De Noorse componist Julian Skar creëerde met ‘Exhaust/Renew’ een uitdagend vierluik, waarin de piano een centrale rol speelt. Een partij die met veel gevoel wordt opgepakt door Ingrid Adsnes. In het tweede, derde en vierde deel, dat Skar schreef voor pianotrio, piano septet en sinfonietta, krijgt ze gezelschap van het Ensemble ERNST, onder leiding van Thomas Rimul. Maar Skar doet meer: hij verweeft op subtiele wijze elektronica door zijn muziek.
De Link, Tilburg – 22 januari 2019
Een prachtig en zeer divers programma in De Link rondom de combinatie viool – menselijke stem. Centraal staat ‘Windwörter’ van Jürg Frey dat tijdens de laatste Dag in de Branding, november vorig jaar zijn wereldpremière beleefde, aangevuld met twee nieuwe stukken van Pieter Smitshuiijsen – voor viool solo – en Hana Ajiashvili en stukken van Klas Torstensson en Gÿorgy Kurtág. Deze combinatie, het is in meer dan goede handen bij violist Joseph Puglia en sopraan Keren Motseri.
Orgelpark, Amsterdam – 19 januari 2019
Wellicht is John Cage wel het meest beroemd (en berucht) door zijn compositie 4’33” uit 1952, waarbij de musicus, vaak een pianist, alles doet behalve spelen en dat gedurende exact 4 minuten en 33 seconden. Maar muziek klinkt er volgens Cage: alle geluiden die er in die tijd te horen zijn. In ‘4’33” voerde Cage ver door waar hij zijn gehele leven als componist mee bezig zou blijven: hoe muziek los te maken van de conventies. Ook ‘Atlas Eclipticalis’ en ‘Wintermusic’, hier uitgevoerd, in het Amsterdamse Orgelpark, door een gelengeheidsensemble onder leiding van Reinier van Houdt, vallen daar onder.
Concertgebouw, Amsterdam (NTR Zaterdagmatinee) – 19 januari 2019
Vorige week roemde ik Vasily Petrenko’s optreden tijdens het NTR Zaterdagmatinee. Prompt kreeg ik via Facebook een berichtje van iemand die mij wees op een artikel in The Guardian waarin Petrenko zijn bedenkingen bij zijn vrouwelijke collega’s uitte: “orchestras react better when they have a man in front of them” en: “a cute girl on a podium means that musicians think about other things”. Het stuk dateert van vijf jaar geleden, dus wellicht denkt Petrenko er nu anders over, ik mag het hopen, want pijnlijk is deze uitspraak natuurlijk alleszins. Bij de NTR denken ze er in ieder geval wel anders over, want nu een week later maakt JoAnn Falletta haar debuut bij het Radio Filharmonisch Orkest. Zij is chef-dirigent van het Buffalo Philharmonic Orchestra en het Virginia Symphony Orchestra en treedt over de gehele wereld op als gastdirigent.
Ga voor de recensie naar Draai om je oren.
Concertgebouw, Amsterdam – 18 januari 2019
Het Koninklijk Concertgebouworkest koos voor dit programma, met als gastdirigent George Benjamin, voor het thema ‘Dageraad’. En dan zowel de letterlijke dageraad in de vorm van een zonsopkomst als de symbolische: die van een nieuwe tijd en de verwachtingen die daarbij horen. In dit geval die van de jaren ’20 van de vorige eeuw. Een tijd van hoop na de verwoestingen van de Eerste Wereldoorlog. Dat het concert begint en eindigt met de muziek van Maurice Ravel is dan ook geen toeval. Goed ook dat we Benjamin hier weer horen, zowel met een eigen stuk: ‘Dream of the Song’ als in zijn rol van dirigent. Het brengt ons de concerten tijdens het laatste Holland Festival weer in herinnering.
De Koreaanse componist Isang Yun stierf in 1995 op 78 jarige leeftijd in Berlijn. Zijn leven stond echter in het teken van zijn vaderland en dan wel het onverdeelde Korea dat Yun maar al te goed kende. De deling van het schiereiland heeft hij nooit als het definitieve einde gezien en muziek was voor hem de kunst die de verschillen zou moeten overbruggen. Een nobele gedachte waar we alleen maar mee kunnen instemmen. Middels een prachtige set van twee cd’s uit met daarop een dwarsdoorsnede van zijn werk brengt Pentatone hem nu hulde.
Concertgebouw, Amsterdam (NTR Zaterdagmatinee) – 12 januari 2019
In het vorig seizoen hoorde ik dirigent Vasily Petrenko in de concertant uitgevoerde opera ‘De Gouden Haan’ van Nikolaj Rimski-Korsakov. Ik schreef toen dat het Radio Filharmonisch Orkest onder leiding van deze Russische dirigent het stuk “met grootse souplesse en schwung” uitvoerde en vroeg mij af of je hier Rus voor moet zijn. De vraag dient zich nu weer aan want Petrenko neemt vanmiddag naar het NTR Zaterdagmatinee twee andere Russen mee: Galina Oestvolskaja en Dmitri Sjostakovitsj. Maar ook een Duitser, Johannes Brahms.
Hij is zonder meer één van de belangrijkste Italiaanse componisten van dit moment, Luca Lombardi. Ooit begonnen als pianist, inmiddels al decennia actief als componist, bekend om zijn grootschalige orkestwerken en overladen met prijzen. En dan ligt hier ineens een Cd met solostukken voor fluit, verschenen bij Kairos. Kleinschaliger kan niet. Het is te danken aan de man die de dertien composities op dit album uitvoert, de fluitist Roberto Fabbriciani, met wie Lombardi al sinds begin jaren ’80 bevriend is en voor wie hij een aantal van die stukken schreef.