Ik zou nog terugkomen op John Dikeman, naar aanleiding van het concert afgelopen donderdag en ik zou nog verder gaan met bigbands. Welnu ‘Sepk’ het laatste album van Jeroen Kinman’s Orquesta del Tiempo Perdido maakt het mogelijk beiden te doen. Na ‘Stillle’ en ‘Traantjes’ kwam onlangs bij Shhpuma, een imprint van Clean Feed, ‘Sepk’ uit. Wederom ontsproot een bijzonder eclectisch album aan het brein van Kinman, prachtig uitgevoerd door deze uit elf musici bestaande superband.
Nationale Opera en Ballet, Amsterdam – 7 oktober 2023
Twee contrasterende gebeurtenissen in één beeld. Foto’s Marco Borggreve
Geen kunstvorm is in mijn ogen zo geschikt om een verhaal vol emoties te vertellen als opera. Dat vind ik al langer, maar drong gisterenavond weer eens in volle omvang tot mij door bij de Nederlandse première van de laatste opera van de eerder dit jaar overleden Finse componiste Kaija Saariaho: ‘Innocence’, bij Nationale Opera en Ballet. Juist door die combinatie van muziek, zang, gesproken woord, decors, belichting en kostuums is deze kunstvorm bij uitstek geschikt om de transfer van complexe emoties en dat is in dit verhaal zeker aan de orde, naar de luisteraar en kijker te bewerkstelligen. Een schietpartij op een school is de gebeurtenis die hier centraal staat en waarvan wij getuigen zijn. We zien de aanloop, de gebeurtenis zelf – behalve het schieten – en de nasleep. En dat alles tegelijkertijd, in een onontwarbare kluwen van oorzaak en gevolg. De titel is daarbij perfect gekozen: niemand is hier onschuldig en niemand is schuldig. Maar niets dan lof voor deze fantastische prestatie, van het Residentie Orkest, onder leiding van Elena Schwarz, voor regisseur Simon Stone, voor de decors van Chloe Lamford, voor librettist Sofi Oksanen, voor alle vocalisten en het koor en natuurlijk voor Saariaho.
Gisteren kwamen hier trompettist Luís Vicente en tenorsaxofonist John Dikeman voorbij, naar aanleiding van een door Sound in Motion georganiseerd concert met Willam Parker en Hamid Drake. Beiden zijn ook te horen op recente albums, een mooie gelegenheid om die hier te laten passeren. Te beginnen met Vicente die samen met gitarist Marcelo dos Reis, die ik eind augustus nog aan het werk hoorde tijdens Summer Bummer, het duo album ‘(Un)Prepared Pieces for Guitar and Trumpet’ maakte voor Dos Reis’ Cipsela Records. Verder hier aandacht voor het bij JACC Records verschenen ‘Flora’, waarop we Dos Reis horen met bassist Miguel Falcão en drummer Luís Filipe Silva.
Volgens mij gaat de samenwerking tussen saxofonist John Dikeman, bassist William Parker en slagwerker Hamid Drake terug tot 2014. Op 5 mei van dat jaar traden ze op in het Gentse La Resistenza, vastgelegd op het onvolprezen ‘Live at La Resistenza’, verschenen bij het daar gevestigde El Negocito Records. Twee dagen later stonden ze in Café Oto, waarvan de weerslag te vinden is op het alleen als download bij Otoroku verkrijgbare ‘Cleaning the Mirror’. Live zag ik de heren twee keer, in 2015 stonden ze in het Bimhuis, in 2019 bij Onder Stroom in Antwerpen, een concert georganiseerd door Sound in Motion in de Oorstof serie, in het kader waarvan ook het concert gisteren in De Singer plaatsvond. Nu samen met trompettist Luís Vicente. Overigens niet de eerste keer dat deze vier musici samenspelen, want in 2020 verscheen ‘Goes without saying, but it’s got to be said’ bij JACC Records, met opnames van eerder dat jaar. Hier ook besproken. Over dat album merkte ik op: “Constant is hier sprake van dat stomende ritme, waar vooral Parker debet aan is en wat voor de twee blazers de perfecte voedingsbodem vormt voor de meest dwarse solo’s denkbaar”.
Meer jazzorkesten en wat grotere gezelschappen vandaag. Allereerst de uit achttien musici bestaande WDR Bigband, hier onder leiding van de uit Florida afkomstige, componist en arrangeur Chuck Owen, met sessies opgenomen in 2019 en 2021 in het WDR Funkhaus in Keulen. Het album heet ‘Renderings’ en verscheen in eigen beheer bij de omroep. Verder aandacht voor het nonet van saxofonist Brian McCarthy, een maatje kleiner, maar toch altijd nog imposant, dat ‘After|Life’ uitbracht bij Truth Revolution Recording Collective. (meer…)
Naar aanleiding van het optreden van de onvolprezen Flat Earth Society, afgelopen zaterdag, blijf ik nog even hangen bij de jazzorkesten, bigbands, of hoe u deze constructen ook wilt noemen. Vandaag twee orkesten van over de grote plas. De uit Vancouver afkomstige componist Daniel Hersog realiseerde onlangs met zijn bij Cellar Live verschenen ‘Open Spaces (Folk Songs Reimagined)’ zijn tweede album, na ‘Night Devoid of Stars’ uit 2020, dat ik reeds eerder besprak en trompettist Mark Buselli bracht eerder dit jaar met componist Brent Wallarab het dubbelalbum ‘The Gennett Suite’ uit bij Patois Records. En is Hersogs album vrij breed van opzet, waarbij hij in wezen een tiental verhalen vertelt, geïnspireerd door volksmuziek, ‘The Gennett Suite’ is een conceptalbum waarbij Buselli en Wallarab teruggaan naar de wortels van de jazz, door ons mee te nemen naar Richmond, Indiana.
Wie De Singer in Rijkevorsel kent, weet dat je daar niet zo maar een bigband van vijftien musici in kwijt kunt. Maar met wat kunst en vliegwerk slaagden de leden van de Flat Earth Society er gisterenavond toch in een plek te vinden. Negen musici op het podium en de vijf rietblazers en de gitarist naast elkaar voor het podium. Het gaat een beetje ten koste van de geluidskwaliteit, op zoveel geweld is deze zaal niet echt berekend, maar aan de andere kant: er zo dicht op zitten heeft ook wel weer zijn charme. En een optreden van de Flat Earth Society, we mogen het afkorten tot FES, is hoe dan ook altijd een feest, laat dat maar aan oprichter en bandleider Peter Vermeersch en zijn kompanen over. Muzikaal combineert hij sinds jaar en dag zo ongeveer alle stijlen denkbaar, van jazz tot rock, van swing tot soul en van volksmuziek tot klassiek, met elkaar verweven tot een stomend en nimmer verflauwend geheel. En een lol dat ze altijd met elkaar hebben, grappen, grollen en kleine plaagstootjes horen er standaard bij, een sfeer die zonder meer overslaat op het publiek. Alleen daarom al moet je dit orkest eigenlijk live horen en dus zien. Maar hier toch ook aandacht voor hun laatste opnames: het al enige tijd geleden bij Igloo Records, alleen als download verschenen R.I.P.
Muziekgebouw aan ’t IJ, Amsterdam – 28 september 2023
James Wood tijdens de generale repetities donderdagmiddag. Foto: Marieke Wijntjes
De Engelse componist, dirigent en slagwerker James Wood is niet bepaald positief over de toekomst van de mensheid. Zijn nieuwe stuk voor koor, orgel en, heel bijzonder, zeven saxofonisten dat afgelopen donderdag te horen was in het Amsterdamse Muziekgebouw aan ’t IJ, getuigt daar onmiskenbaar van. Wood baseerde zijn stuk op de hoofdstukken acht tot en met tien van de ‘Openbaringen van Johannes’, het laatste, bijzonder cryptische boek uit de Bijbel. Johannes ziet in een visioen zeven engelen die ieder een andere catastrofe aankondigen. Voor Wood een aanleiding om eens te kijken wat een engel nu zou kunnen afkondigen. Het koor, Collegium Vocale Gent – het stuk kreeg afgelopen dinsdag zijn wereldpremière in Gent – zingt de Bijbelpassages in het Latijn, waarna de diverse zangers in het Engels Woods hedendaagse analogie uitwerken. In ieder deel horen we daarna nog een solo in het Latijn, gevolgd door een instrumentaal deel waarin de zeven saxofonisten van BL!INDMAN [sax] te horen zijn en/of organist Darius Battiwalla.
Fred Hersch en Enrico Rava tijdens een eerder optreden. Foto’s: Luciano Rosetti
Vorig jaar oktober besprak ik hier ‘The Song Is You’, het eerste en tot nu toe enige album dat de Italiaanse trompettist Enrico Rava en de Amerikaanse pianist Fred Hersch samen maakten. Woensdagavond stonden ze samen in De Singel voor een concert. Een prachtige gelegenheid om een aantal stukken van dit album live te horen, maar de twee ook met nieuwe stukken bezig te horen. Zit er een tweede album in? Als we kijken naar de wijze waarop ze dit concert samen vormgaven en het speelplezier dat duidelijk aanwezig was, zou dat zo maar kunnen. Dit concert van in totaal bijna anderhalf uur smaakte in ieder geval naar meer.
Op 14 februari vorig jaar overleed Reinbert de Leeuw. Hij zal vooral herinnerd worden als één van de belangrijkste voorvechters van de hedendaagse gecomponeerde muziek. In een lange carrière als pianist en dirigent, in die laatste hoedanigheid vaak met Asko|Schönberg, bracht hij menige componist op de Nederlandse podia. De Leeuw was ook componist, maar vond dat zijn eigen werk niet in de schaduw kon staan van al die grote componisten waar hij zoveel affiniteit mee had, van de late Franz Liszt tot iemand als György Kurtág die hij tot aan zijn dood bleef spelen. Toch zijn ook zijn eigen composities de moeite waard en het is dan ook terecht dat Challenge Records opnames van ‘Der nächtliche Wanderer’ en ‘Abschied’, opgenomen tijdens het NTR ZaterdagMatinee, onlangs uitbracht.
Ik zou nog terugkomen op John Dikeman, naar aanleiding van het concert afgelopen donderdag en ik zou nog verder gaan met bigbands. Welnu ‘Sepk’ het laatste album van Jeroen Kinman’s Orquesta del Tiempo Perdido maakt het mogelijk beiden te doen. Na ‘Stillle’ en ‘Traantjes’ kwam onlangs bij Shhpuma, een imprint van Clean Feed, ‘Sepk’ uit. Wederom ontsproot een bijzonder eclectisch album aan het brein van Kinman, prachtig uitgevoerd door deze uit elf musici bestaande superband.
