Sivan Silver-Swartz behoort bij de groeiende groep componisten die zich ophouden op het snijvlak van hedendaags gecomponeerd, improvisatie, geluidskunst en het maken van installaties. Het bij Edition Wandelweiser verschenen ‘Untitled 6’, zijn tweede uitgave na een cassette uit 2018, is daar een prachtig voorbeeld van: Silver-Swartz legde de basis, maar biedt de musici alle ruimte er hun eigen ding aan toe te voegen.
Soms is de scheidslijn tussen gecomponeerd en geïmproviseerd een vage. Drie nieuwe albums waar Cyril Bondi en d’Incise een hoofdrol in spelen, vormen daarvan weer eens het klinkende bewijs. Beiden kwamen hier vaker voorbij, met albums van Another Timbre, Wandelweiser en het eigen Insub. Nu is het tijd voor ‘Hyazo’, verschenen bij Another Timbre en ‘Ocho Pretextos’ en ‘Levitas’, beiden verschenen bij Insub.
In 2014 verscheen de eerste druk van Thea Derks‘ biografie van Reinbert de Leeuw. Ongeautoriseerd want De Leeuw kon met het eindresultaat niet leven. De Bezige Bij trok zich terug, waarna het boek uiteindelijk verscheen bij Leperello Uitgevers. Inmiddels is De Leeuw overleden (14 februari jongstleden) en verscheen onlangs de derde druk, waarvoor Derks het boek aanvulde met een laatste hoofdstuk. Het boek kwam hier nooit aan bod, en dus vormt deze derde druk een goede reden om dat alsnog te doen.
De muziek van de Amerikaanse componist Aaron Jay Kernis wordt in Nederland vrijwel niet uitgevoerd, een lot dat hij deelt met veel van zijn landgenoten, die paar coryfeeën als Philip Glass en John Adams uitgezonderd. In eigen land geldt de dit jaar 60 jaar geworden Kernis echter als één van de grootste. Hij schreef voor alle belangrijke orkesten, won zo ongeveer iedere prijs die ertoe doet en bouwde aan een indrukwekkend oeuvre. Naxos zette onlangs twee stukken op een nieuw album, het uit 2001 stammende ‘Color Wheel’ en Kernis’ vierde symfonie die hij in 2018 voltooide.
Enkele weken voordat eerder dit jaar het concertleven onverwacht stil viel, woonde ik een uitvoering bij van ‘Grote Archipel’, een monumentaal pianowerk van Daan Manneke. Ralph van Raat bracht een bewonderenswaardige uitvoering van dit stuk in de Rotterdamse Doelen. De cyclus was enige maanden daarvoor ook verschenen op Cd, bij Zefir Records, waarop Van Raat gezelschap kreeg van vijf andere pianisten. Alsof hij het niet alleen aan kon, wat zo weten we na het genoemde concert in De Doelen, zeker niet zo is.
Het Engelse 12 Ensemble, dat sinds de oprichting in 2012 aan een gestage opmars bezig is, verzamelde op hun nieuwe schijf ‘Death and the Maiden’ niet alleen Franz Schuberts overbekende strijkkwartet – door hen zelf bewerkt voor strijkorkest -, maar ook stukken van John Tavener, Oliver Leith en – het tekent hun veelzijdigheid – Sigur Rós.
De muziek van Jorge Villavicencio Grossmann getuigt van een bijzondere veelzijdigheid. Niet alleen vinden we de Zuid-Amerikaanse wortels terug van deze in de VS residerende componist, ook incorporeert hij een deel van de geschiedenis van de westerse kunstmuziek in zijn duidelijk hedendaagse oeuvre. Het zijn conclusies die we kunnen trekken na het beluisteren van het bij Kairos Music verschenen ‘From Afar’.
De Italiaanse componist Pierluigi Billone hanteert een volstrekt eigen klankwereld die vaak meer wegheeft van experimentele elektronica, al zijn beide stukken op een recent album voor akoestische instrumenten, dan van hedendaags gecomponeerde muziek. Dat hij ooit studeerde bij Salvador Sciarrino en Helmut Lachenmann hoor je terug in de twee stukken die Kairos Music onlangs uitbracht, evenals de eigen stem die Billone sindsdien heeft ontwikkeld.
Celliste Viviane Spanoghe en pianist Jan Michiels brachten onlangs bij Et’cetera een bijzonder album uit met werken voor cello en piano van twee van de belangrijkste Russische componisten van de vorige eeuw: Galina Oestvolskaja en Alfred Schnittke. Overigens werden beiden allesbehalve als zodanig tijdens hun leven gezien. Iets wat dit regime, wars van modernisme, tekende. Zeker Oestvolskaja, die ook nog eens zeer teruggetrokken leefde, heeft tijdens het grootste deel van haar leven niet de erkenning gekregen die ze verdiende.
Cyrillus Kreek, hij leefde van 1889 tot 1962, is een fenomeen in het land waar hij werd geboren en zijn leven lang woonde, Estland. Zijn oeuvre, vrijwel geheel bestaand uit koormuziek, speelt nog altijd een belangrijke rol in de springlevende plaatselijke koortraditie. Het eveneens Estse Vox Clamantis, onder leiding van Jaan-Eik Tulve, bracht onlangs een paar stukken uit op hun nieuwe album in de ECM New Series onder de titel ‘The Suspended Harp of Babel’.