomtig uit Congo, is hij dit jaar Associate Artist. Dat betekent dat Afrikaanse kunst een stevige stempel op deze editie van het Holland Festival drukt. Een moedig, maar ook zeer terecht statement in deze tijden van groeiende xenofobie. Vier keer is deze voorstelling maar liefst te zien in Theater Amsterdam.

(meer…)

De Doelen, Rotterdam – 24 mei 2019

Twee opera’s op één avond: ‘In The Penal Colony’ van Philip Glass en een samenvoeging van Odysseus’ Women’ en ‘Anaïs Nin’ van Louis Andriessen, doen vragen reizen over de rol van de regisseur en de invloed die hij of zij – en in dit geval zij – heeft op het kunstwerk. Zitten er grenzen aan wat een regisseur kan en mag? En zo ja, waar liggen die dan? (meer…)

De Doelen, Rotterdam – 22 mei 2019

Het is 1974 als regisseur Robert Wilson en componist Philip Glass besluiten samen een opera te gaan maken rond een iconisch figuur uit de recente geschiedenis. Dat wordt uiteindelijk Albert Einstein en in 1976 gaat ‘Einstein on the Beach’, Glass’ eerste opera in première. Dit jaar buigen het Vlaamse Ictus Ensemble en Collegium Vocale Gent zich, in samenwerking met de Amerikaanse Suzanne Vega, over dit drieënhalf uur durende muziekdrama. En ja, Operadagen Rotterdam was zo verstandig het project naar Rotterdam te halen voor een volledig volgepakte grote zaal van De Doelen.

(meer…)

TR Schouwburg, Rotterdam – 19 mei 2019

Onlangs sprak ik hier over het begrip opera in relatie tot hedendaagse producties die onder de naam opera, of muziektheater aan ons worden voorgesteld. Het was naar aanleiding van een aantal voorstellingen die deel uitmaakten van het Vlaamse festival Opera21. Inmiddels zijn in Rotterdam de Operadagen Rotterdam bezig en valt wederom de grote diversiteit op. ‘Toujours et Près de Moi’ en ‘The Cave’ zijn beiden voorbeelden van een andere opvatting van het begrip ‘opera’

(meer…)

Het door diverse Antwerpse podia georganiseerde Opera21 is één van de festivals die zich richten op hedendaags muziektheater. Opera dus, volgens de naam. Iets wat het festival deelt met een soortgelijk, maar grootser opgezet festival als de Operadagen Rotterdam. Gisteren zag ik op één dag drie producties in De Singel: ‘Myriam’ van Dyane Donck en Els Mondelaers die samen NYX vormen, ‘I C O N’ van Frederik Neyrinck en ‘De Vallei (een apocalyps)’ van Eric Sleichim. Een mooi moment om eens stil te staan bij het fenomeen opera.

(meer…)

Opera Vlaanderen, Antwerpen – 28 april 2019

Opera Vlaanderen gaf componist Hèctor Parra de opdracht tot een nieuwe opera met als thema de Tweede Wereldoorlog, nadat Chaya Czernowin vorig jaar de opdracht kreeg om een opera te baseren op de Eerste Wereldoorlog, resulterend in ‘Infinite Now‘. Als uitgangspunt nam Parra, samen met librettist Händl Klaus, de in 2006 verschenen roman ‘Les Bienvellantes’ van Jonathan Littell, in het Nederlands vertaald door Jeanne Holierhoek en Janneke van der Meulen als ‘De Welwillenden’.

(meer…)

De Singel, Antwerpen – 27 april 2019

U kocht laatst een nieuwe tv, de oude deed het nog wel, maar die nieuwe heeft meer functies en een beter beeld. Uw oude kreeg een nieuwe bestemming, verkocht via het internet. Heel gewoon. Vervang deze tv nu eens door een mens, een zwart mens en verplaats uzelf naar het begin van de negentiende eeuw. Die slaaf doet het nog prima, maar is niet meer zo sterk en snel. Bizar? Nogal en toch was het in grote delen van de wereld, waaronder de zuidelijke staten van de VS de normale gang van zaken zo leert ons ook weer de opera Harriet van de Mexicaanse componiste Hilda Paredes die sinds november vorig jaar in de regie van Muziektheater Transparant langs de Nederlandse en Vlaamse podia trekt.

(meer…)

Nationale Opera, Amsterdam  – 14 april 2019

Zuiverheid in de kunst en in de liefde, ascese, heiligheid, onschuld en alles wat daarbij hoort zijn thema’s die een belangrijke rol spelen in het werk van Richard Wagner. Vaak in contrast met lust, onverholen seksualiteit, aardsheid , schuld en boete. Het zit in alle opera’s maar zeker in Tannhäuser waar hij zijn gehele leven aan zou blijven schaven. De eerste versie ging in 1845 in Dresden in première, waarna Wagner de opera ingrijpend aanpaste voor de première in Parijs in 1861 en nog eens voor die in Wenen van 1875. (meer…)