Gaudeamus Festival – Deel 1

TivoliVredenburg, Utrecht – 4 september 2024

De voor dit jaar genomineerde componisten, vanaf linksboven met de klok mee: Lucy McKnight, Beniamino Fiorini, Cem Güven, Yixie Shen en Patrick Ellis. 

In Utrecht is gisterenavond weer het jaarlijkse Gaudeamus Festival van start gegaan, met onder andere een korte introductie van de vijf genomineerde componisten voor de Gaudeamus Award: De Engelse componist Patrick Ellis, de Italiaan Beniamino Fiorini, de Turkse componist Cem Güven, Lucy McKnight uit de VS en tot slot de Chinese, maar in Hamburg woonachtige Yixie Shen. Aangezien tot en met zondag van alle vijf de componisten drie stukken klinken, komen ze hier nog uitgebreid aan bod. Verder is de functie van deze openingsavond, naast dat het een feestje is voor de usual suspects, steeds meer een manier om aandacht te vragen voor de kwetsbare positie van de kunsten en dan meer specifiek de hedendaagse gecomponeerde muziek. Het zelden uitgevoerde ‘De Staat’, het meesterwerk van Louis Andriessen dat in 1976 zijn première beleefde, is vanavond dan ook perfect op zijn plek.

(meer…)

Lees verderGaudeamus Festival – Deel 1

Porter Ellerman / Margriet Luyten & Marcel van Ool (Concert Recensie)

Hilvaria Studio’s Foundation, Hilvarenbeek – 26 augustus 2024

Porter Ellerman. Foto: Alex Schröder

Gisterenmiddag was ik in de Hilvaria Studio’s Foundation, een prachtige plek midden in de natuur van Hilvarenbeek. Van beeldend kunstenaar Margriet Luyten waren er foto’s en wandkleden te zien, te midden waarvan de Amerikaanse, maar in Den Haag woonachtige percussionist Porter Ellerman een viertal werken van hedendaagse componisten ten gehore bracht. Aansluitend ging Tineke Schuurmans, curator van de Hilvaria Studio’s Foundation in gesprek met Luyten en kunsthistoricus Marcel van Ool, tevens werkzaam als adviseur landschap en cultuurhistorie bij Staatsbosbeheer over, hoe kan het ook anders in zo’n omgeving: de natuur en hoe wij ons daartoe verhouden. Een thema dat tevens een belangrijke rol speelde in de stukken die Ellerman op het programma had gezet. Aangezien deze blog primair over muziek gaat, komt dat dan ook het eerst aan bod. Ellerman koos voor vier werken: ‘Papericity’ van Pauline Oliveros, ‘Child of Tree’ van John Cage, ‘Natural Resources’ van Ann Southam en tot slot ‘A Simple Statement’ van Anthony R. Green.

(meer…)

Lees verderPorter Ellerman / Margriet Luyten & Marcel van Ool (Concert Recensie)

Georg Friedrich Haas – 11.000 Saiten (Concert Recensie)

Westergasfabriek (Holland Festival), Amsterdam – 22 juni 2024

Foto’s: Luz Soria

De oorsprong van het zeer bijzondere ‘11.000 Saiten’ van Georg Friedrich Haas ligt bij het bezoek dat Peter Paul Kainrath, de intendant van het fameuze Klangforum Wien enige jaren gelden bracht aan de pianofabriek van Hailun in China. Iedere nieuwe piano wordt daar machinaal vierentwintig uur bespeeld. voordat hij de deur uit gaat. Kainrath hoorde honderd piano’s tegelijk spelen en dacht aan Haas’ voorliefde voor microtonaliteit. Het leidde tot een opdracht voor een stuk voor vijftig piano’s, ofwel 11.000 snaren en ensemble. In augustus 2023 ging het stuk in première in Bolzano en vandaag klonk het twee keer in de gashouder, als onderdeel van het Holland Festival.

(meer…)

Lees verderGeorg Friedrich Haas – 11.000 Saiten (Concert Recensie)

Brigitta Muntendorf – Melencolia (Concert Recensie)

Muziekgebouw aan ’t IJ (Holland Festival) – 20 juni 2024

Op video één van de Nornen, daarvoor de geometrische figuur die we ook bij Dürer tegenkomen. Foto’s: Anja Koehler.

Gisterenavond woonde ik in het Amsterdamse Muziekgebouw aan ’t IJ, als onderdeel van het Holland Festival de eerste van twee uitvoeringen bij van Brigitta Muntendorfs ‘Melencolia’, uitgevoerd door het Ensemble Modern, vanmiddag bezocht ik de World Press Photo tentoonstelling in de Nieuwe Kerk, aldaar. Die combinatie geeft goed de paradox aan waarin wij ons op dit moment bevinden: waar een belangrijk deel van de wereldbevolking alle mogelijke moeite  moet doen om letterlijk het hoofd boven water te houden, iets waar menige foto, terecht bekroond, van getuigt, worden wij in dit kleine, rijke deel van de wereld zodanig overspoelt met zaken die er in wezen niets toe doen, dat we het zicht op het wezenlijke volledig zijn kwijtgeraakt.

(meer…)

Lees verderBrigitta Muntendorf – Melencolia (Concert Recensie)

Symfonieorkest Vlaanderen – Tussen Licht en Donker (Concert Recensie)

De Singel, Antwerpen – 19 mei 2024

Van links naar rechts: Marina Piccinini, Kalevi Aho en Anneleen Lenaerts. Foto: onbekend

Onder de titel ‘Tussen Licht en Donker’ presenteerde het Symfonieorkest Vlaanderen, onder leiding van Adrien Perruchon, gisteren Kalevi Aho’s ‘Concerto voor harp, fluit en orkest’, met Anneleen Lenaerts op harp en Marina Piccinini op fluit. Een nieuw stuk dat afgelopen zaterdag zijn wereldpremière beleefde in het Concertgebouw van Brugge. Verder klinkt na de pauze het korte ‘Werden de jaren stil’ van de jonge componist Jonathan Pinchuk. Om de zaal vol te krijgen, iets dat ook vrijwel geheel lukte, koos het orkest daarnaast voor twee stukken van Wolfgang Amadeus Mozart: de ouverture van ‘Don Giovanni’ en diens veertigste symfonie, aangevuld met het eerste deel van Mozarts ‘Dubbelconcert voor fluit, harp en orkest, KV 299′, dat voor de pauze klonk als toegift na Aho’s concert.
(meer…)

Lees verderSymfonieorkest Vlaanderen – Tussen Licht en Donker (Concert Recensie)

North Sea String Quartet – Splunge (Concert / CD Recensie)

Plus Etage, Baarle Nassau – 11 mei 2024

Het strijkkwartet verbinden we vrijwel altijd automatisch met de klassieke muziek. Talrijke formaties, wereldwijd, spelen stukken voor die bezetting van meestal dode componisten en soms een enkele levende. En dat al eeuwen lang. Er zijn uitzonderingen, het Poolse Atom String Quartet en ons eigen Zapp4, bijvoorbeeld, maar ook het relatief jonge North Sea String Quartet dat op hun laatste, bij 7 Mountain Records verschenen album ‘Splunge’ ernstige vormen van grensoverschrijdend gedrag vertoont. Allereerst door geen muziek van anderen te spelen, maar van de vier leden zelf en ten tweede door in alle denkbare stijlen te spelen, waaronder heel soms klassiek. Het album is net uit en het tweede concert op een tour vond plaats in de Plus Etage, Baarle-Nassau.

(meer…)

Lees verderNorth Sea String Quartet – Splunge (Concert / CD Recensie)

Manchester Collective & SANSARA (Concert Recensie)

De Singel, Antwerpen – 8 mei 2024

Het Manchester Collective en SANSARA tijdens een eerder concert. Foto: Pete Woodhead.

Hedendaagse Britse muziek is in onze contreien zelden te horen. Bijzonder dus dat het Antwerpse kunstencentrum De Singel de stap waagde om het sinds 2016 bestaande Manchester Collective en het Londense koor SANSARA uit te nodigen. Naast nieuw werk van vier voor ons nagenoeg onbekende Engelse componisten, Isobel Waller-Bridge, Katherine Balch, Missy Mazzoli en Edmund Finnis, klonken stukken van heel wat bekendere niet Britten: Arvo Pärt, Giacinto Scelsi, Kaija Saariaho en Morton Feldman. ‘Rothko Chapel’ van die laatste was overigens de directe aanleiding van dit project en geeft direct perspectief aan het soort muziek dat gisterenavond klonk.

(meer…)

Lees verderManchester Collective & SANSARA (Concert Recensie)

Rewire Festival – Dag 3 (Concert Recensie)

Diverse locaties, Den Haag – 7 april 2023

SUNN O))). Foto: Parcifal Werkman

Voor de laatste dag van Rewire kies ik als rode draad de muziek als ritueel. Iets dat natuurlijk al gold voor het door mij zondag bejubelde ‘Funeral Folk’ van Maria W. Horn en Sara Parkman. Op zondag voldeed het concert van SUNN O))), het duo Stephen O’Malley en Greg Anderson, vanzelfsprekend het meest aan dit predicaat. Gekleed in monnikspijen zaten de twee ook nu weer een eredienst voor, opgedragen aan de gruizige, inktzwarte rock. Maar ook het optreden van percussionist Will Guthrie en danseres Mette Ingvartsen doet ons denken aan een ritueel, terwijl het werk van Ben Vida, dat hier uitgevoerd wordt door Yarn/Wire, sopraan Nina Dante en Vida zelf, hier eveneens trekken van vertoont, net als de luistersessie met Annea Lockwood. Het geldt wat minder voor het nieuwe stuk van Orphax, het alias van Sietse van Erve, dat hij samen uitvoert met Ensemble MAZE en voor de muziek van Raphael Rogiński, deze moeten worden beoordeeld op hun eigen merites.

(meer…)

Lees verderRewire Festival – Dag 3 (Concert Recensie)

Rewire Festival – Dag 2 (Concert Recensie)

Diverse locaties, Den Haag – 6 april 2023

Foto: Facebookpagina festival.

Er zijn musici die hun muziek gebruiken om een verhaal te vertellen, een boodschap over te brengen. Dat is wat Jóhann Jóhannsson deed, bijvoorbeeld met zijn ‘Last and First Men’, dat hier gisteren aan bod kwam en wat iemand als Lonnie Holley ook drijft: mijn muziek heeft een boodschap. Tijdens de concerten gisteren, in het kader van Rewire, viel mij daarbij op dat dit in de praktijk echter nog niet zo gemakkelijk is. Een boodschap hebben is immers één ding, die ook over weten te brengen is nog een geheel andere. Stephanie Pan lukt dat met ‘The Art of Doing Nothing: a Feminist Manifest’ matig, Rafael Toral, die volgens mij ook een boodschap heeft, lukt het in het geheel niet, terwijl Phew daar aan de andere kant weer veel beter in slaagt, om nog maar te zwijgen over Maria W. Horn en Sara Parkman, die met ‘Funeral Folk’ laten horen hoe het ook kan: een performance die klopt tot in de kleinste details, voor mij het voorlopige hoogtepunt van dit festival.

(meer…)

Lees verderRewire Festival – Dag 2 (Concert Recensie)

Arvo Pärt – Tractus (CD Recensie)

Onlangs verscheen er weer eens een Cd in de ECM New Series met muziek van de Estse componist Arvo Pärt. ‘Tractus’ bevat acht stukken voor wisselende bezetting, waarin we het Estonian Philharmonic Chamber Choir horen en het Tallinn Chamber Orchestra, beiden onder leiding van Tönu Kaljuste. Pärt is inmiddels achtentachtig en geldt zonder enige twijfel als één van de belangrijkste nog levende componisten van zijn generatie. Nog niet eerder uitgebracht werk en zeker in deze uitvoering is dan ook niet te versmaden. Vooral niet in deze hectische en onrustige tijden, vol geweld en polarisatie. De muziek van Pärt kan juist dan dienen als het perfecte medicijn. Muziek die je pas op de plaats laat maken en laat nadenken over de betrekkelijkheid van alles.

(meer…)

Lees verderArvo Pärt – Tractus (CD Recensie)