De laatste Deense componist waar we tijdens onze muzikale reis aandacht aan besteden is de in 1948 geboren Bo Holten. Dacapo Records bracht een rijk gevulde Cd uit met daarop de concertopera ‘kejserens nye klaeder’ naar het bekende sprookje van Hans Christian Andersen, zijn hoboconcert en het opmerkelijke ‘Songs of Dusk’ voor sopraan, fagot en orkest. Holten is ook dirigent en op dit album horen we hem met het Odense Symphony Orchestra.
Met ons verblijf in Denemarken krijgen we direct ook een beeld van de Deense hedendaagse muziek. Carl Nielsen, aan wie we hier laatst nog uitgebreid aandacht besteedden, is daarbij niet weg te denken. Net zo min als Vagn Holmboe van wie we gisteren een drietal strijkkwartetten bespraken. Eén van de vele leerlingen van Holmboe was Per Nørgård, van wie celliste Wilhelmia Smith onlangs voor Ondine de drie sonates voor cello solo opnam. Maar op dit album vinden we ook de ‘Bravourstudien’ van Poul Ruders, een generatie jonger dan Nørgård.
De in 1996 op zesentachtig jarige leeftijd overleden Deense componist Vagn Holmboe is vermaard om zijn werken voor strijkkwartet, hij schreef er meer dan dertig, waarvan er tweeëntwintig deel uit maken van de officiële catalogus. Het uit Kopenhagen afkomstige Nightingale String Quartet heeft zich ten doel gesteld ze op Cd uit te brengen en bij Dacapo Records verscheen onlangs het eerste deel met de kwartetten nr. 1, 3 en 15.
We gaan een rondreis maken door het noorden van Europa en aangezien dat vanwege het alsmaar durende Covid-19 niet fysiek gaat, doen we het middels nieuwe Cd’s. We beginnen het meest dichtbij huis, in het Deense Århus, met de muziek van Thomas Agerfeldt Olesen. Dacapo bracht onlangs twee zeer fascinerende stukken uit op Cd, het orkestwerk ‘Der Wind bläset wo er will’, waar het album ook zijn titel aan ontleent en Olesens celloconcert. We horen het Danish National Symphony Orchestra, onder leiding van de ook bij ons bekende Otto Tausk en Johannes Moser op de cello.
De Portugese componist Jaime Reis, geboren in 1987, is al sinds zijn tienerjaren geïnteresseerd in elektronica. Het was dan ook niet vreemd dat hij koos voor de studie compositie en elektronische muziek aan de Universiteit van Aveiro en aansluitend studeerde bij Emmanuel Nunes, Karlheinz Stockhausen, John Chowning, Godfried-Willem Raes, Brian Ferneyhough en Georg Friedrich Haas. De afgelopen jaren werkte hij aan de cyclus ‘Fluxus’, die onlangs bij Kairos Music op Cd verscheen.
Ik mag experimentele muziek graag vergelijken met de geluiden die horen bij een werkplaats of een fabriekshal. Ik blijk echter niet de enige, de Oostenrijkse componiste Katharina Klement zegt gefascineerd te zijn door bouwmaterialen, iets waar ze dankbaar gebruik van maakte voor haar compositie ‘Schütten’, dat door Austrian Gramphone met verbluffend resultaat op Cd werd gezet. Een stuk voor viool, cello, piano en veldopnames, gemaakt in Zementwerk Mannersdorf.
Gisteren besteedden we hier aandacht aan het concert voor viool en cello van Francisco Coll, vandaag komt het concert voor gitaar en orkest aan bod. Het was een opdracht van gitarist Jacob Kellermann en dirigent Christian Karlsen en werd onlangs uitgebracht door BIS in combinatie met het overbekende ‘Concierto de Aranjuez’ van Joaquin Rodrigo en ‘Solace and Shimmer’ van Pete Harden.
Op hun nieuwe album voor Alpha Classics, ‘Plaisirs Illuminés’, laten de violiste Patricia Kopatchinskaja, en Camerata Bern een aantal van de belangrijkste componisten van de vorige eeuw voorbij komen: Béla Bartók, Sandor Verress. György Kurtág, György Ligeti en Alberta Ginastera. De enige componist die niet in dit rijtje past is Francisco Coll, hij is van 1985 en mag zich gelukkig prijzen zijn werk terug te vinden te midden van deze giganten.
Een bijzonder album, dit bij Another Timbre verschenen ‘Chordioid’. Het bevat slechts twee stukken, elk een Cd lang: ‘Y Tŷ Unnos III – Precession’ van J.P.A. Falzone en ‘Locational Variatiions’ van Morgan Evans-Weiler. De twee componisten voeren de stukken samen uit. Falzone bespeelt de piano, de fortepiano en de vibrafoon, Evans-Weiler de viool. Zo is dit een Cd waarin de rol van componist en uitvoerder volledig samenvalt, zoals dat eeuwen het geval was.
De Australische, maar in Engeland woonachtige componist Newton Armstrong liet zich voor de drie stukken op zijn nieuwe album, ‘The Way to Go Out’, uitgebracht door Another Timbre, inspireren door de schilderijen van de Aboriginal kunstenaar Warlimpirrnga Tjapaltjarri, na het zien van een tentoonstelling in New York: “the paintings seemed to emit a weird kind of gravity and I found that fascinating not only for the optical effect, but also because there was a vastness and a quality of time that was familiar but also ungraspable.”